همه چیز درباره تغییرنام خانوادگی

طبق ماده ۴۰ قانون ثبت احوال مصوبه تیر ۱۳۵۵ تغییرنام خانوادگی با تصویب سازمان ثبت احوال کشور انجام می شود به این شکل که متقاضی درخواست تغییرنام را به یکی از واحدهای اجرایی این سازمان ارائه می دهد و اگر ویژگی تغییر داشته باشد, برابر مقرارت نام خانوادگی او تغییر می کند

طبق ماده ۴۰ قانون ثبت احوال مصوبه تیر ۱۳۵۵ تغییرنام خانوادگی با تصویب سازمان ثبت احوال کشور انجام می‌شود به این شکل که متقاضی درخواست تغییرنام را به یکی از واحدهای اجرایی این سازمان ارائه می‌دهد و اگر ویژگی تغییر داشته باشد، برابر مقرارت نام خانوادگی او تغییر می‌کند.

بهمن مشایخی، معاون اداره کل اسناد هویتی سازمان ثبت احوال کشور در این باره به «جام جم» می گوید: چنانچه نام خانوادگی از واژه های نامناسب تشکیل شده یا بیشتر از دو کلمه باشد قابل تغییر است.

علاوه بر این اگر نام خانوادگی از واژه های خارجی یا با آنها ترکیب شده باشد یا مغایر با فرهنگ اسلامی باشد مانند بی دین و شیطان پرست می توان آن را با مراجعه به سازمان ثبت احوال یا دفاتر پیشخوان خدمات دولت تغییر داد.

مشایخی ادامه می دهد: اگر نام خانوادگی از واژه های منسوب به القاب و عناوین مانند سرهنگ، خان و مهندس هم باشد قابل تغییر است.

افرادی که نام خانوادگی شان منسوب به محل یا مکان نامناسب است هم می توانند برای تغییر نام فامیل خود اقدام کنند، مشایخی تاکید می کند: محل یا مکان باید نامناسب باشد برای نمونه شخصی که فامیل او «اکبری مشهدی» باشد نمی تواند نام خانوادگی خود را تغییر دهد، این شخص اگر به دادگاه هم برود نمی تواند نام فامیل خود را تغییر دهد چون طبق قانون این کار در صلاحیت سازمان ثبت احوال است.

اگر شخصی پدر، جد پدری، فرزند، برادر، خواهر و عموی او محکومیت جزایی موثر داشته باشد آن فرد می تواند با ارائه مستندات به کارشناسان سازمان ثبت احوال برای تغییر نام خانوادگی خود وارد عمل شود.

معاون اداره کل اسناد هویتی سازمان ثبت احوال کشور اضافه می کند: برای نمونه اگر محکومیت به قتل یا نقص عضو، جزای نقدی دو میلیون ریال به بالا، مجازات حبس از یک سال به بالا در جرائم عمدی، یا جرائمی مانند سرقت، کلاهبرداری و خیانت در امانت، از سوی بستگانی که به آنها اشاره کردیم انجام شده باشد، شخص می تواند نام فامیل خود را تغییر دهد.

برای تغییر نام خانوادگی باید به این نکته هم توجه داشت که نام خانوادگی انتخاب شده، دارنده حق تقدم نباشد، زیرا باید از او اجازه گرفت، مشایخی ادامه می دهد: در این صورت باید از فردی که برای اولین بار این نام خانوادگی را در آن حوزه ثبت احوال ثبت کرده است، اجازه گرفت. اگر این فرد فوت شده باشد ورثه او باید رضایت بدهند.

پسوند هایی مانند خو، اصل، فر، فرد، کیا، گهر، نیا، مهر، نهاد و والا تعدادی از ۱۱۷ پسوندی هستند که کارشناسان سازمان ثبت احوال در نظر گرفته اند، البته متقاضی تغییرنام خانوادگی باید توجه کند که این پسوندها با نام خانوادگی او همخوانی داشته باشد.

اشخاصی که نام فامیل آنها پسوند و پیشوند دارد یا ترکیبی از یک واژه و محل یا منسوب به محل است مانند افتخاری علی آبادی می توانند پسوند یا پیشوند را حذف کنند، مشایخی ادامه می دهد: هرگاه نام فامیل پیشوندی مانند حرف اضافه، عدد یا کلمه ای زائد داشته باشد مانند م. قاسمی یا شکوهی هفت، شخص می تواند حرف م و عدد هفت را از نام خانوادگی خود حذف کند، اما اینها مشروط به مناسب بودن نام خانوادگی است چون اگر مناسب نباشد می تواند برابر مقررات یک نام خانوادگی دیگر در نظر بگیرد.

به گفته مشایخی زوجه با اجازه از همسر خود می تواند نام خانوادگی او را برای خود انتخاب کند، او اضافه می کند: زن می تواند با اجازه همسر خود نام خانوادگی او را بگیرد البته در زمان زوجیت.

مشایخی درباره طولانی ترین نام خانوادگی می گوید مدتی قبل شخصی به نام «فردین علاف هوشیار علی گورکی» برای تغییرنام خانوادگی خود درخواست داده بود و کارشناسان ثبت احوال نام خانوادگی او را به هوشیار تغییر دادند. علاوه براین سال گذشته بیش از ۹۵ هزار نفر نام خانوادگی خود را تغییر داده اند.

برخی از نام خانوادگی های تغییر کرده گرگی، پیاده، سواره، گوش بر، عملی، پالان دوز، قوری، بزهکار، دویستی، شمری و دل کبابی بودند.