مرد خلاق سینما

«کریستوفر نولان» که از او به عنوان یکی از خلاق ترین و نوآورترین تصویرسازان سینمای جهان یاد می شود, ۴۳ ساله شد

«کریستوفر نولان» که از او به عنوان یکی از خلاق‌ترین و نوآورترین تصویرسازان سینمای جهان یاد می‌شود، ۴۳ ساله شد. «کریستوفر جاناتان جیمز نولان»، کارگردان، فیلمنامه‌نویس و تهیه‌کننده صاحب‌نام سینمای جهان که آثاری چون «شوالیه تاریکی»، «آغاز»، «ممنتو»، «پرستیژ» و «بی‌خوابی» را در کارنامه سینمایی دارد متولد سی‌ام جولای ۱۹۷۰ در لندن است. ایسنا نوشت: فیلم‌های ساخته این کارگردان نوآور آمریکایی - انگلیسی تا کنون به فروش ۱/۴میلیارد دلار در سینماهای جهان دست یافته و یک نامزدی اسکار بهترین کارگردانی و دو نامزدی بهترین فیلمنامه را برایش به ارمغان آورده است. «نولان» که دوران کودکی خود را در محله هایگیت در شمال لندن سپری کرد، ساخت فیلم‌های هشت میلیمتری از گیاهان و اسباب‌بازی‌هایش را از هفت سالگی آغاز کرد و بعدها به تحصیل در رشته ادبیات انگلیسی در کالج دانشگاهی لندن پرداخت و در همان زمان‌ سه فیلم کوتاه ساخت و در سال ۱۹۹۷ با «اِما توماس»، تهیه‌کننده آمریکایی ازدواج کرد و پس از آن بود که شروع به ساخت فیلم‌های بلندش کرد.

«نولان» اولین فیلمش ر ا در سال ۱۹۹۸ با عنوان «تعقیب» و با بودجه ۳۰۰۰ پوندی در طول یک سال ساخت. داستان این فیلم سیاه و سفید درباره نویسنده بیکاری است که برای یافتن شخصیت‌های رمان‌اش به تعقیب افراد در خیابان می‌پردازد، اما در نهایت به سبب این عادت درگیر یک باند تبهکار زیرزمینی می‌شود. این فیلم با نمایش در جشنواره فیلم «سانفرانسیسکو» مورد توجه منتقدین قرار گرفت و علاوه‌بر کسب چندین جایزه برای نولان جوان، راه را برای حضور جدی‌تر وی در سینمای جهان گشود. فیلم روانشناسانه «ممنتو» دومین تجربه کارگردانی نولان بود که با نمایش در جشنواره ونیز با بازخورد بسیار مثبت منتقدین همراه شد. نولان این فیلم را بر اساس داستان کوتاهی به قلم برادرش «جاناتان نولان» ساخت. این فیلم فروش موفقی در گیشه داشت و نامزدی اسکار بهترین فیلمنامه و تدوین را نیز کسب کرد و بسیاری از منتقدین از آن به عنوان یکی از برترین فیلم‌های دهه ۱۹۹۰-۲۰۰۰ یاد می‌کنند. نولان در سال ۲۰۰۲ فیلم جنایی «بی‌خوابی» را بازی «آل‌پاچینو» مقابل دوربین برد.

این فیلم که در واقع نسخه بازسازی‌شده یک فیلم نروژی با همین نام است، درباره یک افسر پلیس است که به پیگرد قانونی یک قتل می‌پردازد، اما از بی‌خوابی شدید رنج می‌برد. این فیلم نیز بازخوردهای مناسبی دریافت کرد و در گیشه به فروش نسبتا خوب ۱۳ میلیون دلار دست یافت. پس از ساخت فیلم «بی‌خوابی»، نولان فیلمنامه‌ای بر اساس زندگی «هاوارد هیوز» - خلبان و کارگردان آمریکایی - نوشت و جیم کری را برای نقش اصلی آن برگزید، اما زمانی که متوجه شد «مارتین اسکورسیزی» در حال ساخت فیلم «هوانورد» با بازی «لئوناردو دی‌کاپریو» درباره همین شخصیت است، ناچار فیلمنامه را رها کرد و به سراغ پروژه دیگری رفت. وی پس از رد پیشنهاد ساخت فیلم «تروی» در سال ۲۰۰۳ برای ساخت فیلم «بتمن آغاز می‌کند» وارد مذاکره با کمپانی برادران وارنر شد و ساخت این فیلم موفقیت تجاری فراوانی برای وی به همراه داشت.

این فیلم در سال ۲۰۰۵ به عنوان نهمین فیلم پرفروش سال رسید و نامزد اسکار بهترین فیلمبرداری و سه جایزه بافتا شد. پیش از ساخت قسمت دوم فیلم موفق «بتمن»، نولان فیلم معمایی و دلهره‌آور «پرستیژ» (حیثیت) را با بازی «هیو جکمن» و «کریستین بیل» در نقش دو شعبده‌باز رقیب در قرن ۱۹ را مقابل دوربین برد. این فیلم اقتباسی از رمان نوشته «کریستوفر پرایست» با بودجه ۴۰ میلیون دلاری در نهایت به فروش ۱۰۹ میلیون دلار رسید. سال ۲۰۰۸ همزمان با ساخت قسمت دوم از مجموعه فیلم‌های بتمن بود که این بار نولان نام «شوالیه تاریکی» را برای آن برگزید. این فیلم که از آن به عنوان یکی از برترین فیلم‌های ابرقهرمانی تاریخ سینما یاد می‌شود، رکوردهای فراوانی را شکست و در نهایت به مجموع فروش جهانی بیش از یک میلیارد دلار دست یافت. «شوالیه تاریکی» به عنوان اولین فیلمی که با فرمت «آی‌مکس» ساخته شد، در هشتادویکمین دوره جوایز سینمایی اسکار نامزد دریافت هشت جایزه شد، اما در نهایت تنها دو جایزه بهترین بازیگر نقش مکمل برای «هیث لجر» و بهترین تدوین صدا را گرفت و دست نولان از جایزه بهترین کارگردانی کوتاه ماند.

پس از موفقیت فیلم «شوالیه تاریکی»، نولان نگارش فیلمنامه فیلم تحسین‌شده «آغاز» را شروع کرد. این فیلم درباره رخنه کردن مخفیانه به رویاهای دیگران و ربودن اسرار آنها بود و در سال ۲۰۱۱ در هشتادوسومین دوره مراسم اسکار برنده جایزه اسکار بهترین فیلمبرداری، بهترین جلوه‌های تصویری و بهترین تدوین صدا شد. این فیلم قبل از اکران بر اساس برخی گزارش‌ها بسیار پیچیده و غیرقابل فهم برای مخاطبان معرفی شد و پیش‌بینی شد در گیشه به مشکل برخواهد خورد. این فیلم در نهایت در ۱۶ جولای ۲۰۱۰ اکران شد و به یک موفقیت بزرگ سینمایی و تجاری مبدل شد. «آغاز» که در آن بازیگران شاخصی چون «دی‌کاپریو»، «ماریو کوتیلار» و «تام هاردی» نقش‌آفرینی می‌کنند، به فروشی بالغ بر ۸۰۰ میلیون دلار در سینماهای جهان دست یافت. نولان سال ۲۰۱۲ را برای ساخت آخرین فیلم از مجموعه فیلم‌های بتمن با عنوان «شوالیه تاریکی برمی‌خیزد» انتخاب کرد. این فیلم نیز مانند دو قسمت قبلی با موفقیت تجاری و تحسین منتقدین همراه شد و با وجود حادثه تیراندازی در جریان نمایش فیلم در کلرادو به فروش بیش از یک میلیارد دلار رسید. فیلم «بین ستاره‌ای» جدیدترین ساخته نولان خواهد بود که خبر ساخت آن به کارگردانی، نویسندگی و تهیه کنندگی خود وی در اوایل سال منتشر شد. نسخه اولیه فیلمنامه «بین ستاره‌ای» پیش از این قرار بود توسط «استیون اسپیلبرگ» برای کمپانی وارنر و پارامونت ساخته شود.