بسکتبال و هنر مردان جسور

روند حرکتی تیم ملی بسکتبال از سال ۲۰۰۳ قابل تعمق است بسکتبال کشورمان تا چند دوره پیش از این سال حتی از رقابت های انتخابی غرب آسیا صعود نمی کرد

تیم ملی بسکتبال دوستان زیادی در این چند روز پیدا کرده است. افکار عمومی در قبال بازی های خوب تیم ملی در بیست وچهارمین دوره بسکتبال جام ملت های آسیا واکنش های حمایتی داشته و القای غرور ملی به واسطه نتایج ملی پوشان بسکتبال به درستی انجام شده است. برخی از واکنش ها هم به دلیل حذف تیم ملی فوتبال صورت می گیرد و مردم با توجه به بعد تبلیغاتی فوتبال و اخبار مربوط به آن که همواره در صدر قرار دارد نتایج خوب تیم ملی بسکتبال را دستمایه انتقادهای متعدد خود نسبت به بازی های تیم ملی فوتبال قرار می دهند. تیم ملی بسکتبال در بیست وچهارمین دوره رقابت های قهرمانی آسیا با شرایطی کاملاً متفاوت حضور پیدا کرد.

اگر دو سال پیش در آستانه ورود به بازی ها، بوسنیاک سرمربی وقت تیم ملی، تیم را در اردوی ترکیه ترک کرد و کادر فنی دچار شوک شد و تا پایان بازی ها، تیم ملی را در جای ششم راهنمایی کرد، این بار شوک قبل از بازی ها مربوط بود به آسیب دیدگی چند بازیکن شاخص. ایمان زندی، پویا تاجیک، حامد سهراب نژاد، سامان ویسی و علیرضا هنردوست غایبان سرشناس تیم ما در این دوره به شمار می رفتند اما مدیریت تیم و نکات فنی ارائه شده توسط رایکو ترومن سرمربی صرب تیم ملی بسکتبال واقعیت های تازه ای از موجودیت بسکتبال ایران را به نمایش گذاشت.

میل به کسب موفقیت در وجود اعضای تیم ملی نهفته بود و آنان با جدیت و عزم و اراده بالا توانستند برای نخستین مرتبه در عمر ۴۷ ساله برگزاری رقابت های جام ملت های آسیا فینال را تجربه کنند. به طور کلی فلسفه مربی تنها نوع بازی را تعیین می کند و بقیه کار برعهده بازیکنان است. شاید در روزهای آینده این بحث که مربی خارجی تیم ملی تاثیرگذار بوده است را بارها و بارها بشنویم و بخوانیم اما یک جا نوشتن همه موفقیت ها به پای ترومن نادیده گرفتن سایر بخش هایی است که در جریان سازی اخیر موفقیت های بسکتبال اثرگذار بوده اند.

مروری کوتاه بر جریان های سال های اخیر نشان می دهد سرمایه گذاری، توجه و مدیریت مناسبی در بسیاری از سطوح بسکتبال صورت گرفته است. در بخش باشگاه ها، تیم های مطرحی باعث کیفیت لیگ شده اند. استخدام بازیکنان خارجی و تقابل آنان با بازیکنان ما تفکر حرفه ای گری را در سطح بازیکنان به وجود آورده. مربیان خارجی طی پنج سال هدایت تیم ملی را عهده دار بوده اند و از همکاری و مشورت با آنها مربیان جوان ایرانی ساخته شده اند. قهرمانی تیم صباباتری در جام باشگاه های آسیا اوج این انتقال تجربیات همراه با تفکر حرفه ای بسکتبال ایران بود. موفقیت های دیگر بسکتبال ایران را هم به اختصار مرور کنیم تا بدانیم حرکت رو به توسعه چگونه آغاز شده و تا امروز ادامه یافته است:

▪ ۲۰۰۲؛ نایب قهرمانی جوانان در آسیا

▪ ۲۰۰۴؛ قهرمانی جوانان در آسیا

▪ ۲۰۰۴؛ قهرمانی امیدها در آسیا

▪ ۲۰۰۷؛ قهرمانی در جام باشگاه های آسیا

روند حرکتی تیم ملی بسکتبال از سال ۲۰۰۳ قابل تعمق است. بسکتبال کشورمان تا چند دوره پیش از این سال حتی از رقابت های انتخابی غرب آسیا صعود نمی کرد.

در سال ۲۰۰۳ پنجم شدیم. در سال ۲۰۰۵ در جایگاه ششم آسیا قرار گرفتیم و در سال ۲۰۰۷ به فینال رفتیم. در بازی های آسیایی دوحه قطر در سال ۲۰۰۶ بعد از بازی های آسیایی هند (۱۹۵۱) مقام سوم را به دست آوردیم. بنابراین همانگونه که آمار و سابقه حضور تیم ملی در رقابت های متعدد آسیا نشان می دهد، بسکتبال ایران قبل از رسیدن به فینال جام ملت های آسیا راه طولانی و دشواری را طی کرده است. تیم ملی بسکتبال در کلیه این رویدادهای بزرگ همواره ۵۰ تا ۶۰ درصد قوای خود را به همراه داشته.

روی این اصل تیمی که به ژاپن محل برگزاری بیست و چهارمین دوره جام ملت های آسیا سفر کرد، تیمی با شاخصه های مثبت فراوان بود هرچند ۲۰ تا ۳۰ درصد قوای خودش را در اختیار نداشت. تیم ملی ، بسکتبالیست های جسور و تهاجمی را برگزید.

در رقابت های تدارکاتی صربستان و چین تایپه به خودباوری رسید. زمانی که تیمی با هدف پیروزی بازی می کند، ما شاهد جنب و جوش و تلاش مضاعف بازیکنان خواهیم بود و تیم ملی بسکتبال و کلیه اعضایش در ژاپن اینچنین بودند. در کار دفاعی عزم و اراده، جسارت و تهاجم، آمادگی بدنی و عزت نفس تیم ما فوق العاده بود. یعنی دقیقاً تمامی فاکتورهایی که یک تیم باید داشته باشد. هنر رایکو ترومن دقیقاً از این نقطه آغاز می شود. عزت نفس بخشیدن به تیمی که ممکن بود با از دست دادن چند بازیکن کلیدی از نظر آمادگی ذهنی- روانی از هم پاشیده شود.

تیم ملی در جریان بازی هایش هیچگاه تیمی بدون اراده نبود. ما بازی ۲۸ بر ۱۱ عقب افتاده در برابر اردن را در ثانیه های پایانی بردیم. با اختلاف ناچیز از سد فیلیپین گذشتیم و برابر قطر نایب قهرمان آسیا با تمرکز بازی کردیم. اگر تیم ما پرستیژ و نظم و انضباط تیمی، توأم با خصلت هایی که برشمردیم، نداشت هرگز نمی توانست به این نتایج خوب دست پیدا کند.

درک بالای کار تیمی در وجود بازیکنان ما شخصیت تیمی را باعث شد و در آن سوی کار تیمی، از منظر کار انفرادی هم بازیکنان ایران، خوش درخشیدند. برادران نیکخواه بهرامی، مهدی کامرانی، حامد آفاق و حامد حدادی بیشترین تاثیر را در نتایج خوب تیم ملی عهده دار بودند و بازیکنانی نظیر داوری، امینی، ساهاکیان، نبی پور، دورقی، روزبهانی و اکبری با تلاش جانانه خود تجهیزات بهتری برای ساختن پیروزی های متعدد فراهم کردند.رایکو ترومن هرگز در طول بازی ها با انتخاب آرایش ثابت، بازیکنی را با دلشکستگی به بازی بعدی نفرستاد بلکه همه بازیکنان با یک انگیزه و با توانایی های مشترک آماده بازی بعد می شدند. این همبستگی در تیم ملی بسکتبال بی نظیر بود. همین طور این پیروزی های بزرگ. قدرش را بدانیم.

افشین رضاپور