آب درمانی

آب به دلیل خواص فیزیکی منحصر به فرد خود وسیله ای مؤثر برای تسکین دردهای پشت, کمر و سایر آسیب های ماهیچه ای و استخوانی در ورزش است آب جاذبه ٔ زمین را خنثی کرده و به بیمار کمک می کند تا بتواند در حالی که در آب غوطه ور است, وزن خود را در طی حرکات به راحتی تحمل کند شناوری آب موجب کاهش نیروی جاذبهٔ زمین می شود این خاصیت آب را می توان به وسیلهٔ ایجاد جریان در آب افزایش داد

به‌طور کلی تأثیر درمان‌های توأم با گرما و رطوبت، مانند استفاده از کیسهٔ آب گرم و از این قبیل بر بیماران مبتلا به التهامات مفصلی بیشتر از درمان‌های خشک مانند نوارهای الکتریکی گرمائی است. استفاده از کمپرس آب گرم به مدت ۱۰ تا ۲۰ دقیقه هر ۴ ساعت یک‌بار نیز خشکی و درد را به میزان زیادی برطرف می‌کند. شنا یا ورزش در استخرهائی که درمای آنها ۸۵ درجه فارنهایت باشد هم، در تسکین دردهای مفصلی مفید است. در این‌گونه ورزش‌ها قسمت دردناک بدن حتماً باید به‌طور کامل در آب غوطه‌ور باشد.

از آب می‌توان به‌عنوان درمانی برای رفع تنش و ایجاد آرامش در بدن بعد از کارهای سخت روزانه استفاده کرد. آب درمانی در تسکین دردهای عضلانی و هم‌چنین در بهبود آرتروز و سایر بیماری‌های فرسایشی، بسیار مؤثر است. سه خاصیت مهم یعنی شناوری، مقاومت آب و جریان آب در کاهش درد تأثیر به‌سزائی دارد. خاصیت شناوری فشاری است که در جهت بالا بر بدن وارد می‌شود. درست عکس جهت فشاری که در خشکی بر بدن وارد می‌شود. به دلیل همین ویژگی آب، وزن بدن هنگامی که بدن در آب قرار دارد تا ۹۰ درصد کاهش می‌یابد و در نتیجه از فشار وارد بر مفاصل به‌طور قابل توجهی کاسته می‌شود و بدن می‌تواند حرکات را به‌طور کامل انجام دهد. آب به منزلهٔ تکیه‌گاهی طبیعی برای بدن عمل می‌کند و از فشار وارد بر مفاصل و عضلات می‌کاهد. این بدان معناست که حرکت و ورزش در آب بدون کوچک‌ترین احتمال آسیب‌دیدگی امکان‌پذیر است.

● خواص آب درمانی در ورزش‌های آب درمانی

▪ خواص فیزیکی: آب به دلیل خواص فیزیکی منحصر به فرد خود وسیله‌ای مؤثر برای تسکین دردهای پشت، کمر و سایر آسیب‌های ماهیچه‌ای و استخوانی در ورزش است.

▪ خاصیت شناوری: آب جاذبه‌ٔ زمین را خنثی کرده و به بیمار کمک می‌کند تا بتواند در حالی‌که در آب غوطه‌ور است، وزن خود را در طی حرکات به راحتی تحمل کند. شناوری آب موجب کاهش نیروی جاذبهٔ زمین می‌شود. این خاصیت آب را می‌توان به وسیلهٔ ایجاد جریان در آب افزایش داد.

● اشاره‌ای کوچک به برخی از خواص آب و آب درمانی

▪ خوردن آب مقطر در طی روز در پاک‌سازی بدن از مواد زائد تأثیرگذار می‌باشد.

▪ استفاده از دوش آب گرم یا آب سرد می‌تواند موجب تحریک جریان خون گردد.

▪ دوش آب سرد به مدت کوتاه و هم‌چنین ماساژ با حولهٔ سرد در تحریک جریان خون مؤثر است.

▪ استفاده از اتاق بخار، سونا و یا حمام گرم برای تعریق مفید است.

▪ شنا یا سایر ورزش‌های آبی ـ ترجیحاً در استخرهای آب گرم ـ به تحرک مفاصل و تقویت عضلات کمک می‌کند.

برنامه‌های ورزشی آب درمانی (که به آن استخر درمانی هم گفته می‌شود) از درمانی‌ها و ورزش‌های مختلف آبی تشکیل شده است که برای تسکین دردهای پشت و کمر و تقویت و نرمی عضلات طراحی شده‌اند.

آب درمانی دارای مزایای یکسان با ورزش‌های خشکی است که علاوه بر آن طرح درمانی خاص هر فرد را نیز در بر می‌گیرد. آب درمانی به‌خصوص در مواردی مفید است که بیمار به دلیل درد کاهش تراکم استخوان، ناتوانی یا سایر عوامل، قادر به ورزش در خشکی نیست.

● محدودیت در ورزش‌های آبی

آب درمانی باید زیر نظر متخصص انجام شود. آب درمانی در مواردی مانند تب، نوسانات ضربان قلب، بی‌اختیاری، عفونت و از این قبیل نباید انجام شود. دمای آب نیز به منظور کاهش نوسانات نامطلوب در ضربان قلب و سایر آثار زیان‌بار فیزیولوژیکی، باید در حین ورزش کنترل شود.

● آب درمانی، روشی برای تسکین و مداوا

آب درمانی کی از انواع ورزش‌های هوازی است که در آب انجام می‌شود. از این روش درمانی معمولاً برای بازپروری، بعد از آسیب‌های ورزشی و یا زمانی که بیمار بعد از یک عمل جراحی دچار ضعف عمومی است استفاده می‌شود. به توصیهٔ فیزیوتراپ‌ها در سراسر جهان، این روش ورزشی بسیار کم خطرتر از ورزش در خشکی است.

آسیب‌های پشت، اختلالات استخوانی و دردهای عضلانی به دوران‌های خاصی برای درمان نیاز دارند. بهترین روش برای تسکین چنین دردهائی، ورزش در استخر یا آب درمانی است.

مداوا از طریق ورزش‌های سبک هوازی برای بازپروری و تسکین کمر درد بسیار مؤثر است. بیمارانی که به‌طور مرتب از ورزش‌های هوازی استفاده می‌کنند کمتر در ناحیه کمر دچار درد شده یا تنها دردی خفیف احساس می‌کنند. ورزش‌های هوازی باید به‌طور مداوم انجام گیرد تا بتواند موجب بالا رفتن ضربان قلب و حفظ این افزایش شوند. به علاوه تحقیقات نشان داده است که ۳۰ تا ۴۰ دقیقه ورزش هوازی باعث ترشح آندروفین‌ها می‌شود. این هورمون‌ها در مغز به منظور مبارزه با درد ترشح می‌شوند. پیاده‌روی نیز به‌عنوان یکی از ورزش‌های ملایم هوازی برای بهبود دردهای پشت، مؤثر است.

آب درمانی، پیشینهٔ کهنی دارد. در واقع هیدروتراپی همان آب درمانی است که مردم صدها سال است که از آن استفاده می‌کنند. برکه‌ها و چشمه‌های آب معدنی، وان‌های عمومی، حمام‌های عمومی و استخرهای شنا نمونه‌هائی از محل استفاده از هیدروتراپی هستند.

● هیدروتراپی و سلامتی

زمانی‌هک شما دچار خستگی یا فشار ناشی از کار باشید و یا دچار درد و صدمات ناشی از ورزش و یا ورم و درد مفاصل شده باشید، به یقین هیدروتراپی می‌تواند کمک بسیاری به شما کند.

● درجهٔ آب و مزایا استفاده از آن

دما و شدت جریان آب در موارد استفادۀ حرفه‌ای از این روش، بنا به هدف درمان می‌تواند متغیر باشد. حرارت آب به همراه جریان آن می‌‌تواند در آرام کردن عضلات و تسکین آنها مؤثر باشد. آب گرم موجب رسیدن خون به بافت‌های آسیب‌دیده می‌شود. افزایش جریان خون، اکسیژن و مواد غذائی لازم را به بافت‌ها رسانده و مواد زائد سلول‌ها را دفع می‌کند. گرمای آب موجب کاهش گرفتگی‌های عضلانی و تسکین درد شده و دامنهٔ حرکت را افزایش می‌دهد. آب سرد، موجب کندی جریان خون می‌شود که این کندی در کاهش التهاب و تورم، گرفتگی عضلانی و درد مؤثر است.

در این مقاله سعی شده بخش کوچکی از روش و مزایای آب درمانی مورد بررسی قرار گیرد. آب درمانی در دنیای پر تنش امروز از روش‌های آرام‌بخش و پر استفاده محسوب می‌شود که دارای مزایای ورزشی نیز می‌باشد. امروزه در ایران و نیز در محل‌های مختلف شهرهای کوچک و بزرگ استخرهائی تأسیس شده است که همه می‌توانند برای انجام تمرینات آب درمانی از آن استفاده کنند و از مزایای آن بهره‌مند شوند.

▪ منابع:

www.google.com, Hydro Therapy , water Therapy

تألیف و ترجمه: میمنت کفش‌چین، ( عضو کلوپ نویسندگان آبی)