کنترل مصرف بنزین از نگاه تحلیل گران امریکایی

محمود احمدی نژاد کاملاً از پاشنه آشیل کشورش آگاه است و برای کاهش وابستگی کشورش به بنزین وارداتی از طریق یک استراتژی در سه محور, فعالیت هایی را در دست اجرا دارد

موسسه بررسی امنیت جهانی امریکا با ارائه گزارشی مفصل از روند مصرف انرژی در ایران سوخت را پاشنه آشیل دولت ذکر کرده و آورده است؛ محمود احمدی نژاد کاملاً از پاشنه آشیل کشورش آگاه است و برای کاهش وابستگی کشورش به بنزین وارداتی از طریق یک استراتژی در سه محور، فعالیت هایی را در دست اجرا دارد. موسسه بررسی امنیت جهانی امریکا (LAGS)، یک مرکز مطالعاتی غیرانتفاعی است که در موضوع امنیت انرژی فعالیت دارد و بنا به موارد ارجاعی از کنگره، اقدام به انجام پژوهش های مورد نظر می کند. این سازمان آموزش عمومی در پی ترویج آگاهی عمومی نسبت به تاثیر بالای استقلال انرژی بر اقتصاد و امنیت و ارائه راه حل های سیاسی و فنی بی شماری برای حرکت به سمت آغاز استقلال انرژی برای افزایش صلح و کامیابی در جهان است. این موسسه اخیراً گزارشی تحت عنوان «طرح ایران برای براندازی و واژگون سازی تحریم های امریکا» منتشر کرده و در آن به بررسی آخرین اقدامات ایران برای مبارزه و مواجهه با تحریم های امریکا پرداخته است. در این گزارش آمده است؛ پیشنهاددهندگان تحریم ها، آسیب پذیری استراتژیک ایران را نشانه رفته اند. مسائلی همچون کسری ظرفیت پالایشگاهی برای تامین نیاز داخلی به بنزین و دیگر محصولات نفتی پالایشی ضروری و افزایش جمعیت از سال ۱۹۸۰ میلادی (۱۳۵۹ شمسی) تاکنون از ۴۰ به ۶۸ میلیون نفر، مصرف بنزین در ایران را سالانه نزدیک ۱۳ درصد در طول ۵ سال اخیر کرده که برای ایران قطعاً مشکل ساز خواهد بود.

● ایران دومین واردکننده بنزین در جهان

در ادامه این گزارش آمده است؛ در نتیجه این کشور بیش از ظرفیت تولید پالایشگاه هایش، بنزین مصرف می کند. تولید بنزین به میزان نزدیک به ۵/۱۰ میلیون گالن در هر روز، در مقایسه با تقاضای روزانه ۵/۱۸ میلیون گالن که منجر به واردات ۴۳ درصد بنزین مصرفی شده است، ایران را به دومین واردکننده بزرگ بنزین در جهان تبدیل کرده است. تحریم همه جانبه ای که برای واردات بنزین در دست مطالعه است، می تواند شدیداً اقتصاد ایران را زمینگیر و فلج کند. بدون سوخت وارداتی برای حمل ونقل، این کشور ثروتمند نفتی که دومین تولید کننده نفت اوپک است قادر نخواهد بود ناوگان وسایل نقلیه اش را به حرکت اندازد. این گزارش می افزاید؛ محمود احمدی نژاد کاملاً از پاشنه آشیل کشورش آگاه است و برای کاهش وابستگی های کشورش به بنزین وارداتی از طریق یک استراتژی در سه محور، فعالیت هایی را در دست اجرا دارد. این سه محور شامل توسعه موثر ظرفیت پالایشگاهی، تامین واردات بنزین از کشورهای دوست و هم پیمان و کاهش مصرف بنزین از طریق سهمیه بندی است. در خصوص توسعه موثر ظرفیت پالایشگاهی ایران، این گزارش می افزاید؛ در حالی که هیچ پالایشگاهی در دهه های اخیر در ایالات متحده ساخته نشده است که منجر به رشد پیش بینی شده تقاضا برای واردات بنزین از پالایشگاه های خارجی از ۱۰ درصد مصرف امروز به ۳۰ درصد در ۱۵ سال آینده باشد، زیرساخت های پالایشگاهی ایران یکی از سریع ترین برنامه های توسعه در جهان را دنبال می کنند که شامل ساخت یک پالایشگاه با ظرفیت ۲۲۵ هزار بشکه در روز در چابهار و یک پالایشگاه با ظرفیت ۱۱۵ هزار بشکه در روز در جزیره قشم می شود.

● تولید خودروهای گازسوز جدید

در ادامه گزارش موسسه بررسی امنیت جهانی امریکا آمده است؛ ایران خودروساز پیشرو در خاورمیانه است. در سال ۲۰۰۵ در ایران حدود یک میلیون خودرو شماره گذاری شده که شامل ۸۸۴ هزار خودروی مسافری سبک و ۱۰۴ هزار خودروی سنگین بوده است که در مجموع ۱۱/۶ میلیارد دلار ارزش دارد. دو خودروسازی اصلی ایران یعنی ایران خودرو و سایپا به ترتیب ۵۵۳ هزار و ۴۱۳ هزار خودرو در سال ۲۰۰۵ تولید کرده اند و شرکت های کوچک تر مابقی تولید را داشته اند. دولت ایران به طور سنتی تلاش کرده است که واردات خودرو را به منظور کاهش خروج پول از کشور، منع و بدون صرفه کند. برای رسیدن به این هدف، دولت به صنعت خودرو در کشور یارانه می دهد در حالی که برای واردات خودروهای خارجی، تعرفه سنگینی از ۱۰۰ تا ۳۰۰ درصد ارزش خودرو وضع کرده است. در نتیجه واردات خودرو ایران در سال ۲۰۰۵ تنها ۱۰ هزار دستگاه بوده است. این اندازه مداخله، دولت را قادر می سازد که بر الگوهای عرضه و تقاضا به نفع خودروهای گازسوز تاثیر گذارد و خودروهای عمومی و دولتی جدید، به تدریج گاز طبیعی سوز خواهد شد. تعداد پنج سازنده عمده تجهیزات، به طور مداوم در حال تولید خودروی گاز طبیعی سوز هستند. تاکنون بیش از ۳۳ هزار خودروی گازسوز در ایران تولید شده است.