نقش محرم در زندگی مثبت

ماه محرم هر سال, دوباره همه ما به همان هیات ها, تکیه ها و مسجدهای قدیمی آشنا برمی گردیم و مراسمی که از کودکی به خاطر داشتیم و یاد همه آنهایی که زمانی در میانمان بودند و حالا نیستند را از نو زنده می کنیم

ماه محرم هر سال، دوباره همه ‌ما به همان هیات‌ها، تکیه‌ها و مسجدهای قدیمی‌آشنا برمی‌گردیم و مراسمی‌ که از کودکی به خاطر داشتیم و یاد همه آنهایی که زمانی در میانمان بودند و حالا نیستند را از نو زنده می‌کنیم...

این آیین‌ها و مراسم‌ها، تاثیرات مستقیمی‌ بر زندگی شخصی و سلامت روحی و روانی خود ما دارد. تاثیراتی که آنقدر مهم هستند که کافی است فقط یک بار در ذهنمان مرورشان کنیم تا به این نتیجه برسیم چقدر حیف است که این فرصت مهم را بابرخی بحث‌های سیاسی که بیرون از این مجالس هم می‌شود انجامش داد، بیهوده از بین ببریم.

خودسازی. اولین و مهم‌ترین نقشی که محرم در زندگی همه دارد، فرصتی است که برای رجوع دوباره به معارف اسلامی‌ و نکات اخلاقی دینی در اختیار ما می‌گذارد. مرور داستان قیام عاشورا که در این ایام از تریبون‌های مختلف و با شکل‌های گوناگون انجام می‌شود درواقع مرور ارزش‌های اخلاقی موجود در این داستان است که از هر زبان که می‌شنوید نامکرر است. شجاعت، عزت نفس، فداکاری، رعایت دیگران و حفظ ارزش‌های اخلاقی تا آخرین لحظه و تا آخرین توان، فقط بخشی از این درس‌ها هستند. ما هر سال در محرم، یک دور درک و دریافتمان از این ارزش‌ها را تازه می‌کنیم. عهد می کنیم از گناهان بپرهیزیم و به سوی مبدا هستی بازگردیم.

تقویت حس دینی. این جمله معروف که «خون حسین(ع) اسلام را زنده نگه داشته» علاوه بر معنای تاریخی‌اش، این محتوا را هم می‌رساند که شرکت‌کنندگان در چنین مراسمی ‌هم دوباره باورهای دینی‌شان را که تمامی‌شان در وجود امام شهید متبلور شده است تقویت کنند. معمولا مراجعه به کتاب‌های دینی، طرح سوال‌های دینی و رجوع به کارشناسان مذهبی در این ایام به شکل واضحی بیشتر می‌شود و خود‌به‌خود حس نیاز به تکمیل اطلاعات دینی در افراد مختلف شکل می‌گیرد و تقویت می‌شود.

بردباری.یکی از روش‌های تسکین آلام و اندوه‌های شخصی، یادآوری مشکلات شدیدتری است که برای دیگران به وجود آمده. این، یکی از فلسفه‌های سوگواری سالار شهیدان است. آن همه مصیبتی که فقط در یک نصفه روز بر اهل بیت و یارانشان وارد شد، همواره انگیزه و محرکی برای ایرانیان بوده تا خودشان هم در همان راه بروند و مثل حسنک وزیر که در وقت تهدید به اعدام گفت «بزرگ‌تر از حسینِ علی که نیستم» خود را شجاعت و شهامت بدهند.

احساس هویت . انجام مراسمی‌ که می‌دانیم سنتی هزار ساله است و برخی از اشکالش، سینه‌به‌سینه به ما رسیده (مثلا دسته سینه‌زنی حداقل از سال ۳۲۵ قمری و وقتی که آل‌بویه در بغداد، مرکز خلافت سنی مذهب، دسته عزای عاشورا به راه انداختند رایج بوده) خود به خود این احساس را در آدمی ‌ایجاد می‌کند که مشغول انجام کاری است که پدرانش و پدران پدرانش و پدران پدران پدرانش و همین‌طور تا گذشته‌ای بسیار دور انجام می‌داده‌اند. احساس هویت ملی و تعلق به یک ملت را همین سنت‌های کهن می‌سازند و شکل می‌دهند. درواقع، مراسم محرم علاوه بر جنبه دینی، جنبه ملی هم دارد.

کار گروهی. در مذمت ناتوانی ما ایرانی‌ها در انجام کار گروهی زیاد گفته می‌شود اما یک راه چاره ساده‌اش حضور در مراسم ایام محرم است. عزاداری ماه محرم، یک عمل جمعی است و شرکت در انجام آن، که معمولا بدون هیچ چشمداشت و توقع مادی انجام می‌شود، می‌تواند تمرین بسیار مناسبی برای انجام کارهای گروهی بعدی باشد. راه‌اندازی هیات، علم کردن تکیه، برگزاری مجلس روضه، بیرون بردن دسته، پخت غذای هیات و تهیه و پخش غذای نذری، همگی اعمالی هستند که باید به شکل گروهی انجام شوند. چرا نشود این تجربه‌های ارزنده را به بقیه زندگی گسترش داد؟

احسان رضایی