تربیت موجود و تربیت مطلوب

آن چه در زیر می آید , مقایسه ای است بین برداشتی که از ویژگی های آموزش و پرورش جاری و پرورش سنتی وجود دارد و تعلیم و تربیتی که به نظر می رسد باید در حال حاضر باشد یا سعی شود در آینده تحقق یابد

آن چه در زیر می آید ، مقایسه ای است بین برداشتی که از ویژگی های آموزش و پرورش جاری ( و پرورش سنتی ) وجود دارد و تعلیم و تربیتی که به نظر می رسد باید در حال حاضر باشد یا سعی شود در آینده تحقق یابد

تربیت موجود/ تربیت مطلوب

۱ - تربیت صرفاً علم كسب دستورالعمل ها و نسخه های از پیش تعیین شده است / ۱ - تربیت ، هنر كشف روش ها در موقعیت های سیال بین مربی و متربی و اولیا و فرزندان است كه به تناسب تفاوت های فردی ، شرایط اجتماعی ، خانوادگی و زمینه های فرهنگی از فردی به فردی دیگر و از جامعه ای به جامعه ای دیگر و فراتر از آن از موضوعی به موضوعی دیگر متفاوت است

۲ - پدر و مادر برای تربیت فرزند خود از یك روش تربیتی استفاده می كنند / ۲ - یك روش تربیتی ممكن است از طرف مادر نافذ باشد ولی همان روش تربیتی از جانب پدر اثربخش نباشد

۳ - دانش آموزان یاد می گیرند / ۳ - دانش آموزان به كشف و خلاقیت می رسند

۴ - دانش آموزان بار می آیند / ۴ - دانش آموزان پرورش می یابند

۵ - دانش آموزان تغییر می كنند / ۵ - دانش آموزان رشد پیدا می كنند

۶ - دانش آموزان اندیشه ها را می آموزند / ۶ - دانش آموزان در اندیشه ورزی توانا می گردند

۷ - دانش آموزان روی پا هستند / ۷ - دانش آموزان روی پای خود می ایستند

۸ - كودك راه برده می شود / ۸ - كودك راه رفتن را یاد می گیرد

۹ - دانش آموزان بایستی عزیز پدر و مادر و مربیان باشند / ۹ - دانش آموزان بایستی عزت درونی به دست آورند

۱۰ - بایستی محیط امنی برای دانش آموزان فراهم آورد/ ۱۰ - دانش آموزان بایستی از درون امنیت داشته باشند

۱۱ - بایستی لوازم خوشبختی برای دانش آموزان فراهم ساخت / ۱۱ - دانش آموزان بایستی احساس خوشبختی كنند

۱۲ - جسم دانش آموزان فربه و تنومند می شود / ۱۲ - روح دانش آموزان بالنده می شود

۱۳ - دانش آموزان بزرگ می شوند / ۱۳ - دانش آموزان بزرگی را تجربه می كنند

۱۴ - به دانش آموزان محبت می شود / ۱۴ - دانش آموزان محبت ورزیدن را یاد می گیرند

دانش آموزان از دانستن اشباع می شوند دانش آموزان اشتهای یادگیری را از دست نمی دهند

۱۵- دانش آموزان از قید و بندهای بیرونی آزاد می شوند / ۱۵ - دانش آموزان از قید و بندهای درونی آزاد می شوند

۱۶ - به دانش آموزان آزادی داده می شود / ۱۶ - دانش آموزان آزادگی به دست می آورند

۱۷ - دانش آموزان با محیط خود سازش می كنند / ۱۷ - دانش آموزان هنر سازگار شدن دارند

۱۸ - دانش آموزان خود را به پیش می برند / ۱۸ - دانش آموزان نسبت به پیش بردن دیگران بی تفاوت نیستند

۱۹ - مشوق های یادگیری برای دانش آموزان فراهم می شود / ۱۹ - ذوق یادگیری در دانش آموزان ایجاد می شود

۲۰ - به آفرینش های بیرونی دانش آموزان توجه می شود / ۲۰ - به آفرینش های درونی دانش آموزان توجه می شود

۲۱ - دانش آموزان به خاطر رفتارهای نامطلوب تنبیه می شوند/ ۲۱ - دانش آموزان نسبت به پیامد رفتارهای نامطلوب خود متنبه می شوند

۲۲ - دانش آموزان از دیگران ترس دارند ( خوف بیرونی ) / ۲۲ - دانش آموزان خوف درونی دارند

۲۳ - دانش آموزان انگیزه های بیرونی برای خوب جلوه دادن خود دارند / ۲۳ - دانش آموزان خودانگیختگی های درونی برای خوب بودن دارن

۲۴ - دانش آموزان محرك های متنوع برون زاد دارند / ۲۴ - دانش آموزان محرك های خلاق درون زاد دارند

۲۵ - صورت تربیت مهم است / ۲۵ - سیرت تربیت مهم است

۲۶ - دانش آموزان برنده شدن و پیشتاز بودن خود را در این می دانند كه دیگران را پس بزنند / ۲۶ - دانش آموز برنده واقعی كسی است كه دیگران را نیز به پیش می راند و هر قدمی كه به جلو می رود به فكر همراهان و همسالان خود نیز هست

۲۷ - آزادی در مقابل تكلیف و انضباط قرار دارد / ۲۷ - آزادی با تكلیف و انضباط تضادی ندارد

۲۸ - تفاهم در مقابل مجازات قرار دارد / ۲۸ - تفاهم و مجازات با هم تقابلی ندارند

۲۹ - استقلال در مقابل اقتدار قرار دارد / ۲۹ - اقتدار در كنار استقلال است

۳۰ - مشاركت در مقابل دستورات است / ۳۰ - مشاركت با دستورات در تقابل نیست

۳۱ - فقط رفتار علمی و بازده ذهنی مورد تاكید است / ۳۱ - تمام جنبه های وجودی دانش آموز مورد توجه است

۳۲ - مدارس دانش آموزان را بر مبنای مصالح بزرگسالان اداره می كنند / ۳۲ - مدارس دانش آموزان را بر پایه مصالح خود آن ها اداره می

۳۳ - پیامدهای آموزش و پرورش تقلید كردن ، تبعیت جویی و دنباله روی است / ۳۳- پیامدهای آموزش و پرورش فهمیدن ، ابداع كردن و آفریدن است

۳۴ - تربیت صرفاً علم كسب دستورالعمل ها و نسخه های از پیش تعیین شده است / ۳۴ - تربیت ، هنر كشف روش ها در موقعیت های سیال بین مربی و متربی و اولیا و فرزندان است كه به تناسب تفاوت های فردی ، شرایط اجتماعی ، خانوادگی و زمینه های فرهنگی از فردی به فردی دیگر و از جامعه ای به جامعه ای دیگر و فراتر از آن از موضوعی به موضوعی دیگر متفاوت است

۳۵ - پدر و مادر برای تربیت فرزند خود از یك روش تربیتی استفاده می كنند / ۳۵ - یك روش تربیتی ممكن است از طرف مادر نافذ باشد ولی همان روش تربیتی از جانب پدر اثربخش نباشد

۳۶ - دانش آموزان یاد می گیرند / ۳۶ - دانش آموزان به كشف و خلاقیت می رسند

۳۷ - دانش آموزان بار می آیند / ۳۷ - دانش آموزان پرورش می یابند

۳۸ - دانش آموزان تغییر می كنند / ۳۸ - دانش آموزان رشد پیدا می كنند

۳۹ - دانش آموزان اندیشه ها را می آموزند / ۳۹ - دانش آموزان در اندیشه ورزی توانا می گردند

۴۰ - دانش آموزان روی پا هستند / ۴۰ - دانش آموزان روی پای خود می ایستند

۴۱ - كودك راه برده می شود / ۴۱ - كودك راه رفتن را یاد می گیرد

۴۲ - دانش آموزان بایستی عزیز پدر و مادر و مربیان باشند / ۴۲ - دانش آموزان بایستی عزت درونی به دست آورند

۴۳ - بایستی محیط امنی برای دانش آموزان فراهم آورد / ۴۳ - دانش آموزان بایستی از درون امنیت داشته باشند

۴۴ - بایستی لوازم خوشبختی برای دانش آموزان فراهم ساخت / ۴۴ - دانش آموزان بایستی احساس خوشبختی كنند

۴۵ - جسم دانش آموزان فربه و تنومند می شود / ۴۵ - روح دانش آموزان بالنده می شود

۴۶ - دانش آموزان بزرگ می شوند / ۴۶ - دانش آموزان بزرگی را تجربه می كنند

۴۷ - به دانش آموزان محبت می شود / ۴۷ - دانش آموزان محبت ورزیدن را یاد می گیرند

۴۸ - دانش آموزان از دانستن اشباع می شوند / ۴۸ - دانش آموزان اشتهای یادگیری را از دست نمی دهند

۴۹ - دانش آموزان از قید و بندهای بیرونی آزاد می شوند / ۴۹ - دانش آموزان از قید و بندهای درونی آزاد می شوند

۵۰ - به دانش آموزان آزادی داده می شود / ۵۰ - دانش آموزان آزادگی به دست می آورند

۵۱ - دانش آموزان با محیط خود سازش می كنند / ۵۱ - دانش آموزان هنر سازگار شدن دارند

۵۲ - دانش آموزان خود را به پیش می برند / ۵۲ - دانش آموزان نسبت به پیش بردن دیگران بی تفاوت نیستند

۵۳ - دانش آموزان نسبت به دردهای خود حساس هستند / ۵۳ - دانش آموزان حس همدردی دارند

۵۴ - مشكلات و موانع زندگی از جلوی دانش آموزان برداشته می شود/ ۵۴ - دانش آموزان قابلیت برخورد با مشكلات زندگی را دارند

۵۵ - مشوق های یادگیری برای دانش آموزان فراهم می شود / ۵۵ - ذوق یادگیری در دانش آموزان ایجاد می شود

۵۶ - به آفرینش های بیرونی دانش آموزان توجه می شود / ۵۶ - به آفرینش های درونی دانش آموزان توجه می شود

۵۷ - دانش آموزان به خاطر رفتارهای نامطلوب تنبیه می شوند / ۵۷ - دانش آموزان نسبت به پیامد رفتارهای نامطلوب خود متنبه می شوند

۵۸ - دانش آموزان از دیگران ترس دارند ( خوف بیرونی ) / ۵۸ - دانش آموزان خوف درونی دارند

۵۹ - دانش آموزان انگیزه های بیرونی برای خوب جلوه دادن خود دارند / ۵۹ - دانش آموزان خودانگیختگی های درونی برای خوب بودن دارد

۶۰ - دانش آموزان محرك های متنوع برون زاد دارند / ۶۰ - دانش آموزان محرك های خلاق درون زاد دارند

۶۱- صورت تربیت مهم است / ۶۱ - سیرت تربیت مهم است

۶۲ - دانش آموزان برنده شدن و پیشتاز بودن خود را در این می دانند كه دیگران را پس بزنند / ۶۲ - دانش آموز برنده واقعی كسی است كه دیگران را نیز به پیش می راند و هر قدمی كه به جلو می رود به فكر همراهان و همسالان خود نیز هست

۶۳ - آزادی در مقابل تكلیف و انضباط قرار دارد / ۶۳ - آزادی با تكلیف و انضباط تضادی ندارد

۶۴ - تفاهم در مقابل مجازات قرار دارد / ۶۴ - تفاهم و مجازات با هم تقابلی ندارند

۶۵ - استقلال در مقابل اقتدار قرار دارد / ۶۵ - اقتدار در كنار استقلال است

۶۶ - مشاركت در مقابل دستورات است / ۶۶ - مشاركت با دستورات در تقابل نیست

۶۷ - فقط رفتار علمی و بازده ذهنی مورد تاكید است / ۶۷ - تمام جنبه های وجودی دانش آموز مورد توجه است

۶۸ - مدارس دانش آموزان را بر مبنای مصالح بزرگسالان اداره می كنند / ۶۸ - مدارس دانش آموزان را بر پایه مصالح خود آن ها اداره می كنند

۶۹ - پیامدهای آموزش و پرورش تقلید كردن ، تبعیت جویی و دنباله روی است / ۶۹ - پیامدهای آموزش و پرورش فهمیدن ، ابداع كردن و آفریدن است

۷۰ - فرآیند یادگیری اغلب در حیطه شناختی و ذهنی خلاصه می شود / ۷۰ - فرآیند یادگیری در تمام حیطه های شناختی ، عاطفی و روانی – حركتی می باشد

۷۱ - تربیت یعنی سازگار شدن دانش آموز با محیط است / ۷۱ - تربیت یعنی دانش آموز بتواند محیط را با خود سازگار نماید

۷۲ - دانش آموز تسلیم محیط است / ۷۲ - دانش آموز از محیط برای رسیدن به اهداف خود استفاده می كند

۷۳ - دانش آموزان مجبورند تا آن چه را كه ما خواهان آن هستیم ، بدانند / ۷۳ - دانش آموزان اجازه دارند احساس كنند چه چیزهایی را دوست دارند ، بدانند

۷۴ - اكثر مطالبی كه دانش آموزان یاد می گیرند كاربرد مستقیمی در زندگی فردی و اجتماعی آن ها ندارد / ۷۴ - دانش آموزان یاد می گیرند چگونه دیگران را دوست داشته باشند ، چگونه از زندگی لذت ببرند و ...

۷۵ - به دست آوردن قدرت مادی و كمیت زندگی مورد توجه است / ۷۵ - كسب قدرت معنوی و كیفیت زندگی مورد تاكید است

۷۶ - پرورش ذهنی مورد عنایت است / ۷۶ - تربیت عقلانی مورد توجه است

۷۷ - دانش آموز فعال نیست / ۷۷ - دانش آموز فعال است

۷۸ - تدریس انجام می گیرد / ۷۸ - آموزش انجام می گیرد

۷۹ - به دانش آموز اطلاعات ( ماهی ) می دهند / ۷۹ - به دانش آموز روش به دست آوردن اطلاعات ( ماهیگیری ) یاد می دهند

۸۰ - به دانش آموز روش به دست آوردن اطلاعات یاد می دهند / ۸۰ - به دانش آموز روش تولید اطلاعات یاد می دهند

۸۱ - به دانش آموز یاد داده می شود كه چگونه در مقابل طوفان باد دیوار و مانع بسازد / ۸۱ - به دانش آموز یاد داده می شود كه چگونه در مسیر طوفان باد آسیاب بادی بسازد

۸۲ - دانش آموز بایستی به صرف شنیدن سخن معلم و دستورات دیگران چیزی یاد بگیرد / ۸۲ - دانش آموز فرصت دارد مطابق كنش وری تحول خویش بیاموزد . چنین آموزشی با دخالت و انتخاب دانش آموز همراه است

۸۳ - محصول و نتیجه كمی یادگیری دانش آموزان اهمیت دارد /۸۳ - كیفیت یادگیری و علاقه به دانستن دانش آموزان اهمیت دارد

۸۴ - دانش آموزان به علت این كه از آن ها خواسته می شود كه مطالب ما را یاد بگیرند ، مجبور به یادگیری هستند / ۸۴ - دانش آموزان به علت كنجكاوی و علاقه مندی به یادگیری و اشتهای اشباع ناپذیر برای دانستن ، یادگیری دارند

۸۵ - كاربرد رقابت و توجه به نتیجه نهایی كار هر یك از دانش آموزان به تنهایی مورد نظر است / ۸۵ - واداشتن دانش آموزان به انجام وظایفی كه زمینه را برای مشاركت و سهیم شدن در كمك به دیگران و توجه به نتیجه نهایی در یك كار مشترك مطمح نظر است

۸۶ - محصول تربیت بار آمدن افرادی مقلد ، بیزار از درس و مدرسه و فراری از دانش و دانستن است / ۸۶ - تربیت دانش آموزانی خلاق ، با نشاط ، فعال ، مبتكر و آزاد اندیش است

۸۷ - معلمان و دانش آموزان نماز می خوانند / ۸۷ - معلمان و دانش آموزان اقامه نماز می كنند

۸۸ - دانش آموزان وظیفه خود می دانند كه نماز بخوانند / ۸۸ - دانش آموزان به نماز خواندن احساس نیاز می كنند

۸۹ - دانش آموزان نماز برای خدا می خوانند / ۸۹ - دانش آموزان برای سعادت دنیا و آخرت خود نماز می خوانند

۹۰ - دانش آموزان قرآن را می خوانند / ۹۰ - دانش آموزان قرآن را حفظ می كنند

۹۱ - دانش آموزان قرآن را حفظ می كنند / ۹۱ - دانش آموزان قرآن را می فهمند

۹۲ - دانش آموزان قرآن را می فهمند / ۹۲ - دانش آموزان به قرآن عمل می كنند

تهیه كننده : حسین استرون

تحصیلات : کارشناس ارشد مدیریت آموزشی از دانشگاه شیراز

سمت : رییس مرکز تربیت معلم امام جعفر صادق ( ع ) ایلام

منابع مورد استفاده :

۱ – کریمی ، عبدالعظیم . کودک ؛ تربیت ؛ زندگی از مجموعه روانشناسی تربیت کودک ( ۲ ) – کودک و مدرسه . تهران ، انتشارات تربیت ، ۱۳۷۸ .

۲ - کریمی ، عبدالعظیم . دین یابی یا دین دهی ( خلاصه همایش آسیب شناسی تربیت دینی در آموزش و پرورش ) ، دانشگاه تربیت مدرس . ۱۳۸۰ .

۲ – داشته ها و تجربیات شخصی و آثار تربیتی دیگر .

---