بانكداری الكترونیك

توسعه شگفت انگیز فناوری اطلاعات و گسترش آن به بازارهای پولی و بانكی جهان, علاوه بر تسهیل امور مشتریان بانك ها, روش های جاری بانكداری را متحول و دگرگون ساخته است

سرعت كار و كسب، به سرعت تفكر رسیده استBill Gates,۱۹۹۹

توسعه شگفت انگیز فناوری اطلاعات و گسترش آن به بازارهای پولی و بانكی جهان، علاوه بر تسهیل امور مشتریان بانك‌ها، روش های جاری بانكداری را متحول و دگرگون ساخته است. با رشد روزافزون معاملات تجارت الكترونیك در سطح جهان و نیاز تجارت به حضور بانك جهت نقل و انتقال منابع مالی، بانكداری الكترونیك به عنوان بخشی تفكیك ناپذیر از تجارت الكترونیك و دارای نقشی اساسی در اجرای آن است. به جرأت می توان گفت: بدون بانكداری الكترونیك، تجارت الكترونیك نیز محقق نخواهد شد. سرعت توسعه صنعت انفورماتیك، باعث ایجاد تغییرات عمده‌ای در شكل پول و سیستم‌های انتقال منابع در عرصه بانكداری گردیده و مفاهیم جدیدی را به عنوان پول الكترونیك و انتقال الكترونیكی آن ارائه نموده است. این دو مفهوم ایجاد كننده نوع جدیدی از بانكداری، تحت عنوان (بانكداری الكترونیك) می باشند. با گسترش شبكه اینترنت و قابل دسترسی بودن برای همگان، شیوه عرضه خدمات د ربانكها متحول شده و این تحولات زمینه پدیده‌هایی مانند: Mobile Banking، Internet Banking، Cyber Banking و ... گردیده است.

هم اكنون، در اكثر كشورهای پیشرفته، بانك ها خدمات On-line بانكی را جهت مشتریان خود از طریق اینترنت فراهم آورده اند و مشتریان خود از طریق اینترنت فراهم آورده اند و مشتریان بدون نیاز به حضور در بانك، غالب كارهای بانكی خود را با اتصال به Home page ویژه بانك ها و با استفاده از رمز مخصوص خود انجام می دهند.

این عوامل، زمینه ای را برای تسهیل انجام امور تجاری و خرید و فروش ایجاد نموده كه منجر به افزایش رقابت بین موسسات بانكی و غیر بانكی گردیده است.

بنابراین، بانكداری الكترونیك را می توان به عنوان فراهم آورنده امكاناتی برای مشتریان، كه بدون نیاز به حضور فیزیكی در بانك و با استفاده از واسطه های ایمن بتوانند به خدمات بانكی دسترسی یابند، تعریف نمود.

از طرفی، پیاده سازی بانكداری الكترونیك د ركشورها نیاز به هماهنگی و همراهی سایر سازمان های اجرایی و حقوقی مرتبط با نظام بانكی دارد كه بدون آنها، بانك ها به تنهایی قادر نخواهند بود تا از فناوری جدید به طور كامل و شایسته، در جریان امور خود بهره مند شوند.

۲- موانع موجود برای گسترش سیستم های بانكداری الكترونیك در ایران

•عدم توجه كافی به مسائل فرهنگی

•عدم توجه كافی به مسائل امنیتی

•عدم حمایت كافی از سوی دولت

•عدم آگاهی كافی كاربران در مورد سیستم ها و مزیت های آن

•قوانین دست و پاگیر اداری و مقاومت كارمندان در مقابل تغییرات

۳- پیشنهادات

•استفاده از رسانه های گروهی برای آگاهی مردم از مزایای سیستم ها

•هدایت فعالیتها از طرف دولت

•بالابردن سطح امنیت در شبكه ها

•استفاده از كارشناسان و افراد متخصص

•ایجاد ارتباط مناسب با مشتریان

حاصل آنكه، با گسترش نفوذ اینترنت، مرزها از میان خواهند رفت و بانكهای كشورهای دیگر وارد صحنه رقابت خواهند شد و در این زمان است كه مشتریان به سوی بانكها یی كه خدمات مناسب تری را به آنها ارائه دهند، حركت خواهند نمود و دیگر،‌بانكهای سنتی قادر به مقاومت در برابر بانكهای نوین نخواهند بود.

بانكداری الكترونیك به چند شیوه مختلف انجام می شود، كه مختصراُ به ذكر توضیحی در مورد بعضی از این شیوه ا می پردازیم:

•یك نمونه از آن، از طریق تلفن های عادی می باشد. بسیاری از عملیات بانكی، همچون: بررسی مانده حسابهای مختلف (پس انداز، جاری و ...)، دستور توقف برای پرداخت چك، سفارش دسته چك جدید، نقل وانتقال بین حساب های مختلف یك شخص (تحت یك نام)، بررسی نرخ‌های بهره، ارز، قیمت طلا، سهام و غیره، از جمله خدماتی می باشند كه بانك های مختلف بر روی خط تلفن بانك ارائه می دهند.

•یكی از نقاط ضعف این شیوه، پایین بودن ضریب ایمنی می باشد، كه به همین دلیل نقل و انتقال پول با محدودیت انجام می شود.

•شیوه دیگر، بانكداری خانگی می باشد. در این شیوه، كلیه عملیات از طریق كامپیوتر در منزل انجام می پذیرد. اما برای دریافت وجوه، مشتری می تواند با تقاضای چك، وجه مورد نظر خود را از طریق پست دریافت كند.

•شیوه دیگر، استفاده از موبایل برای انجام امور بانكی است. با استفاده از موبایل می توان بسیاری از عملیات بانكی را،‌ همچون: بررسی وجه مانده د رحسابهای مختلف، توقف پرداخت چك، نقل و انتقال پول از حسابی به حساب دیگر و غیره، را انجام داد. برای انجام امور بانكی، موبایل از تلفن عادی ایمن تر است.

---