یکشنبه, ۱۶ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 5 May, 2024
مجله ویستا

القاعده در یمن


القاعده در یمن

اوایل سال ۲۰۰۶ بود که نیروهای مبارزه با تروریست عربستان سعودی حمله ای همه جانبه را علیه مواضع القاعده در این کشور انجام دادند

اوایل سال ۲۰۰۶ بود که نیروهای مبارزه با تروریست عربستان سعودی حمله‌ای همه‌جانبه را علیه مواضع القاعده در این کشور انجام دادند.

عربستان که خاستگاه و محل پرورش شبه‌نظامیان القاعده و طالبان به شمار می‌رود، حال به دشمن آنها تبدیل شده بود.

برخی تصور می‌کردند افغانستان یا پاکستان تنها مقصد بعدی این شبه‌نظامیان اخراج شده از عربستان باشد. اما سه سال بعد و در سال ۲۰۰۹ شاخه‌ای از القاعده در شبه‌جزیره عرب و یمن شکل گرفت که به تهدیدی برای کشورهای همسایه و نیز منافع آمریکا در منطقه تبدیل شد.

به همین دلیل برخی از مقامات امنیتی آمریکا از جمله رییس اف.بی.آی اظهار کردند خطرناک‌ترین و جدی‌ترین تهدیدات تروریستی علیه آمریکا از سوی شاخه القاعده در یمن است.

اگرچه مدت زمان زیادی از پیدایش این شاخه القاعده نمی‌گذرد، اما حملات انجام شده توسط این گروه شبه‌نظامی صحت گفته‌های مقامات امنیتی را تایید می‌کند. البته بسیاری از کارشناسان دلیل قدرت گرفتن القاعده در یمن را موقعیت اجتماعی و سیاسی خود این کشور می‌دانند.

در سال ۲۰۰۹ حکومت و نظامیان تحت‌امر علی عبدالله صالح درگیر نبرد با شیعیان حوثی در شمال بودند. فساد موجود در سیستم سیاسی یمن و آمار فزاینده بیکاری و فقر نیز باعث شد القاعده در بی‌توجهی کامل حکومت مرکزی، مامن و پناهی برای خود در جنوب این کشور پیدا کند.

شاید مهم‌ترین حادثه‌ای که باعث شد هواپیماهای بدون سرنشین آمریکایی علاوه بر مناطق کوهستانی افغانستان و پاکستان، جنوب یمن را هم هدف قرار دهند اتفاق روز کریسمس سال ۲۰۰۹ بود.

عمر فاروق عبدالمطلب نیجریه‌‌ای‌الاصل با کار گذاشتن بمبی دست‌ساز در زیر پیراهن خود سوار بر هواپیمایی شد که مقصدش دیترویت آمریکابود.

آن بمب هیچ‌گاه منفجر نشد و عبدالمطلب در نهایت دستگیر شد. بازجویی‌ها نشان داد عبدالمطلب در اردوگاه‌های القاعده در یمن آموزش دیده و بمب هم ساخته نیروهای همین گروه بود. از آن پس آمریکایی‌ها به دنبال شناسایی سرشاخه‌های اصلی این گروه و از بین بردن آنها برآمدند.

انور العولقی، مبلغ دینی و نظریه‌پرداز این گروه یکی از مهم‌ترین افرادی بود که در بالای فهرست افراد تحت‌تعقیب در یمن قرار گرفت؛ مهم‌ترین شاخصه العولقی این بود که وی اصالتا شهروند آمریکایی بود و بیشتر عمر خود را در آن کشور گذرانده بود.

رشد یافتن فردی در جامعه آمریکا و سپس تبدیل شدن به دشمن شماره یک این کشور موضوعی بود که مدت‌ها مورد توجه کارشناسان قرار گرفت البته مرگ فجیع او توسط هواپیماهای بدون سرنشین آمریکایی در اواسط سال ۲۰۱۱ نیز جنجال فراوانی به پا کرد.

بسیاری این انتقاد را به دولت آمریکا داشتند که چگونه کشوری یک شهروند خود را بدون محاکمه به گونه‌ای می‌کشد که بنا به گفته نزدیکانش تنها از وی تکه‌های لباسش قابل شناسایی بود البته پیش از شکل‌گیری این گروه در یمن حملات متعددی در این منطقه علیه آمریکایی‌ها انجام شد.

مهم‌ترین آنها حمله به ناو هواپیمابر یو.اس.اس.کول در سال ۲۰۰۰ بود که ۱۷ نفر از سربازان آمریکایی کشته شدند.

طی ماه‌هایی که مردم برای سرنگونی حکومت صالح در خیابان‌های صنعا و دیگر شهرها تظاهرات می‌کردند، شبه‌نظامیان القاعده بتدریج در حال تسلط بر برخی از شهرهای جنوب بخصوص زنگبار بودند.

پس از چند ماه درگیری و اعتراضات مردمی، صالح قدرت را واگذار کرد و عبد ربه منصور هادی، معاون وی جانشین او شد. حال شهر زنگبار و برخی نواحی اطراف کاملا به دست نیروهای القاعده افتاده بود.

منصور هادی برای نشان دادن قدرت و کسب اعتبار میان مردم، تعهد کرد تا برای ریشه کردن القاعده در یمن از هیچ کوششی فروگذار نکند البته طی این مدت آمریکایی‌ها حامی و پشتیبان مهمی برای نظامیان در مبارزه علیه القاعده بوده‌اند.

این روزها اخبار بازپس‌‌گیری مناطق جنوب از دست شبه‌نظامیان به صدر اخبار یمن تبدیل شده است.