بازیافت پیشرفته اطلاعات پاك شده

اطلاعاتی كه بر روی كامپیوتر توسط عواملی مانند صدمات سخت افزاری , پاك كردن و فرمت كردن از بین می روند , لزوماً غیرقابل دسترس محسوب نمی شوند غیرقابل دسترس بودن اطلاعات بدین معناست كه سیستم عامل دیگر به آنها دسترسی ندارد

اطلاعاتی كه بر روی كامپیوتر توسط عواملی مانند صدمات سخت افزاری ، پاك كردن و فرمت كردن از بین می روند ، لزوماً غیرقابل دسترس محسوب نمی شوند. غیرقابل دسترس بودن اطلاعات بدین معناست كه سیستم عامل دیگر به آنها دسترسی ندارد.

در چنین حالتی ، اغلب آنها را می شود با برنامه های خاص و سرویس های پیشرفته بازیافت اطلاعات دوباره برگرداند . هزینه بازیافت این اطلاعات ، بسته به میزان خسارت وارد شده متفاوت است.به عنوان مثال ، تصور كنید كه یك لپ تاپ ۳ روز در یك نهر آب قرار گرفته ، یا حریق، همه كامپیوترها و Raid- system ها را سوزانده و آب كرده است ، هارد با سروصدای زیادی كه از خود تولید می كند، از Head- crash كردن خود خبر می دهد ، ویروس اطلاعات را پاك ،Master Boot Record را نابود یا باعث بروز اشتباه در فایل سیستم می شود . حتی خود Clean- up- utility بعضی اوقات فایل های مهم را از هم جدا می كند.

گاهی هم خود كاربران وقتی كه در حالتهای عصبی قرار می گیرند، پارتیشنی را به اشتباه فرمت یا دایركتوری را پاك می كنند. تحقیقات نشان می دهند كه صدمات سخت افزاری با ۴۴درصد بیشترین سهم را در پاك شدن و گم شدن اطلاعات دارند. سایر علتها به ترتیب عبارتند از ۳۲درصد به كارگیری فرامین اشتباه توسط كاربر، ۱۴درصد خطاهای برنامه و ۷درصد ویروس های كامپیوتری.هنگام بروز چنین مشكلاتی اغلب كاربران موضوع را تمام شده فرض كرده و تسلیم آن می شوند.

زیرا تصور می كنند كه این اطلاعات ، دیگر از دست رفته است . اما واقعیت ، چیز دیگری است . اگر فقط اشتباهات منطقی در ابزار ذخیره اطلاعات ( شامل هارد ، دیسكت ، CD و ..) به وجود بیاید حتی خود شخص در این زمینه می تواند با نرم افزارهای مناسبی اطلاعات از دست رفته را دوباره بازیافت كند. كاربرانی كه فایل، دایركتوری یا پارتیشن هایی را به اشتباه پاك می كنند یا ابزار ذخیره اطلاعات را دوباره فرمت می كنند، در واقع به خود اطلاعات ضربه نمی زنند . با اینكه اطلاعات، برای سیستم عامل و سرپرستی File system دیگر وجود خارجی ندارند ، اما در واقع هنوز روی این ابزار ضبط اطلاعات قرار دارند و به راحتی و به طور كامل توسط Recovery- utility قابل بازیافت هستند.

بنابراین ، نباید ابزار ضبط اطلاعات دور انداخته شود . CD-Rom های سوخته یا غیرقابل خوانده شدن هم نباید توسط كاربران دور انداخته شوند. به كمك برنامه های بازیافت اطلاعات ، این اطلاعات غیر قابل دسترسی برای شخص دیگری قابل دسترس خواهند شد. بنابراین ، كسی كه این ابزار ضبط اطلاعاتی را دور بیندازد ، درقبال قرار گرفتن این اطلاعات در دست شخص دیگری مسوول خواهد بود.قبل از اینكه عملیات نجات اطلاعات انجام شود، موارد زیر باید مد نظر قرار بگیرد .

اگر مشخص نیست كه چه نوع صدمه ای باعث عدم دسترسی به اطلاعات شده است ،كاربران باید خیلی مواظب باشند. زیرا كه ممكن است هنگام Restar كامپیوتر ، سیستم، به واسطه ایجاد فایل های موقتی در سكتورهایی كه اشتباهاً كامپیوتر آنها را به صورت خالی فرض كرده ، اطلاعات مهم را روی آن Over write كند ، اطلاعاتی كه بعداً به سختی قابل بازیافت خواهند بود.

همچنین هنگام راه اندازی مجدد سخت افزار مثلاً هارد ، این امكان وجود دارد كه حركت هد خواننده و نویسنده اطلاعات باعث ، گم شدن گسترده تر اطلاعات شود.

اصولاً هنگام بروز خطاهای فیزیكی هارد مانند Crash كردن هد ، توصیه نمی شد كه شخصاً اقدام كنید.اگر این خطا تنها در ارتباط با خطاهای منطقی باشد، برنامه های بازیافت و نجات اطلاعات از هزینه بالای بازیافت آن در آزمایشگاهها جلوگیری می كند.اگر یك ویروس Master boot Record یا (FAT) File Allocationable را تخریب كند ، هارد اطلاعات را دیگر نمی تواند بخواند ، اما خللی در ماهیت واقعی آنها داده نمی شود. چنین اطلاعاتی شبیه كتابی است كه شماره صفحه و فهرست ندارد و صفحات آن درهم وبرهم است. یعنی همه كتاب موجود است .

ولی چون نظم ندارد ، عملاً غیرقابل استفاده است . كسی كه پس از پدیدار شدن خطای منطقی ، نرم افزاری را دوباره نصب می كند ، خطر Over write شدن روی اطلاعات قدیم را افزایش می دهد . در چنین حالتی ، یا نجات اطلاعات بسیار مشكل می شود یا اینكه فقط به كمك افراد متخصص Recovery- labor ها امكان پذیر می شود.ابزارهای متعددی برای استفاده كاربران جهت بازیافت اطلاعات وجود دارند .

این ابزارها، بسته به نوع برنامه ، هم برای سیستم Dos وجود دارد و هم برای سیستم های ویندوز ۲۰۰۰,Me, NT, ۹۸,۹۵ .R-stadio از سری ابزارهای R-Tool و File Recovery For Windows از سری تكنولوژیLC در حال حاضر برای ویندوز xp ارائه می شوند.اصولاً امكان نجات اطلاعات بر روی دیسكت ، هارد و نوارهای مغناطیسی به صورت محلی و از طریق شبكه با استفاده از اتصالات Tcp/IP امكان پذیر است . علاوه براین ، برای محدوده های شبكه ، راهكار خاصی وجود دارد ، مانند Steller Phoenix برای Novell Netware .

محصولاتی مانند File recovery For windows ، سیستم های Soft Raid , Raid را نیز پشتیبانی می كند. همچنین دارندگان دوربین های دیجیتالی به كمك آن می توانند اطلاعات پاك شده خود را تحت هر شرایطی بازیافت كنند، چون این تسهیلات نیز برای جایگذاری با Smart media, compact Flash و Memory Sticks مناسب است.فرمت به كاررفته فایل سیستم ، نقش تعیین كننده ای برای بازیافت اطلاعات ندارد.

برای هر فرمت به كاررفته تحت ویندوز NTFS ۵, NTFS, FAT ۱۶ FAT ۱۲ یك ابزار بازیافت مناسب وجود دارد. در همان حال كه File scavanger جهت نجات فایل های پاك شده تحت NTFS به كار می رود، Eeasy Recovery ۵.۱ Professional تمامی فرمت ها را پشتیبانی می كند و مزیت آن ، به شرطی كه فرمت فایل سیستمی كه در آن اطلاعات بازیافت شونده قرار دارند، مشخص باشد ، سرعت بالای آن در بازیافت اطلاعات است.

به علاوه Easy Recivery بازیافت در Raw- Modus را نیز امكان پذیر می سازد . در این حال به همه واحدهای فایل ها ، یك شماره ویژه به عنوان اسم اختصاصی داده می شود این شماره ،پیدا كردن فایل های مشخص را مشكل تر می كند . اما این برنامه شاخص های فایل ها Extension) ) را نزد خود نگه می دارد.