سه شنبه, ۱ خرداد, ۱۴۰۳ / 21 May, 2024
مجله ویستا

آرمانهای انقلاب


آرمانهای انقلاب

در این نوشتار به تبیین برخی از مهمترین آرمانهای انقلاب اسلامی می‌پردازیم.
۱) ایمان و هویت اسلامی و انقلابی و پایبندی به آن: پس از باور به ثبات، ریشه‌داری و تأثیرگذاری حقیقی …

در این نوشتار به تبیین برخی از مهمترین آرمانهای انقلاب اسلامی می‌پردازیم.

۱) ایمان و هویت اسلامی و انقلابی و پایبندی به آن: پس از باور به ثبات، ریشه‌داری و تأثیرگذاری حقیقی ارزش‌های دینی در مسیر تکامل فرد و جامعه و اعتقاد به اینکه پیشرفت همه جانبه تنها در گرو توجه خاص و ویژه به ارزشهای دینی حاصل می‌شود؛ لازم و ضروری است که پایه‌های اعتقادی و ایمانی هر فردی، روز به روز مستحکم‌تر گشته و هویت اسلامی شکل‌گرفته در فرد مسلمان و جامعه اسلامی با حفظ و حراست از گزند آفت‌هایی چون فراموشی و غفلت مصون و محفوظ بماند. در این راستا می‌توان دو دسته وظایف را بر شمرد: "وظایف فردی"، "وظایف دولتی و حکومتی". علاوه بر اینکه هر فرد موظف است در حیطه فردی و خصوصی خویش تمام تلاش و همت خود را جهت آموزش، یادگیری و تعمیق آموزه‌های دینی و اعتقادی خویش مبذول دارد، از طرف دیگر نظام سیاسی و دولت اسلامی نیز وظایف خطیری را بر عهده دارد. دولت، مجلس و تمامی ارکان نظام موظف‌اند با سیاستگذاری‌های دقیق، منطقی و واقع‌بینانه، بسترهای لازم جهت رشد و پویایی مبانی اعتقادی و ایمانی آحاد جامعه را فراهم آورند. در این راستا رهبر معظم انقلاب اسلامی می‌فرمایند: "این اصل وظایفی را بر عهده دولت می‌گذارد که دولت به ایمان مردم توجه کند. وظیفه همه مردم است که پایه‌های ایمان روشن‌بینانه و استوار را در ذهن نسل‌ جوان و رو به رشد تقویت کند"(دیدار با کارگزاران نظام، ۲۹/۳/۸۵).

۲) عدالت گستری: عدالت اجتماعی و تبعیض نگذاشتن از ارکان اسلام و سیره معصومان (ع) و مورد تاکید قرآن شریف است، چنانکه قرآن اساساً یکی از علل ارسال رسل الهی را اقامه همگانی عدل و قسط می‌داند: "لقد ارسلنا رسلنا بالبینات و انزلنا معهم الکتاب و المیزان لیقوم الناس بالقسط؛ ما رسولان خود را با دلایل روشن فرستادیم و با آنها کتاب و میزان نازل کردیم تا مردم به عدالت قیام کنند"(حدید:۲۵). در نظام مقدس جمهوری اسلامی نیز که در تداوم رسالت انبیای الهی تشکیل گردید عدالت طلبی و تحقق جامعه عادلانه از جمله اصول و آرمانهای اصلی و اولیه آن بوده است. مرحوم استاد شهید مطهری (ره) سه رکن اصلی را برای بقای انقلاب اسلامی کاملاً ضروری و اجتناب ناپذیر می‌دانند: عدالت اجتماعی، معنویت اسلامی، استقلال و آزادی.(پیرامون انقلاب اسلامی، ص۵۹-۶۱).

همان طور که بیان شد، از آموزه‌های اصیل ادیان الهی، عدالت‌گستری در تمامی ابعاد یک جامعه دینی می‌باشد. فرد دیندار و تمامی ارکان جامعه دینی و نظام سیاسی حاکم بر آن، باید از تمامی نهادهای ظلم، استثمار و زورگویی تبری جسته، با اتخاذ سیاست‌هایی با محوریت عدالت، این مقوله بنیادین را بسط و گسترش دهند و تمام همت خویش را متوجه حرکت به سمت نظام آرمانی مورد اشاره در دین نمایند. در این میان توجه خاص به عدالت در بعد اقتصاد و معیشت از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است. رهبر معظم انقلاب اسلامی در این خصوص می‌فرمایند: "فلسفه وجودی ما، عدالت است. از این رو برنامه رشد اقتصادی باید همراه عدالت باشد؛ زیرا دنبال کردن برنامه رشد اقتصادی بدون عدالت معنی ندارد. کم کردن فاصله‌ها، فرصت دادن برابر، تشویق درستکار، نابودن کردن دست متجاوزان به ثروت ملی، رایج کردن عدالت در بدنه حاکمیت، عزل و نصب‌ها، قضاوت‌ها، توجه به مناطق دور دست و فقیر کشور، منابع مالی کشور را به همه رساندن و همه را صاحب و مالک این منابع دانستن، قدر مسلم‌ها و مورد اتفاق‌های عدالت است که باید انجام گیرد".

۳) تشکیل نظام سیاسی مبتنی بر دین و حفظ استقلال سیاسی: تشکیل نظام سیاسی مبتنی بر احکام و چارچوب‌های مورد توجه دین، از مقولات مؤکده در دین اسلام می‌باشد. از همان ابتدای بعثت، رسول اکرم (ص)، در پی تأسیس حکومتی دینی مستقل از مشرکین و کفار شبه جزیره عربستان بوده و این امر را پس از قریب به یک دهه مبارزه، محقق نمودند. این امر در زمان ائمه اطهار (ع) پیگیری شده و در زمان غیبت امام معصوم (ع) نیز تشکیل این حکومت و رهبری و اداره آن بر عهده ولی فقیه جامع الشرایط می‌باشد. از مهمترین ویژگی‌های این نظام سیاسی، استقلال سیاسی کامل آن از دیگر نظام‌های سیاسی بالاخص نظام‌های سلطه‌گر جهان در شرق و غرب عالم است. این ویژگی‌، ضامن بقا و تداوم حکومت دینی و حاکمیت قواعد، چارچوب‌ها و احکام دینی بر ابعاد مختلف یک نظام سیاسی می‌باشد. لذا یکی از برنامه‌های اصلی و محوری هر فرد دیندار تلاش در جهت تشکیل و تداوم حکومت دینی می‌باشد.رهبر معظم انقلاب اسلامی در این خصوص چنین بیان داشته‌اند: "اصل استقلال سیاسی در ردیف مبانی جمهوری اسلامی ایران است؛ زیرا به وجود آمدن استقلال سیاسی موجب فراهم آمدن استقلال اقتصادی و فرهنگی می‌شود".

رضا جاودان