بررسی پنداره سنگنبشته خشایارشا در ترکیه

با نگرش به این سنگنبشته و درون مایه آن می توان به نکته های بسیاری از بینش و منش خشایارشا پی برد.

اهورامزدا خداییست بزرگ، بزرگترین خدایان

که زمین را آفرید

که آسمان را آفرید

که مردم را آفرید

که شادی را برای مردم آفرید

که خشایارشا را شاه کرد

یگانه فرمانروایِ بسیاری

من خشایارشا، شاه بزرگ، شاه شاهان

شاه سرزمین هایی با مردمان بسیار

شاه در این زمین دور و پهناور

پسر داریوش شاه هخامنشی

گوید خشایارشا: داریوش شاه که پدرم بود، به خواست اهورامزدا بناهای زیبایی ساخت و او دستور داد این سنگنبشته کنده شود.

ولی نوشته‌ای در آن کنده نشد

پس از آن من دستور دادم این نوشته کنده شود.

باشد که اهورامزدا و خدایان دیگر مرا نگاه دارند، شهریاری مرا ، و آنچه که من ساخته‌ام .

گفتار خشایارشا در سنگنبشته وان ترکیه

پنداره سنگنبشته خشایارشا

با نگرش به این سنگنبشته و درون مایه آن می توان به نکته های بسیاری از بینش و منش خشایارشا پی برد. ابتدا می توان گفت که وی یکتا پرست بوده و به اهورا مزدا باور داشته و همه جهان گیتی را آفریده خدای یکتا می داند و اینکه شادی و شاد زیستی مردمان برای وی و خدایش بسیار ارزشمند می باشد. سپس می توان دانست که وی پادشاهی و سالاری خود را بخششی از سوی خدایش می داند و همه سربلندی های خود و پیروزی هایش و اینکه گستره پهناوری را فرمانروایی می کند و پادشاه مردمان بسیاری هست را وامدار اهورا مزدا می داند. در پایان خشایارشا نژاد خود را می ستاید و نمارش می کند که کارهای نیمه کاره و نافرجام پدرش را به سرانجام رسانده و خود نیز کار های ارجمند بسیاری را انجام داده است و این نمایانگر سازندگی و آبادگری او می باشد.

همچنین گزاره پایانی این سنگنبشته بیانگر آینده نگری خشایارشا می باشد و اینکه وی به مردمان پس از خود نیز می اندیشید، که این نشانه خردمندی و هوشمندی در زمانی می باشد که بیشتر پادشاهان خودخواه، جاه پرست و فزون خواه بوده و تنها به بهره و سود خودشان می اندیشیدند. با اندکی نگرش و اندیشگری در پنداره ی این سنگنبشته و نکته های پنهان در آن می توان به بسیاری از فروزه های نیکو و والای خشایارشا، این پادشاه نیک نام پی برد و به شناخت بهتری از وی دست یافت.

نگارنده:

علی پورزارع گل نشینی(سوشیانت)