درمان چاقی ,یکبار و برای همیشه

چاقی که بیماری زندگی صنعتی و مدرن است همگام باافزایش نسبی رفاه نسبی جامعه رو به فزونی گذاشته به طوری که دردهه گذشته شیوع چاقی ۵۰ درصد افزایش یافته است

چاقی که بیماری زندگی صنعتی و مدرن است همگام باافزایش نسبی رفاه نسبی جامعه رو به فزونی گذاشته به طوری که دردهه گذشته شیوع چاقی ۵۰ درصد افزایش یافته است. هم اکنون بیش از ۳۰ درصد مردم ایران مبتلا به چاقی واضح می باشند و طبق آخرین آما در شهرها بیش از ۶۰ درصد مردان و زنان دچار اضافه وزن و چاقی هستند.

شیوع چاقی در کودکان و نوجوانان نیز در حال افزایش است. چاقی در سنین مدرسه مشکلا ت زیادی به همراه دارد. بیماری های روحی مانند افسردگی، انزوا طلبی، کاهش اعتماد به نفس و سرخوردگی از جمله مشکلا تی است که کودکان و نوجوانان چاق به آن دچار می شوند. از طرفی چاقی در سنین مدرسه با احتمال چاقی در بزرگسالی نیز همراه است به طوری که تا ۴۰ درصد کودکان چاق در بزرگسالی نیز از چاقی رنج خواهند برد. به گفته رئیس انجمن پزشکان آمریکا چاقی دشمن شماره یک سلا متی انسان هاست.

● دلیل افزایش تعداد مبتلا یان به اضافه وزن و چاقی چیست؟

تغییر نوع تغذیه و عادت های غذایی و کم شدن تحرک جسمانی دلا یل اصلی شیوع چاقی هستند. بر طبق یک مطالعه انجام شده بیش از ۶۰ درصد مردم جهان تحرک لا زم برای حفظ سلا مت خود را ندارند و این رقم در زنان بیش از مردان است. بر طبق آمار سازمان بهداشت جهانی سالا نه بیش از دو میلیون نفر از مردم جهان در اثر کم تحرکی می میرند.

● درمان چاقی یک بار و برای همیشه

بر خلا ف تصور عموم، تحرک کم موجب افزایش اشتها و پرخوری نیز می شود. علا وه برکم تحرکی، در سال های اخیر تغییری اساسی در نحوه تغذیه مردم به وجود آمده است. مردم ما که کمتر از برنج، شیرینی جات و غذاهای چرب تغذیه می کردند اکنون بیشتر به سوی غذاهای چرب و پرکالری و نیز غذاهای آماده که سرشار از کالری و چاق کننده هستند مانند انواع سوسیس، کالباس، پیتزا و سس های چرب روی آورده و مصرف انواع شیرینی جات، تنقلا ت و هله هوله روبه افزایش گذاشته در کودکان نیز تغذیه ناصحیح و کم تحرکی رو به افزایش است. ارتباط تنگاتنگی میان تماشای تلویزیون و انجام بازی های کامپیوتری و چاقی وجود دارد. در زمان تماشای تلویزیون مصرف غذاها و تنقلا ت افزایش می یابد و تحرک بدنی به حداقل می رسد.

● وزن ایده آل چیست؟

قبل از آن که چاقی را تعریف کنیم لا زم است تعریفی از وزن سلا مت (وزن ایده آل) داشته باشیم.

وزن ایده آل وزنی است که در آن شخص اندام متناسبی داشته و از نظر سلا مت بدنی در حد مطلوب و کمترین احتمال ابتلا به بیماری ها را داشته باشد.

وزن ایده آل انسان یک عدد مشخص نیست بلکه یک محدوده وزنی است که برای هر شخص متفاوت و عوامل بسیاری از جمله، جنس، سن، قد، نوع استخوان بندی، میزان چربی زیر پوستی و... در آن دخالت دارند. به طور معمول برای تعیین وزن ایده آل از تعیین شاخص توده بدن(BMI) استفاده می شود.

● از کجا بدانیم چاق یا لا غر هستیم؟

تعیین شاخص توده بدن(BMI) راه تقریبا مطمئنی است که بدانیم از نظر وزنی در چه موقعیتی قرار داریم. آیا وزن مناسبی داریم یا چاق یا لا غر هستیم. تعیین BMI بر پایه مقایسه قد و وزن قرار دارد بدین ترتیب که از تقسیم وزن بر مجذور قد(قد به توان ۲) عددی بدست می آید:

مجذور قد(برحسب متر)- وزن (برحسب کیلو)=BMI

مثلا اگر قد شخصی ۱۷۰ سانتی متر (۱/۷ متر) و وزن او ۶۰ کیلوگرم باشد BMI او تقریبا برابر است با:

۲۰=۱/۷*۱/۷-۶۰=BMI

۱) چاقی ناشی از تجمع چربی در بدن است. یعنی اگر شخصی در اثر تمرینات بدنسازی وزن خود را افزایش دهد به دلیل آن که این مازاد وزن در اثر بزرگ شدن عضلا ت و افزایش حجم ماهیچه های بدن است فرد چاق محسوب نمی شود.

۲) اگر افزایش وزن ناشی از تجمع چربی باشد اما از ۲۰ درصد وزن ایده آل بدن بیشتر نشود این فرد تنها اضافه وزن دارد و چاق محسوب نمی شود.

● انواع چاقی

چاقی ها به سه دسته کلی تقسیم می شوند:

۱) چاقی عمومی

۲) چاقی موضعی عادی

۳) چاقی موضعی سلولیتی (سلولیت)

▪ چاقی عمومی: در مردان و زنان هر دو دیده می شود و سراسر بدن به طور یکنواخت چاق است.

چاقی عمومی در اثر عوامل مختلفی ایجاد می شود که مهمترین آنها مصرف زیاد غذا و تحرک کم می باشد.

▪ چاقی موضعی عادی: به سه شکل وجود دارد:

۱) چاقی سیب شکل: (چاقی بالا تنه) که بیشتر در مردان دیده می شود و همراه با افزایش خطر ابتلا به بیمار ی های قلبی- عروقی، دیابت و... است.

۲) چاقی گلابی شکل: (چاقی پایین تنه) بیشتر در زنان دیده می شود و خطر آن برای سلا متی کمتر از چاقی پایین تنه است.

۳) چاقی شکمی: تجمع چربی در ناحیه شکم و پهلوهاست و هم در مردان وهم در زنان دیده می شود.

دلا یل ایجاد چاقی موضعی عادی نیز تقریبا مشابه چاقی عمومی می باشد.

درمان چاقی عمومی آسان است و با رژیم غذایی مناسب و تحرک کافی برطرف می شود. درمان چاقی موضعی عادی نیز مشابه چاقی عمومی است اما کمی دشوارتر و لا زم است از حرکات ورزشی موضعی و در برخی موارد از محصولا ت لا غری موضعی نیز برای درمان آن کمک گرفته شود.

چاقی موضعی سلولیتی، این نوع چاقی که بنام سلولیت نیز معروف است تقریبا فقط در زنان دیده می شود و در نتیجه تجمع توده های ژلا تینی متشکل از چربی، آب و مواد زائد در قسمت های مختلف بدن می باشد. دلا یل ایجاد چاقی سلولیتی بسیار است در این نوع چاقی فرد مبتلا ممکن است از نظر کلی در وزن سلا مت ویا حتی لا غراما به طور موضعی چاق باشد.

نویسنده : دکتر بهمن محمدی