اسم بوتاکس فریب تان ندهد

در ایجاد چین و چروک عوامل زیادی نقش دارند اما مهم ترینشان, ژنتیک است

مطرح کردن پرسش‌هایی از علل بروز چین‌و‌چروک و اینکه چطور می‌توانید از آن پیشگیری کنید تا کرم‌هایی که کارکرد بوتاکس را دارند و آیا استفاده از آنها علمی است، نشان می‌‌دهد نه تنها خانم‌ها بلکه آقایان هم بیش از گذشته به مساله پیشگیری و درمان چروک صورت اهمیت می‌دهند و همواره در تلاش‌اند پیری پوست خود را به تعویق بیندازند. در این یادداشت سعی می‌کنم به بیشتر پرسش‌های خوانندگان در این رابطه پاسخ دهم.

در ایجاد چین‌و‌چروک عوامل زیادی نقش دارند اما مهم‌ترینشان، ژنتیک است. عده‌ای به صورت ذاتی پوست مقاومی در برابر عوامل مخرب طبیعی به خصوص آفتاب دارند و تا سنین بالا هم پیدایش چروک‌ها در آنها به تعویق می‌افتد. نمونه خوب این افراد را در نژاد روس می‌توانیم ببینیم اما در مقابل افرادی را داریم که در ۳۰ سالگی چروک‌های متعددی در صورتشان ایجاد می‌شود. شاید نمونه‌هایی از این افراد را در نژادهای مختلف دیده باشید. البته فقط نژاد افراد نیست که این خصیصه ژنتیکی را تعیین می‌کند. چون نوع پوست این افراد هم می‌تواند در ریسک‌پذیربودن اثر بگذارد.

کسی که ذاتا پوست خشکی دارد، شکنندگی بیشتری در برابر عوامل محیطی خواهد داشت و در مقایسه با افرادی با پوست‌های چرب، زودتر دچار چروک‌های صورت و نمای پیری می‌شود. این موضوع در کسانی که زمینه ارثی ابتلا به حساسیت‌های پوستی یا درماتیت دارند هم دیده می‌شود. پس با اینکه می‌گوییم نمی‌توان در مقابل عامل ژنتیک و ارث مقاومت نشان داد، اما می‌توان با شناخت آنچه در خانواده ما موروثی است اقدام‌های پیشگیرانه‌ای در برابر پیری زودتر از موعد انجام داد. اگر شما که پوست خشکی دارید مدام پوستتان را در سرما و گرما چرب و مرطوب نگه دارید، جلوی ایجاد چین و چروک‌های زودرس را گرفته‌اید.

یکی از مهم‌ترین عواملی که به ایجاد چین‌و‌چروک صورت کمک می‌کند، اشعه فرابنفش است، چه به منشاء نورخورشید و چه ساطع‌شده از لامپ‌های سولاریوم. این عامل از تمام عوامل محیطی مخرب‌تر است چون اشعه فرابنفش می‌تواند پوست شما را آفتاب‌سوخته کند، در معرض سرطان‌های پوست قرار دهد و به ایجاد زودرس چین‌و‌چروک‌ها کمک کند. اگر در جوانی هوس برنزه شدن با آفتاب و سولاریوم نکنید و از پوستتان در برابر آفتاب محافظت کنید، از ضدآفتاب و کلاه لبه‌دار استفاده کرده و بدن خود را با لباس مناسب بپوشانید (پوشیدن دستکش حین رانندگی) بزرگ‌ترین قدم را در به تاخیر انداختن پیری پوستتان برداشته‌اید. اغلب آقایانی که رانندگی می‌کنند تصور می‌کنند پوشیدن دستکش نخی مناسب برای آنها دور از شأن است و به همین خاطر می‌توانید اثرهای آسیب پوست را روی صورت و دست‌هایشان ببینید.

● عوارض پوستی سیگار و قلیان

عامل مخرب دیگر که به راحتی می‌توانید با حذف آن، مانع پیری زودرس پوستتان شوید، مصرف دخانیات است. دود سیگار و قلیان با تولید رادیکال‌های آزاد و کاهش اکسیژن و خونرسانی به بافت‌های مختلف از جمله پوست روند کلاژن‌سازی را مختل می‌کند.

چهره‌ سیگاری‌ها در مقایسه با همسن‌و‌سالانشان گواه این حرف من است. متاسفانه خانم‌ها به بهانه کاهش وزن یا اشتها، رو به کشیدن سیگار می‌آورند و فراموش می‌کنند حتی اگر سیگار اندام آنها را معجزه‌وار متناسب کند -که البته چنین نیست- چهره‌شان را چروکیده و زرد خواهد کرد که این پیامد با هدف اولیه آنها در زیباترشدن در تضاد است. به جای سیگار و هزاران عارضه آن می‌توانید با ورزش و رژیم‌غذایی درست، زیبایی، شادابی و جوانی‌تان را حفظ کنید. اگر به جوان ماندن علاقه دارید، حتما از میوه‌ها و سبز‌ی‌های تازه به خصوص انواع سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ آن غافل نشوید.

● عوارض پوستی بی‌خوابی و استرس

استرس‌های روانی می‌توانند به تغییرهای هورمون در بدن منجر شوند و با تولید رادیکال‌های آزاد، باعث ایجاد بیماری‌های قلبی و عروقی، انواع بیماری‌هایی با علل ناشناخته و چروک زودرس پوست ‌شوند و فرد را از سلامت دور کنند. اگر مشکل خواب دارید، حتما آن را درمان کنید و اگر به دلیل کار، شیفت شبانه دارید حتما ساعت‌های استراحت و خواب خود را طوری برنامه‌ریزی کنید که بدنتان دچار کمبود خواب نشود. با فراگیری روش‌های کسب آرامش و دوری از اضطراب‌هایی که امکان فاصله گرفتن از آن را دارید، سعی کنید روند پیری‌تان را به تعویق بیندازید.

● بوتاکس بزنیم یا نزنیم؟

با همه آنچه گفته شد، با افزایش سن فرد، به‌خصوص خانم‌ها که به دلایل هورمونی و یائسگی دچار افتادگی پوست و چروک می‌شوند، گاهی نیاز است به متخصص پوست مراجعه کنید تا با کمک روش‌های جوانسازی ظاهر شما را بهتر کند. تزریق بوتاکس از جمله مواردی است که در چین‌خوردگی پوست کاربرد و طرفداران زیاد دارد. کسانی که عادت به اخم دارند یا در آفتاب چهره در هم می‌کشند و عینک هم نمی‌زنند، می‌توانند با فلج کردن عضله مربوطه با سم بوتاکس از ایجاد چروک پیشگیری کنند. بوتاکس حتما باید توسط متخصص پوست با سرنگ‌های مخصوص تزریق شود پس اگر شرکت‌های تبلیغ‌کننده کرم‌هایی با نام بوتاکس عرضه می‌کنند، باید بدانید هیچ اثری شبیه بوتاکس نخواهد داشت چون این مواد قابل‌نفوذ به پوست نیستند و فقط با این کار هزینه زیادی صرف کرده‌اید. برای جلوگیری از عوارض احتمالی بوتاکس‌های ارزان و تقلبی و همچنین عوارض ناشی از تکنیک تزریق حتما زیر نظر متخصص پوست، بوتاکس کنید. متخصص می‌تواند حتی با بررسی و معاینه علاوه بر بوتاکس، ژل حاوی اسیدهیالورونیک یا تزریق چربی را به شما پیشنهاد دهد.

دکتر محمدعلی نیلفروش‌زاده

متخصص پوست و رییس مرکز تحقیقات پوست و سلول‌های بنیادی