هفته ای پرکار در مزرعه کرافورد

با سفر چند تن از رهبران کشورهای اروپایی به آمریکا بسیاری از محافل خبری و سیاسی دنیا طی چند روز گذشته شاهد دیدارهای مهمی میان جورج بوش و این رهبران بودند دیدارهایی که نقطه ثقل همه آنها موضوع هسته ای ایران و بحث احتمال اعمال تحریم های جدید علیه تهران بود

در کنفرانس مطبوعاتی مشترکی که روز شنبه، ۱۰ نوامبر، در جریان ملاقات مرکل و بوش در تکزاس آمریکا برپا شده بود، صدر اعظم آلمان گفت که به باور وی راه‌ها و ابزارهای دیپلماتیکی وجود دارند که به کمک آنها می‌توان ایران را به چرخش در مواضعش سوق دا د. جرج بوش نیز در این کنفرانس مطبوعاتی تلاش کرد این برداشت را که آمریکا به دنبال گزینه‌ای نظامی برای حل مناقشه هسته‌ای ایران است نادرست معرفی کند. او در این رابطه به تداوم همکاری‌ها و اقدامات مشترک با آلمان تأکید کرد.

صدر اعظم آلمان نیز در ادامه گفت که اگر ایران بر ادامه غنی‌سازی اورانیوم اصرار کند، کشورش آماده اعمال تحریم‌های بیشتری علیه این کشور است. مرکل گفت که در چنین صورتی صرفاَ به اعمال تحریم‌های بیشتر فکر نخواهد شد، بلکه در باره‌ی اعمال آنها تصمیم هم گرفته خواهد شد. او بر این نکته تأکید گذاشت که اگر وضعیت در مناقشه هسته‌ای ایران بهتر نشود، مناسبات اقتصادی میان آلمان و ایران باز هم کاهش خواهد یافت.

با سفر چند تن از رهبران کشورهای اروپایی به آمریکا بسیاری از محافل خبری و سیاسی دنیا طی چند روز گذشته شاهد دیدارهای مهمی میان جورج بوش و این رهبران بودند. دیدارهایی که نقطه ثقل همه آنها موضوع هسته ای ایران و بحث احتمال اعمال تحریم های جدید علیه تهران بود.

رئیس جمهور آمریکا روز دوشنبه طی یک دیدار دو ساعته با رجب طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه پیرامون نگرانی های این کشور در مورد گروه پ ک ک، پیرامون کمک واشنگتن به آنکارا برای مبارزه با این گروه وعده هایی به اردوغان داد و اعلام داشت که دشمن ترکیه، دشمن عراق آزاد و دشمن آمریکا است.

بخش مهمی از این دیدار پشت درهای بسته و بدون حضور مترجمان انجام شد و معلوم نشد که آیا بوش با اردوغان در مورد نگرانیش از تلاش ایران برای دستیابی به تکنولوژی هسته ای نیز سخن گفته است یا نه.

آمریکا یکی از پایگاه های استراتژیکش در خاک ترکیه قرار دارد و امیدوار است در صورتی که بخواهد حمله نظامی به ایران داشته باشد، از این پایگاه استفاده کند.

با این حال موضوع حملات اخیر کردهای مخالف ترکیه در عراق باعث شده است که اخیرا نشانه هایی از سوی آنکارا در مورد عدم همکاری در راستای طرح حمله به ایران، بروز کند و به همین دلیل موضوع دیدار اردوغان با بوش در کاخ سفید در این راستا اهمیت ویژه ای دارد.

براساس گزارش رسانه های ترکیه، در دیدار کاملا محرمانه بوش و اردوغان که یک ساعت به طول انجامید "علی باباجان " وزیر امور خارجه ترکیه به عنوان مترجم حضور داشت. برخی مفسران رسانه های ترکیه و مقام های حزبی این کشور سخنان اردوغان و بوش در دیدار دوجانبه آنها در حضور خبرنگاران را نشانه دست نیافتن ترکیه به اهداف تعیین شده تلقی کردند، اما رفتار اردوغان بعد از دیدار محرمانه و سخنان بعدی وی نشان داد که وی از روند مذاکرات تا حدودی راضی است.

این دیدار با تمام حرف و حدیث هایش به پایان رسید و مقامات آمریکایی به سرعت آخرین مقدمات دیدار رئیس جمهور فرانسه و بوش را تدارک دیدند. نیکولا سارکوزی روز سه شنبه وارد آمریکا شد، در حالی که رئیس جمهور آمریکا برنامه مفصلی را برای یک پذیرایی صمیمانه از این هم پیمان جدیدش در اروپا آماده کرده بود. ملاقات های اولیه و بازدید سارکوزی از برخی نقاط تاریخی در آمریکا انجام شد و دو طرف برای گفت و گو با اصحاب رسانه ها در مقابل آنان حاضر شدند.

با وجود اختلاف نظرهای بوش و سارکوزی بر سر برخی موضوعات این دو روز در کنفرانس خبری خود از موضوعاتی نظیر ایران که در موردشان با یکدیگر اتفاق نظر داشتند، صحبت کردند و بدین ترتیب تلاش شد تا بر روی نقاط مشترکی به عنوان اولین نشانه ها از بهبود روابط سرد میان واشنگتن و پاریس تاکید شود.

● استقبال گرم از سارکوزی

استقبال بوش از سارکوزی در مقابل کاخ سفید بسیار دوستانه بود و هر دو سیاستمدار دوستانه یکدیگر را در آغوش گرفتند. سارکوزی قبل از ضیافت شام با بوش گفت که اجازه نخواهد داد مناقشات قدیمی منجر به تیره شدن روابطه دوستانه‌ آمریکا و فرانسه شود.

سارکوزی از پیوند تاریخی دو ملت سخن به میان آورد و گفت:"هنگامی که ما اروپایی‌ها در قرن بیستم با دو جنگ وحشتناک و وحشیانه‌ترین تبعات آن روبه ‌رو بودیم اجداد شما برای کمک به ما شتافتند."

سارکوزی اضافه کرد که به واشنگتن آمده است تا توضیح دهد که فرانسوی‌ها این موضوع را هرگز فراموش نخواهند کرد.

بوش نیز به سارکوزی گفت:"فرانسه و آمریکا می‌توانند در سایه‌ همکاری با یکدیگر با چالش‌های بزرگ روبه‌رو شوند. آقای رییس‌جمهور من و شما تعهد مشترکی برای عمق‌تر کردن همکاری‌های دو جمهوری بزرگ داریم و با این همکاری جهان را مکان امن‌تر و بهتری خواهیم ساخت."

جورج بوش، رییس جمهور آ‌مریکا در کنفرانس خبری مشترک با نیکلا سارکوزی همتای فرانسوی ‌اش گفت که دو طرف درباره ایران توافق کردند و افزود که هر دو "تمایل برای کارکردن مشترک در خصوص متقاعد ساختن ایران به رها کردن جاه طلبی‌های تسلیحات هسته‌یی‌اش به خاطر صلح" را ابراز کردند.

رئیس جمهور فرانسه هم در این کنفرانس خبری گفت:" اینکه ایران دارای سلاح هسته‌ ای باشد غیر قابل پذیرش است. من حتی به لزوم سخت تر کردن تحریم‌های سازمان ملل باور دارم."

سارکوزی درعین حال تاکید کرد که ایران باید اجازه داشتن انرژی هسته ای غیر نظامی را داشته باشد و گفت:"ایران در خصوص انرژی آینده که انرژی هسته‌یی است محق است."

وی همچنین تاکید کرد با بسیاری از مواضع آمریکا در قبال خاورمیانه، مساله‌ هسته‌ ای ایران و روابط دوجانبه موافق است.

کنگره‌ آمریکا هم استقبال گرمی از نیکولا سارکوزی، رییس‌جمهور فرانسه داشت. رئیس جمهور فرانسه هم سعی کرد تمامی اصول و قواعد دوستی را به نمایش بگذارد. اعضای کنگره‌ آمریکا پیش از آغاز سخنرانی ۴۵ دقیقه‌ ای سارکوزی برای سه دقیقه او را تشویق کردند. سارکوزی گفت:"در زمان سختی، در وقت پریشان حالی، آمریکا و فرانسه همواره کنار هم ایستاده‌اند، از یکدیگر حمایت کرده‌اند، به همدیگر کمک کرده‌اند و برای آزادی یکدیگر جنگیده‌اند".

حامد کرزای، رییس‌جمهور افغانستان و قبل از آن تونی بلر، نخست وزیر سابق انگلیس سیاستمدارانی بودند که از فرصت سخنرانی در صحن کنگره‌ آمریکا برخوردار شده بودند. به گفته کارشناسان سیاسی اما دعوت از نیکولا سارکوزی نشان می‌دهد که تا چه حد گوردون براون، نخست وزیر کنونی انگلیس خود را از دولت جورج بوش دور کرده است.

با این حال سخنرانی سارکوزی برخلاف بلر، بیانیه‌ دوستی و مودت با وفاداری بی‌چون و چرا نبود. رییس‌جمهور فرانسه در عین حال به لزوم ایفای نقش چشمگیر آمریکا در جهت حل مشکل تغییرات آب و هوایی اشاره کرد و از آمریکایی‌ها خواست که به اختلافات طرفین احترام بگذارند. استفن فلاناگان، کارشناس امنیت ملی در مرکز مطالعات بین‌الملل و استراتژیک در واشنگتن معتقد است:"سارکوزی در تلاش است در مقطع کنونی بسیار محتاطانه عمل کند."

گریگ استاپلتون، سفیر فرانسه در آمریکا در این مورد گفت:"هنوز موارد مورد اختلافی نظیر موضوع ترکیه و روند تغییر آب و هوایی نیز وجود دارند."

وی افزود:"ما فکر می کنیم که تلاش های زیادی داشته ایم، ولی سازکوزی از ما می خواهد که کارهای بیشتری انجام شود."

برخی از کارشناسان معتقدند که هنوز بسیار زود است که در مورد محقق شدن وعده روسای جمهور آمریکا و فرانسه برای گرمی روابط قضاوت کنیم و باید منتظر زمان شد و دید که آیا می توان این وعده ها را عملی ساخت، یا نه. سارکوزی خود در مصاحبه با تلویزیون سی بی اس آمریکا بر روی این موضوع تاکید کرد و گفت که اختلاف نظرها را باید مورد توجه قرار داد. سارکوزی خطاب به مردم آمریکا افزود:"می خواهم آمریکایی ها بدانند که می توانند روی ما حساب کنند، اما در عین حال ما می خواهیم برای مخالفت آزاد باشیم."

سارکوزی همچنین در سفرش به آمریکا سعی کرد که نشان دهد به مخالفت های داخلی با این سفر نیز اهمیت می دهد و همچنین به آینده سیاسی خود نیز توجه دارد. مکالمه ۱۵ دقیقه ای وی با هیلاری کلینتون، نامزد دموکرات ها در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۰۸ آمریکا در همین راستا قابل ارزیابی است. سخنگوی سارکوزی در این مورد به روزنامه واشنگتن پست آمریکا گفت که سارکوزی در این مکالمه تلفنی گپ دوستانه ای با همسر رئیس جمهور سابق آمریکا داشته است.

اما با وجود این اختلاف ها، این کاملا روشن است که دیدار سارکوزی از واشنگتن اقدام بسیار مهمی در راستای بهبود روابط دولت فرانسه با کاخ سفید پس از ۴ سال مناسبات کم فروغ در دوران حاکمیت ژاک شیراک در کاخ الیزه است.

● پذیرایی از مرکل در کرافورد

جورج بوش روز پنج شنبه در حالی سارکوزی را بدرقه کرد که خود را برای پذیرایی از آنگلا مرکل، صدر اعظم آلمان آماده می ساخت. مرکل در سفر خود به آمریکا با جورج بوش درباره‌ وضعیت افغانستان، کوزوو و نیز منطقه‌ خاورمیانه گفت ‌وگو‌ کرد. مسئله‌ مناقشه بر سر برنامه‌ اتمی ایران نیز در صدر فهرست بحث‌‌های آنان قرار داشت.

مرکل و همسرش ابتدا بعد از یک پرواز ۱۴ ساعته در مونترال فرود آمدند و بلافاصله با هلی‌کوپتر به کرافورد واقع در تگزاس پرواز کردند. مرکل و بوش به همراه همسرانشان، ۲۱ ساعت را در تگزاس سپری کردند. این اولین بار است که جورج بوش، آنگلا مرکل را در کرافورد- ملک شخصی بوش - در تگزاس ملاقات می‌کند.

آخرین سفر مشابه با سفر مرکل که دو طرف آمریکایی و آلمانی در املاک خصوصی یک رییس‌جمهور آمریکا یکدیگر را ملاقات می‌کنند به ۴۰ سال قبل برمی‌گردد. در دسامبر سال ۱۹۶۳ رییس جمهور آمریکا، "لیندون جانسون" از "لودویش ارهارد" در املاک شخصی‌اش، واقع شده در ۱۶۰ کیلومتری جنوب املاک بوش ملاقات کرد.

یکی از اولین افراد خارجی و مقامات بلندپایه که در این مکان همانند مرکل مورد استقبال مقامات آمریکایی قرار گرفته است، ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهور روسیه است. بوش بعد از استقبال از مرکل اظهار کرد:" هنگامی که فردی در تگزاس مورد استقبال قرار می‌گیرد و به خانه دعوت می‌شود، نشان از احترام و صمیمیت میزبان و میهمان است. من نسبت به مرکل چنین حسی دارم."

به عقیده برخی از تحلیل گران از آن‌جا که جورج بوش در مدت زمامداری خود، به خوبی نشان داده است که با "زبان دیپلماسی" کمتر آشنا است و با توجه به این که روسیه و چین با راه‌ حل‌های سیاسی، یعنی اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران موافق نیستند، رئیس جمهور آمریکا به جای ابراز نظر در مورد مواضع آلمان در قبال پرونده هسته ای ایران در گفت‌ و‌گو با وی سعی کرد بیشتر از موضع آلمان با خبر شود.

روابط میان آمریکا و آلمان در پی مخالفت های پی در پی مرکل با حمله نیروهای آمریکایی باعراق تا حدی به سردی گرایید. موضعی که از سوی ژاک شیراک، رئیس جمهور فرانسه نیز مورد حمایت بود.

با این حال سفر مرکل در حد "دیداری صمیمانه و خانوادگی" باقی ‌ماند و در پایان آن، موافقت‌ نامه یا بیانیه‌ای از سوی طرفین صادر نشد. خبرها و واکنش‌ها از کاخ سفید، حاکی از آن ست که گویا مقامات آمریکای با تنظیم برنامه‌ سفر مرکل که عبارت از خوردن شام و صبحانه و گردش و تفریح در محوطه‌ مزرعه‌ شخصی بوش بود، تنها به این جنبه از سفر "صمیمانه و خانوادگی" او اهمیت داده‌اند. یکی از مشاوران ارشد رئیس جمهور آمریکا در کاخ سفید، گفت:"ما خواست مشخصی از آلمان نداریم."

در کنفرانس مطبوعاتی مشترکی که روز شنبه، ۱۰ نوامبر، در جریان ملاقات مرکل و بوش در تکزاس آمریکا برپا شده بود، صدر اعظم آلمان گفت که به باور وی راه‌ها و ابزارهای دیپلماتیکی وجود دارند که به کمک آنها می‌توان ایران را به چرخش در مواضعش سوق دا د. جرج بوش نیز در این کنفرانس مطبوعاتی تلاش کرد این برداشت را که آمریکا به دنبال گزینه‌ای نظامی برای حل مناقشه هسته‌ای ایران است نادرست معرفی کند. او در این رابطه به تداوم همکاری‌ها و اقدامات مشترک با آلمان تأکید کرد.

صدر اعظم آلمان نیز در ادامه گفت که اگر ایران بر ادامه غنی‌سازی اورانیوم اصرار کند، کشورش آماده اعمال تحریم‌های بیشتری علیه این کشور است. مرکل گفت که در چنین صورتی صرفاَ به اعمال تحریم‌های بیشتر فکر نخواهد شد، بلکه در باره‌ی اعمال آنها تصمیم هم گرفته خواهد شد. او بر این نکته تأکید گذاشت که اگر وضعیت در مناقشه هسته‌ای ایران بهتر نشود، مناسبات اقتصادی میان آلمان و ایران باز هم کاهش خواهد یافت.

مرکل که یکی از اصلی ترین شرکای تجاری ایران در اروپا محسوب می شود، پیش از سفر به آمریکا گفته بود که برلین از تحریم های شدید تر علیه ایران استقبال می کند، اما این منوط به آن است که گفت و گوها برای ترغیب ایران به توقف برنامه های هسته ایش به موفقیت نایل نشوند. وی تاکید کرده است که جامعه بین الملل باید هدف خود به منظور ممانعت از ایران را با قدرت دنبال کند و این روند باید گام به گام انجام پذیرد.

این اظهارات را در واقع باید نشانه ای روشن از نگرانی موجود در آلمان و پایتخت های اروپایی در مورد احتمال یک تهاجم نظامی به ایران از سوی آمریکا قلمداد کرد. نگرانی که در پی سخنان جورج بوش در مورد احتمال بروز جنگ جهانی سوم شدت گرفته بود. نحوه پذیرایی و استقبال از مرکل در ششمین سفرش به آمریکا از زمان به دست گرفته قدرت در آلمان حکایت از اهمیت نظر صدراعظم این کشور در مورد مواضع اخیر واشنگتن دارد. جورج بوش به یکی از شبکه های تلویزیونی آلمان در این مورد گفت:"ما خیلی به کمک آلمان در مورد موضوعاتی نظیر ایران نیاز داریم. آلمان در شرایط ایجاد ائتلاف در مقابل تهدیدهایی که با آنها مواجه هستیم، کشوری بسیار تعیین کننده است."