یکشنبه, ۵ اسفند, ۱۴۰۳ / 23 February, 2025
مجله ویستا

فلسفه اپن سورس در گفتگو با اریک ریموند


فلسفه اپن سورس در گفتگو با اریک ریموند

موضوع اپن سورس Open Source و موضوع نرم افزار آزاد رایگان Free , موضوعات پیچیده ای نیستند اما هرچه بیشتر در این مورد مطالعه می کنیم متوجه وجود لایه های عمیق تری می شویم و هرچه پایین تر می رویم, موضوع, رنگ و بوی فلسفی بیشتری به خود می گیرد

موضوع اپن‌سورس (Open Source) و موضوع نرم‌افزار آزاد رایگان (Free)، موضوعات پیچیده‌ای نیستند. اما هرچه بیشتر در این مورد مطالعه می‌کنیم متوجه وجود لایه‌های عمیق‌تری می‌شویم و هرچه پایین‌تر می‌رویم، موضوع، رنگ و بوی فلسفی بیشتری به‌خود می‌گیرد. مصاحبه‌ای که با اریک ریموند ترتیب داده شده است و ترجمه آن را در ادامه می‌خوانید، به‌خوبی عمق بحث فلسفه منبع‌باز (اپن‌سورس) را نمایان می‌سازد. در این مصاحبه علاوه‌‌‌بر بررسی چند و چون فلسفه منبع‌باز، به جریانات تجاری که حول و حوش اپن‌سورس شدن تکنولوژی جاوا میان شرکت‌های سان و IBM برقرار است، اشاره می‌شود و موارد دیگری مانند جریان SCO و موضوع مذاکرات بین سان و مایکروسافت نیز مورد نظر قرار می‌گیرند. بسیاری از کاربران و خصوصاً برنامه‌نویسان و علاقمندان به نرم‌افزارهای منبع‌باز، Eric Raymond را می‌شناسند. اما اگر بخواهیم او را برای آن گروهی از خوانندگان که تا این لحظه نام او را نشنیده‌اند معرفی کنیم، می‌توانیم او را بنیانگذار جنبش منبع باز و یا حداقل یکی از پیشروترین افراد فعال در این جنبش نرم‌افزاری بنامیم. در این ارتباط در متن مصاحبه‌ موارد دقیق‌تری را خواهید خواند. اما به‌جهت معرفی اریک ریموند از زاویه دیگر، می‌توانیم به بخشی از اتوبیوگرافی او به‌نقل از سایت شخصی وی به‌نشانی /www.catb.org/esr کمک بگیریم. اریک ریموند ضمن فعالیت و تحقیق در روابط انسانی جامعه و فرهنگ هکر اینترنتی، به‌عنوان یک فرد ناظر در اجتماع هکرهای اینترنتی شناخته شده است. تحقیقات او روشنگر موفقیت‌های چشمگیر مدل توسعه نرم‌افزار منبع‌باز بوده است. در فهرست پروژه‌های نرم‌افزاری ریموند، علاوه بر کار بر روی سیستم‌عامل یونیکس، نام یکی از پرکاربردترین نرم‌افزارهای انتقال اطلاعات از طریق پست‌الکترونیک نیز دیده می‌شود.ریموند علاوه بر فعالیت در حوزه‌های نرم‌افزارهای منبع‌باز، علاقمندی‌های دیگری نیز دارد و یکی از طرفداران پروپا قرص ادبیات علمی تخیلی نیز هست. ریموند ضمن داشتن درجه و عنوان کمر‌بند مشکی در ورزش رزمی تکواندو، یک نوازنده ماهر و موسیقی‌دان نیز هست. اما واقعیت آن است که هیچ یک از موارد فوق در زندگی اریک ریموند به اندازه نقش او در به جریان انداختن جنبش منبع‌باز اهمیت نمی‌یابند و افراد بسیاری به‌درستی او را یک انسان‌شناس سرگردان و فیلسوف درد‌سرساز می‌دانند که بر حسب تصادف، در زمان مناسب در موقعیت درستی قرار گرفته است. مصاحبه‌کننده یعنی خانم Terri Wells نیز یکی از آشنایان ریموند است که سابقه آشنایی آن‌ها به سال‌ها قبل از آن‌که اریک به شهرت برسد باز می‌گردد.ضمناً لا‌زم به ذکر است که در کلا‌م ریموند، هکر نه به معنای متداول آن بلکه به متخصصان خبره کامپیوتر اطلا‌ق می‌گردد.

‌• از آن دوران و روزگاری که به عنوان یک برنامه‌ساز چیره دست (geek) کار می‌کردید صحبت کنید. چطور شد که در این مسیر قرار گرفتید؟

‌‌‌• تقریباً همه چیز از زمانی آغاز شد که من سعی می‌کردم برنامه‌نویسی مینی‌کامپیوترهای اواسط دهه ۷۰ را بیاموزم. واقعیت آن است که من قبل از آن‌که برنامه‌نویس بشوم، به سیستم‌عامل یونیکس علاقه زیادی داشتم. من مطالعه مقالات اولیه تامپسون و ریچی که در نشریه Communication of the ACM چاپ می‌شد و پدرم مشترک آن بود، را خیلی زود شروع کرده بودم. این موضوع که من چطور بدون آن‌که برنامه‌نویسی بدانم، شروع به مطالعه این جور مقالات کرده بودم، روحیات من را بهتر نمایان می‌سازد. من هنوز هم همین جوری هستم و یک جانور همه‌چیز خور(Omnivorous) محسوب می‌شوم. تقریباً یک سال بعد از این جریان، من شروع به یادگیری برنامه‌نویسی کردم. سال ۱۹۷۶ را تاریخی می‌دانم که می‌توانم از آن به عنوان تاریخ پیوستن به جامعه هکر‌ها یاد کنم. این سال، سالی بود که من با Jargon File آشنا شدم . (Jargon File عنوان مجموعه‌ای از اصطلاحاً هکر‌ها و برنامه‌نویسان است که در ابتدا شکل و صورت کتبی داشته است و بعدها بر روی شبکه‌های کامپیوتری دانشگاهی و نهایتاً اینترنت قرار گرفت - مترجم). جالب است که یادآوری کنم که درهمان سال اول، من بیش از ۶۰ مورد در این مجموعه ثبت کرده بودم!

‌• در چه زمانی متوجه شدید که شما مسیری فراتر از یک خبره برنامه‌نویس را طی کرده‌اید و در جایگاه چیزی شبیه یک انسان‌شناس جامعه هکر و فرهنگ‌ آنها قرار گرفته‌اید؟ و این موقعیت بر زندگی شما به عنوان یک هکر چه تاثیری داشته است؟

‌• واقعیتش را بخواهید، من این وضعیت را از مدت‌ها پیش احساس می‌کردم. در واقع در سال ۱۹۹۰ یعنی زمانی که واژه‌نامه New Hackers Dictionary برای نخستین بار منتشر شد، من چنین احساسی داشتم. در آن زمان چه کسی می‌‌توانست حدس بزند که این کتاب سرآغازی بر کل جریان منبع‌باز محسوب خواهد شد و در حقیقت چرخ‌های جنبش منبع‌باز را به‌حرکت در خواهد آورد؟

‌• در مورد پیشرفت‌ها و موفقیت‌های خود بگویید، به کدامیک از آنها به عنوان یک افتخار یاد می‌کنید؟

‌• خوب، من به‌نوعی موجبات بیداری جامعه هکرها را فراهم آوردم و کمک کردم تا این اجتماع ضمن شناختن خود، جهان را از نو اختراع کند. من این‌کار را دو‌بار انجام دادم. یک‌بار با انتشار <واژه‌نامه جدید هکر> و یک‌بار با انتشار کتاب دیگرThe Cathedral and the Bazaar. من به این موارد افتخار می‌کنم. من نیازی به تشریح بیشتر آنکه چرا به این موارد افتخار می‌کنم، نمی‌بینم.

اپن‌سورس

‌• چطور شد که شما اصطلاح Open source را مطرح کردید؟ چرا تنها به اصطلاحی مانند Free software اکتفا نکردید؟

‌• بهترین پاسخ به این پرسش را می‌توانید با رجوع به یکی از نخستین کارهای من که در سال ۱۹۹۸ به‌نگارش درآمد، بیابید. این نوشته را می‌توانید در نشانی زیر ببینید:http://www.catb.org/esr/open-source.html

‌• به نظر شما بزرگ‌ترین تفاوت‌ نرم‌افزارOpen source و نرم‌افزارهای موسوم به Free Software در چیست؟

‌• تفاوتی در کار نیست. در واقع نرم‌افزارهای این دو گروه تفاوتی با یکدیگر ندارند. کاربران، مجوز‌ها و ابزارها در هر دو مورد مشابه هستند. اگر قرار باشد بین نرم‌افزار open source و نرم‌افزارهای Free Software تفاوتی وجود داشته باشد، چنین تفاوتی در روش تبلیغ و گرایش‌های عرضه‌کنندگان آن‌ها نهفته است. در واقع کارکرد شما به عنوان عرضه کننده نرم‌افزار تفاوتی نمی‌کند، تفاوت در روش بیان شما نهفته است.

‌• احساس شما نسبت به مجوز‌های نرم‌افزاری از نوع BSD چیست؟ لیسانس‌هایی که به کاربر اجازه می‌دهد تا از حاصل کار دیگران استفاده کرده، آن‌را به هر صورت دلخواهی تغییر داده و مجدداً عرضه کند، بدون آن‌که هیچ‌گاه ناگزیر به بازپرداخت باشد؟

‌• اعتقاد من آن است که چنین کاربری در بلند‌مدت، سودی نصیبش نخواهد شد. زمانی‌که شما از چنین روشی استفاده کنید، هیچ‌گاه نخواهید توانست با گرد هم آوردن گروه کوچکی از برنامه‌نویسان با تعداد بسیار بیشتری از برنامه‌نویسان جامعه منبع‌باز رقابت کنید. ممکن در کوتاه مدت تصور شود که چنین مکانیسمی جواب می‌دهد. اما همان‌طور که گفتم، این روش پاسخگو نیست. به این صورت که ممکن است چنین شرکتی موفق شود با سرمایه‌گذاری و با خرج کردن پول زیادی در راه تبلیغات و بازاریابی و پرداختن دستمزد و موارد دیگر، موفق به جا انداختن محصول خود شود، اما در همین زمان سیستم جهانی منبع‌باز به‌صورت یک بازخورد طبیعی نسخه منبع‌باز همان محصول را عرضه خواهد کرد که توسط هزاران برنامه‌نویس داوطلب از سراسر دنیا تهیه شده است. چنین محصولی با قیمت بسیار پایین‌تر، کیفیت و قابلیت‌های بیشتری خواهد داشت. من تصور می‌کنم که اهمیت مجوز‌های نرم‌افزاری نوع GNU copyleft ، بیش از آن‌که به تأثیر بر اقتصاد و روابط رقابتی بازار مربوط باشد، به‌جهت نمایش جلوه‌ای از انتظارات جامعه برنامه‌نویسان اهمیت می‌یابد.


شما در حال مطالعه صفحه 1 از یک مقاله 4 صفحه ای هستید. لطفا صفحات دیگر این مقاله را نیز مطالعه فرمایید.