آیا شما هم دوست دارید فرزندتان با مطالعه انس بگیرد

وظیفه اولیه والدین این است که به فرزندشان کمک کنند تا تمام استعدادهایش را به ظهور برساند و این راهبردها به والدین کمک می کنند تا استعداد خواندن بچه ها را شکوفا سازند

در نیمه سال ۱۹۹۸، وقتی دخترمان کریستین وارد ۶ سالگی شد، تلاش می‌کرد کتاب‌ها را بخواند. ما کودکان شش ساله‌ای را می‌شناختیم که به آسانی قادر به خواندن بودند، ولی کریستین این‌گونه نبود و ما در این مورد نگران بودیم.

کریستین همچنان تلاش می‌کرد و ما هم هر کاری را که فکر می‌کردیم به خواندن او کمک خواهد کرد، انجام می‌دادیم؛ تا این‌که او به‌تدریج شروع به خواندن کرد. قبل از جشن تولد هفت سالگی او در هر ماه بیش از صد کتاب می‌خواند. در طول سال اول مدرسه و تابستان آن سال او بر میزان مطالعه‌اش به‌طور مرتب می‌افزود، به‌طوری‌که کتاب‌های بیشتر و طولانی‌تری می‌خواند. کریستین در سال ۱۹۹۹ بیش از هزار کتاب خواند. در ابتدای سال ۲۰۰۰ ما شمردن تعداد کتاب‌های او را متوقف کردیم و این امر هنگامی بود که او در هر روز ۱۰۰ تا ۳۰۰ صفحه کتاب می‌خواند.

آیا شما هم دوست دارید که فرزندتان با کمک‌های شما بتواند هر چه بیشتر مطالعه کند؟

بلوغ، استعداد زیستی خواندن، و به‌کارگیری تعدادی راهبردهای والدین‌گری به کریستین کمک کرد که به او مطالعه کننده‌ای علاقه‌مند و با صلاحتی تبدیل شود. ما نمی‌توانیم به شما روشی ارائه دهیم که فرزندتان از نظر زیستی و فیزیولوژی زودتر به سن خواندن برسد یا توانائی‌های زیستی او را افزایش دهیم، ولی می‌توانیم راهبردهائی را که من و همسرم برای تسهیل خواندن کریستین استفاده کردیم، توصیف نمائیم. بسیاری از این راهبردها، کاربردهای ویژه اصولی به شمار می‌آیند که ما در کلاس تغییر رفتار، برای دانشجویان دانشگاه تدریس می‌کنیم.

اگر شما از تمام راهبردها استفاده کنید، آیا فرزندتان در ماه ۱۰۰ کتاب خواهد خواند؟ جواب این سئوال برای بعضی از بچه‌ها مثبت و برای بعضی دیگر منفی است. میزان خواندن به سن، توانائی زیستی، نوع کتاب‌های انتخاب شده و... بستگی دارد. با وجود این، بدون استفاده از این راهبردها، واقعاً هیچ بچه‌ای این مقدار نخواهد خواند. وظیفه اولیه والدین این است که به فرزندشان کمک کنند تا تمام استعدادهایش را به ظهور برساند و این راهبردها به والدین کمک می‌کنند تا استعداد خواندن بچه‌ها را شکوفا سازند.

● راهبردهائی برای علاقه‌مند ساختن فرزندتان به مطالعه (همراه با اصول و نظریه‌های یادگیری مربوط).

▪ خواندن برای فرزندتان را از وقتی شروع کنید که او هنوز طفلی بیش نیست. (سرمشق‌سازی، شرطی‌سازی کلاسیک با استفاده از تداعی بین خواندن و محبوبیت والدین)

▪ وقتی‌که فرزندتان برای خوابیدن به رختخواب می‌رود برایش کتاب بخوانید. حتی در تعطیلات و در طول مسافرت. (سرمشق‌دهی و شرطی‌سازی کلاسیک)

▪ اغلب اوقات در پیش روی او مطالعه کنید و نظریات مثبتی در مورد چیزی‌که مطالعه می‌کنید، بیان کنید. (سرمشق‌دهی و تقویت جانشینی)

▪ وقتی او کوچک است، هر روز برایش کتاب‌های متفاوت و گوناگون بخوانید. به‌طور متوسط بیشتر از ۲۰ کتاب جدید در هفته. (سرمش‌دهی)

▪ حروف الفبا را در اتاق خوابش بچسبانید. (آموزش)

▪ او را تشویق کنید که در یک‌سال، بیش از انتظار سایر والدین کتاب خواند (تنظیم هدف)

▪ وقتی‌که او ۱۰ کتاب خواند، برایش جشن بگیرید و بعداً هر وقت که او ۱۰۰ کتاب خواند، همین کار را بکنید. (تقویت / پاداش دادن و عناصر ساختگی تقویت).

▪ به خاطر خواندن، او را تحسین و تمجید کنید و فوائد زیادی را که از این خواندن نصیب او خواهد شد یادآوری نمائید، مثلاً: یادگیری چیزهای زیاد، موفق بودن در امر تحصیل و مدرسه، داشتن انتخاب‌های شغلی مختلف در آینده و آشنائی با سرگذشت افراد زیادی از طریق خواندن این داستان‌ها. (تقویت / پاداش)

▪ نام همه کتاب‌هائی را که می‌خواند ثبت کنید و حساب آن را داشته باشید. (بازخورد پیشرفت)

▪ او را به تماشای مجموعه آموزشی (همانند مجموعه شهرک الفبا) تشویق کنید. (آموزش)

▪ تماشای تلویزیون را به ۱ تا ۵/۱ ساعت در روز برایش محدود کنید و در روزهای مدرسه فقط یک‌ساعت اجازه تماشای تلویزیون به او بدهید. (حذف تقویت از مواد قابل رقابت با خواندن و رفتارهای کم‌تر مطلوب)

▪ هر سال یک هفته بدون تلویزیون داشته باشید. (حذف تقویت از سایر رفتارها و تقویت رفتارهای کمتر مطلوب)

▪ به‌ندرت خودتان تلویزیون تماشا کنید .(سرمشق‌دهی)

▪ هر هفته او را دوبار یا بیشتر به کتابخانه ببرید تا کتاب‌ها را بررسی کند و در کتابخانه همراه او باشید. (محیط‌های منتخب همراه با نمونه‌های عالی)

▪ هر سال فرزندتان را در یک برنامه مطالعه تابستانی ثبت نام کنید. (تقویت / پاداش‌دهی)

▪ در طول مسافرت‌های تابستانی، کتاب‌های جدیدی برای او فراهم کنید. (برانگیختن و به حداکثر رساندن فرصت‌های مطالعه)

▪ وقتی با او به پیاده‌روی (بیش از ۱۰ دقیقه) می‌روید، برایش یک کتاب جدید تهیه کنید تا بخواند. (به فعالیت واداشتن و به حداکثر رساندن فرصت‌های مطالعه)

▪ او را تشوی کنید که برای برادر یا خواهر کوچک‌ترش کتاب بخواند (برانگیختن)

▪ حتی وقتی‌که فرزند شما خود قادر به خواندن باشد، به خواندن برای او ادامه دهید. این‌کار را بیشتر در مورد کتاب‌ها و قسمت‌های مشکل انجام دهید. (آموزش، شرطی‌سازی کلاسیک، سرمشق‌دهی)

▪ به هر مطلب خواندنی که می‌رسید او را تشویق به خواندن آن کنید، از قبیل: تابلوهای راهنمائی و رانندگی در جاده‌ها، داستان‌های مصور، کاریکاتورهای روزنامه و حروف الفبا. (برانگیختن)

▪ به او بگوئید که خواندن به وی کمک خواهد کرد تا از گزینه‌های زیادی برای انتخاب شغل برخوردار باشد. (بیان این قانون که در زندگی عادی چه رفتاری به چه پیامدی منتهی خواهد گردید.)

▪ به او بگوئید که ما اغلب اوقات روزهایمان را با مطالعه سپری می‌کینم (سرمشق‌دهی نمادی)

▪ بازی‌های کامپیوتری متناسب با سنش، که خواندن را تسهیل می‌کنند، برایش تهیه کنید. (آموزش و تقویت / پاداش)

▪ اشتباهات قرائت و تلفظ او را، وقتی برای شما می‌خواند، تصحیح کنید. البته فقط کلمات مهم را. (برانگیختن و اجتناب از مجازات)

▪ وقتی‌که هنوز قادر به خواندن صحیح نیست. کتاب‌هائی برایش تهیه کنید که در هر صفحه کم‌تر از ۵ کلمه دارد. (به‌دام اندازی رفتار، مثلاً افزایش رفتاری که به‌طور طبیعی به‌وسیله خواندن موفقیت‌آمیز تقویت می‌شود).

▪ به او نشان دهید که چگونه می‌تواند کتاب‌های مورد علاقه و متناسب با توانائی خواندن خود را در کتابخانه پیدا کند. (آموزش و مساعدت)

▪ به محض اینکه توانست نامش را بنویسد، به او کمک کنید تا یک کارت اشتراک کتابخانه تهیه کند. (تقویت و انجام کار به تنهائی)

▪ کتاب‌های زیادی برایش بخرید (تحریک و برانگیختن)

▪ به کتاب‌هائی که مطالعه می‌کند علاقه نشان دهید، برای مثال نتیجه داستان را از او بپرسید. (تقویت / پاداش)

▪ او را مشترک مجلات متناسب با سنش کنید. (برانگیختن).