تشـکیلات خودگردان یا خـودسر

جامعه مدنی فلسطین بشدت و به اتفاق آرا, تعویق پذیرش گزارش جنایت های جنگی اسرائیل در تهاجم به نوار غزه را درکمیته حقوق بشر سازمان ملل که با تأیید تشکیلات خودگردان فلسطین PA صورت گرفته , محکوم کرده است

جامعه مدنی فلسطین بشدت و به اتفاق آرا، تعویق پذیرش گزارش جنایت های جنگی اسرائیل در تهاجم به نوار غزه را درکمیته حقوق بشر سازمان ملل که با تأیید تشکیلات خودگردان فلسطین (PA) صورت گرفته ، محکوم کرده است. این گزارش از طرف کمیسیون حقیقت یاب سازمان ملل و به وسیله قاضی ریچارد گلدستون تهیه شده است. تقریباً در تمام اظهارات فلسطینی ها، این تقاضا مطرح شده است که سازمان ملل بدون تأخیر به بررسی این پرونده تاریخی بپردازد و به پیشنهادهای مطرح شده در آن، در جهت پایان بخشیدن به مصونیت اسرائیل در برابر قوانین جهانی ترتیب اثر دهد و آن دولت را در مورد جنایت هایی که در غزه و همچنین در سایر مناطق اشغالی فلسطین انجام داده است به پاسخگویی وادار کند.

طبق گزارش ها، تشکیلات خودگردان فلسطین با پیشنهادهای ویژه اوباما و فشارهای طرف اسرائیلی حاضر شد بر سر حقوق قربانیان جنگ غزه معامله کند.

اما به تأخیر انداختن بحث گزارش گلدستون، در وضع فعلی به این معنی است که امید فلسطینی‌ها و سازمان های جهانی حقوق بشری و جنبش‌های همبستگی، به این که سرانجام اسرائیل مجبور به پاسخگویی قانونی خواهد شد ، از دست می رود. این تصمیم (معلق گذاشتن گزارش جنایات صهیونیست‌ها در غزه) عملاً بررسی گزارش گلدستون را تا مارس ۲۰۱۰ به تأخیر می‌اندازد و یک موقعیت طلایی برای اسرائیل ایجاد می‌کند که با مشارکت امریکایی ها و تشکیلات خودگردان فلسطینی به ریاست محمود عباس، آن را به طاق نسیان بسپارد و به این صورت بزرگترین حق کشی را در حق فلسطینی ها به وجود می‌آورد.

این اولین بار نیست که تشکیلات خودگردان بر اساس اعمال نفوذ واشنگتن و تهدید های اسرائیل، آشکارا علیه منافع فلسطینی ها عمل می کند. رأی مشورتی محکمه جهانی در سال ۲۰۰۴ که ساخت دیوار حائل اسرائیل را در اراضی فلسطینی‌ها غیر قانونی خواند ، یک موقعیت قانونی استثنایی برای فلسطینی ها ایجاد کرد که می توانست در جهت منزوی کردن اسرائیل به کار گرفته شود ؛ همان طور که نظام نژادپرست آفریقای جنوبی به خاطر اشغال نامیبیا در سال ۱۹۷۱ با چنین رأیی منزوی شد ولی این افسوس و حسرت بر دلها ماند که تشکیلات خودگردان این موقعیت را از دست داد و حتی از این کار نیز دریغ ورزید که از دولت های جهان بخواهد نسبت به تعهدی که این رأی به عهده آنها می گذاشت پایبند بمانند.

اجلاس ضد نژاد پرستی ژنو نیز فرصتی مهم بود.

قرار بود در این اجلاس تصمیم‌های حقوقی در مورد اسرائیل زیر عنوان کنفرانس دوربان ۲ اتخاذ شود، اما به یکباره شاهد عقب‌نشینی نمایندگان تشکیلات خود گردان فلسطینی، شدیم . کوشش های کشور های غیر متعهد، دبیر سابق مجمع عمومی سازمان ملل متحد و پدر میگوئل دسلوتو براکمن برای محکوم کردن جنایتهای اسرائیل در غزه و تشکیل یک هیأت حل اختلاف بین‌المللی، در سازمان ملل عمدتاً به وسیله سفیر تشکیلات خودگردان فلسطین بی اثر ماند. این عمل سفیری که جامه نمایندگی فلسطین در سازمان ملل بر تن داشت دیپلمات‌های برجسته و مشهور و کارشناسان قوانین جهانی را شگفت زده کرد که آنها به راستی مدافع کدام طرف هستند؟

در سپتامبر گذشته قرارداد تجارت آزاد اسرائیل با مرکوسور، ( توافقنامه منطقه‌ای بین آرژانتین، برزیل،پاراگوئه و اروگوئه )، با تأیید سفیر تشکیلات فلسطین، در حال تصویب بود که نماینده برزیل در مورد استثنا کردن تولیدات شهرک‌نشینان اسرائیلی پافشاری کرد و با اقدام بجای سازمان های مدنی فلسطینی و برزیلی و نهایتاً کمیته اجرایی PLO ( سازمان آزادی بخش فلسطین) از تصویب این قرارداد که به حضور اسرائیل در بازار امریکای لاتین رسمیت می‌بخشید، جلوگیری به عمل آمد. پس از این اقدام‌های مؤثر، کمیته پارلمانی برزیلی مسئول این پروژه، پیشنهاد کرد دولت برزیل تنها وقتی این همکاری را تأیید کند که اسرائیل از قوانین جهانی پیروی کند.

در همه این اتفاقات و موارد مشابه ، نمایندگان تشکیلات خودگردان فلسطین از رام الله دستور می گرفتند، یعنی از محمود عباس (که به طور غیر قانونی قدرت سازمان آزادی بخش را برای رهبری دیپلماسی فلسطینی و سیاست خارجی آن به خود اختصاص داده است ) . اگر تاکنون در مورد عملکرد محمود عباس تردید وجود داشت اما قضیه گلدستون این تردیدها را برطرف کرد که او بر سر مهم ترین حقوق فلسطینی‌ها وارد معامله شده و علیه منافع آنها عمل می کند، بدون این که نگران مسئولیت و یا پاسخگویی خود به نمایندگان انتخابی مردم فلسطین، باشد.

همسویی دو هفته اخیر تشکیلات خودگردان با دولت جدید اسرائیل که همه اعراب او را بایکوت کرده‌اند پس از آن پیش آمد که جناح راستگرایان تل آویو از طریق نماینده ویژه اوباما این پیام را به رام الله بردند که به ازای ایجاد در اختیار گرفتن امتیاز مخابراتی موبایل (یا به اصطلاح همراه دوم) در قلمرو فلسطینی ها از مطرح کردن گزارش قاضی گلدستون در شورای حقوق بشر سازمان ملل چشم‌پوشی کند. بدین ترتیب بود که قریب یک سال کوشش سازمان های عظیم حقوق بشری و بسیاری از فعالان این حوزه برای آوردن حق قربانیان فلسطینی آخرین قتل‌عام اسرائیل در غزه ، عقیم ماند.

خبرهای تازه درباره روند تصمیم ابومازن نشان می‌دهد که رئیس تشکیلات خودگردان در این تصمیم خویش حتی با سران جهان عرب نیز هماهنگ نبوده است. قاطبه رهبران جهان عرب از عمرو موسی گرفته تا العطیه از اقدام خودسرانه وی ابراز شگفتی کردند. برای اولین بار شماری از سیاستمداران جهان عرب برای بی اعتبار نشان دادن تصمیم محمود عباس ناگزیر شدند به این استدلال متوسل شوند که وی مشروعیتی نزد فلسطینی‌ها ندارد. جالب اینجا است که حتی در نشریاتی که به هواداری متعصبانه از تشکیلات خودگردان شهرت داشتند این بحث مطرح شد که این تشکیلات ، هیچ قدرت قانونی و یا دموکراتیکی ندارد که از طرف مردم فلسطین صحبت و یا اقدام کند و یا نمایندگی مردم فلسطینی را در سازمان ملل و در هر یک از آژانس ها و مؤسسه های آن، داشته باشد.

آنها به خاطر آوردند که تشکیلات فعلی خودگردان فلسطین هرگز تأیید لازم قانونی را از شورای دموکراتیک انتخاب شده قانونگذاری فلسطین کسب نکرده است و حتی اگر چنین اختیاری را می‌داشت، در بهترین حالت تنها می توانست نماینده فلسطینی هایی باشد که در اراضی فلسطینی کرانه باختری تحت اشغال اسرائیل زندگی می‌کنند، نه نماینده اکثریت بزرگ فلسطینی‌ها در فلسطین اشغالی و بویژه پناهندگان و یک و نیم میلیون ساکنان غزه. البته در رابطه با رام الله نیز فقط سازمان آزادیبخش فلسطین می تواند از لحاظ اصولی ادعا کند که نماینده فلسطینی هاست. این استدلال را شماری از حقوقدانان فلسطینی مطرح کردند که این سازمان فقط در صورتی حق تصمیم گیری دارد که به صورتی شفاف و دموکراتیک و از طریق فرایندی سنجیده که همه فلسطینی‌ها را دربرگیرد، کسب قدرت کند. لذا در قضیه گلدستون اعراب و فلسطینی‌ها متوجه یک واقعیت مهم شدند و آن این که سلطه تشکیلات خودگردان تحت امر ابومازن بر دیپلماسی فلسطین چه عوارضی در بردارد. انتظار می رود بعد از این قضیه رهبران و گروه‌های فلسطینی حتی در داخل سازمان فتح تصمیم‌های جدید درباره سفارت‌ها بویژه کرسی نمایندگی آن در سازمان ملل و سایر مؤسسه های بین المللی اتخاذ کنند.

البته این انحراف در عملکرد PA از ۱۵سال پیش بروز کرد. این سازمان به تدریج و به شکلی غیر قابل بازگشت، به یک مجموعه جاه طلب ، تغییر شکل داد. پذیرش نقش یک پیمانکار در پروژه سازش، این سازمان را از وظایف مبرم او بازداشت. از آن روز تاکنون سکوت تشکیلات خودگردان نقش مهمی در پیشبرد طرح‌هایی مثل شهرک‌های مستعمراتی داشته است اما همراهی مؤثر ابومازن با کسانی که مخالف انزوای روزافزون رژیم نژاد پرست هستند حکایتی متفاوت دارد.

اما آیا حمایت نامحدود سیاسی تشکیلات خودگردان می‌تواند به اسرائیل در مجامع جهانی مصونیت بخشد همچنان که حمایت بی دریغ دولت‌های امریکا و اروپا توانسته مصونیت این دولت را تضمین کند. اسرائیل امروز با داشتن زرادخانه عظیم و سلاح‌های هسته ای که ارتش آن را در رتبه چهارم بزرگ‌ترین ارتش های جهان قرار داده، ناتوان است از دور نگاه داشتن خود از سرنوشت اندوهباری که رژیم نژادپرست آفریقای جنوبی به آن دچار شد.

حتی پیش از جنگ ۲۲ روزه در غزه، بسیاری از اتحادیه ها و محافل منتقد جهان به مخالفت باسیاست سلطه جویانه و نژادپرستانه اسرائیل پیوسته بودند. هفته ها پس از پایان حمام خونی که در غزه به راه افتاد، در خود آفریقای جنوبی، اتحادیه کارگران حمل‌و نقل، با خودداری از تخلیه یک کشتی اسرائیلی در دوربان، کاری نمادین انجام داد. پس از این در آوریل کنگره اتحادیه تجاری اسکاتلند، سرمشق آفریقای جنوبی را دنبال کرد. در ماه مه اتحادیه دانشگاه و کالج UCA به نمایندگی ۱۲۰ هزار دانشگاهی بریتانیایی حمایت خود را از تحریم علیه اسرائیل تجدید کرد و برای سازماندهی یک کنفرانس در مورد استراتژی مؤثر تحریم تل آویو دعوت به عمل آورد.

درست در زمانی که اتحادیه های بسیاری به این جنبش پیوسته اند، موضوع گزارش گلدستون شکل گرفت . این قاضی که خود تبار آفریقای جنوبی دارد در میان فشارها و تهدیدات بسیار به جمع آوری مدارک انکارناپذیر جنایت های جنگی اسرائیل پرداخت. گزارش او با وجود نقطه ضعف هایی که دارد ظرفیت آن را دارد که بتواند اسرائیل را به یک دادگاه بین المللی بکشاند و به صورتی مؤثر به مصونیت اسرائیل پایان بخشد و برای اجرای عدالت در باره رژیمی که به طور دائم با خشونت و سرکوب قوانین بین المللی را نقض می کند گشایشی ایجاد شود.

با چنین شرایط وخیمی که گلدستون برای اسرائیل رقم زد تنها یک سلاح استراتژیک از بین سلاح های زرادخانه‌ای آن می توانست راه این مؤاخذه تاریخی را سد کند و آن سلاح، تشکیلات خودگردان( PA) بود. اما این تشکیلات با وجود ارتباطات پیچیده‌ای که با امریکا و شرکای آن در خاورمیانه دارد بسیار شکننده است. در چنین موقعیت مهم و حیاتی، سازمان‌های حقوق بشری و جامعه مدنی جهانی باید به یاری فلسطینی ها بشتابند و تشکیلات خودگردان و سازمان ملل را از راهی که رفته است باز دارند.