اصول وبلاگ‌نویسی

از نظر من، «وبلاگ» رسانه‌ای است شخصی و دوسویه بر پایه وب که در آن نویسنده یا نویسندگان دیدگاههای خود را در رابطه با موضوعات مختلف (با توجه به علائق و تخصص‌های خود) بیان می‌کند و …

از نظر من، «وبلاگ» رسانه‌ای است شخصی و دوسویه بر پایه وب که در آن نویسنده یا نویسندگان دیدگاههای خود را در رابطه با موضوعات مختلف (با توجه به علائق و تخصص‌های خود) بیان می‌کند و همزمان این امکان را دارد که از نظرات خوانندگان و مخاطبین خویش در آن رابطه مطلع گردد.

همچنین نویسنده در وبلاگ خویش می‌تواند لینکهایی از موضوعات و یا وبلاگها و وب‌سایتهای مورد علاقه‌اش جمع‌آوری نماید تا علاوه بر خوانندگان، خودش هم هر از گاهی به آنان سر بزند.

بر پایه این تعریف‌ها، چند ویژگی مهم برای وبلاگها می‌توان در نظر گرفت، که دوست دارم نظر خودم را درباره این موضوعات مدون نمایم:

۱٫ شخصی بودن: این ویژگی سبب می‌گردد تا نویسنده وبلاگ از هر قید و بند خارجی آزاد باشد و خود به تنهایی درباره شکل ظاهری و باطن وبلاگش تصمیم بگیرد. این نویسنده است که تصمیم می‌گیرد درباره چه موضوعاتی، با چه زبان و لحنی و به چه شکلی مطلب بنویسد و هیچ‌کس نمی‌تواند نویسنده وبلاگ را مجبور کند که در این شیوه تغییر دهد. گرچه مخاطبین هم آزادند که نظرات خود را درباره نوشته‌های منتشر شده بیان کنند، ولی علاوه بر اینکه ضمانت اجرایی آنها توسط نویسنده تعیین می‌شود، ممکن است حتی انتشار یا عدم انتشار خود نظر هم زیر سایه اختیار نویسنده قرار گیرد. نکته قابل ذکر دیگر در این ویژگی، این است که شخصی بودن وبلاگ، تا آنجا به نویسنده آزادی عمل می‌دهد که آزادی‌های دیگران را محدود نکند و آنها را آزار ندهد. یکی از مهمترین معضلاتی که اکنون این امر در وبلاگستان فارسی بوجود آورده است، عدم رعایت کپی‌رایت توسط برخی از وبلاگ‌نویسان است که کاری بسیار زشت و ناپسند است و البته هیچ ربطی به شخصی بودن وبلاگ پیدا نمی‌کند و بدین‌ترتیب قابل توجیه نمی‌باشد.

۲٫ دو سویه بودن: وبلاگ بر خلاف بسیاری از رسانه‌ها، دوسویه است. بدین معنی که نویسنده پس از انتشار دیدگاه خویش، از این امکان برخوردار است که از طریق کامنتگاه یا ایمیل، نظرات خوانندگان و مخاطبینش را در همین رابطه دریافت کند و حتی با آنها به بحث و تبادل نظر بپردازد. بر همین اساس، قسمت «نظرات» یکی از مهمترین بخشهای هر وبلاگ است که از نظر من وجودش، به هر ترتیب الزامی است. اما متاسفانه امروزه در وبلاگستان فارسی شاهد استفاده نادرست از این ابزار توسط خوانندگان و شاید وبلاگ‌نویسان هستیم، که از آن برای قرار دادن اسپم‌گونه‌هایی برای معرفی وبلاگ خویش و دعوت برای تبادل لینک استفاده می‌کنند. که به نظر می‌رسد این موضوع به دلیل فرهنگ نادرست سنجش کیفیت وبلاگها از طریق تعدد لینکهایش در وبلاگهای دیگر و همچنین کثرت نظرهایش می‌باشد. ولی اگر ویژگی «شخصی بودن» وبلاگها را بپذیریم و همچنین دلیل استفاده از ابزار نظرگاه را تبادل نظر و ارتباط دو سویه نویسنده و خواننده بر پایه مطلب مورد نظر بدانیم، و برای مطالب نگاشته شده توسط نویسنده احترام قائل باشیم، تصدیق می‌کنیم که گذاشتن اینگونه نظرات که عموماً هیچ موضوعیتی با مطلب نگاشته شده ندارند، مذموم هستند. ولی چنانچه بر اینگونه اطلاع‌رسانی‌ها اصرار داریم، بهتر است حداقل از ایمیل استفاده کنیم.

۳٫ ارتباط داشتن: همانگونه که از ویژگی دوسویه بودن بر می‌آید، یکی از خصوصیات وبلاگها، برقراری ارتباط بین افراد مختلف با علایق و سلائق یکسان و متفاوت است. این ارتباط از یک سو از طریق نظرگاه بوجود می‌آید که در بسیاری از موارد می‌تواند محدود به همان مطلب مربوطه شود، و از سوی دیگر از طریق قرار گرفتن لینک یک وبلاگ در لینک‌گاه وبلاگی دیگر، که سبب سرزدن چندباره نویسنده یا خوانندگانش به آن وبلاگ می‌شود و از این طریق دو وبلاگ‌نویس بیشتر با همدیگر و طرز تفکر هم آشنا می‌شوند. اما همانطور که در بالا هم آمد، از این ابزار هم گاهاً در جهت بالابردن آمارهای وبلاگ استفاده می‌شود و ممکن است نویسندگان دو وبلاگ مدتهای مدیدی به یکدیگر سر نزنند و یا با عقاید همدیگر آشنا نباشند، ولی با این حال طی مرامنامه‌ای با یکدیگر تبادل لینک می‌کنند. که به نظر من کاری بی‌دلیل و بی‌فایده است.

براساس همین سه ویژگی، «بلاگ‌نوشت» وبلاگ شخصی من است که در آن هر هنگام دیدگاهم را درباره موضوع مورد علاقه‌ام می‌نگارم. قالبش فعلاً همینی‌ است که می‌بینید. شکل و رنگش زیاد برایم مهم نیست (البته از آنچه که هست، خوشم می‌آید) اما ابزارهایش در هر شکلی همین‌هاست که می‌بینید (شامل فتوبلاگ، لینک‌دامپ، لینکدونی، و…).

البته در کنار همه اینها، نظرات خوانندگان برایم بسیار اهمیت دارند. تک‌تک آنها را مورد بررسی قرار می‌دهم و چنانچه نیاز به پاسخ داشته باشند، همانجا به آنها پاسخ می‌دهم.

البته منظور، نظراتی است که در حیطه موضوع پست مربوطه باشند، در غیر اینصورت فوراً حذف خواهند شد. همچنین نظراتی که در آنها عفت کلام رعایت نشده باشد، به همین سرنوشت دچار خواهند شد. در مورد سایر نظرات حتی اگر مخالف دیدگاه بنده باشد، حق آزادی بیان برایشان قائلم و بر دیده منّت می‌گذارم‌شان.

و اما لینک‌هایی که از وبلاگ‌های دیگر در اینجا جمع کرده‌ام، شامل وبلاگهایی می‌شوند که هرگاه وقت کنم، فوراً به آنها سر می‌زنم. و تنها دلیل این انتخابها هم علاقه شخصی خودم به موضوعات مطرح شده و نوع نگارش آنهاست و هیچ فاکتور دیگری را در نظر ندارم.

و در انتها، آنچه برایم در «بلاگ‌نوشت» اهمیت دارد، این است که «خودم» باشم، حتّی اگر «تنها» باشم…