حمایت کتابخانه های دیجیتال از آموزش از راه دور

اخیرا استفاده از اینترنت یا دیگر شبکه های الکترونیکی برای انتقال اطلاعات و تحویل منابع مطالعاتی رشد قابل ملاحظه ای یافته است البته بدون پیروی دقیق از اصول آموزش راه دور تاثیرات نهایی معمولا خیلی کم هستند

● چکیده

این مقاله به مسئله خواندنی های پیشنهادی برای دانشجویان منفرد در فرایندهای تعلیم و تعلم از راه دور می پردازد. آموزش از راه دور، به عنوان یکی از اشکال آموزشهای مادام العمر [۴]به حساب می آید، که از تحصیل مکاتبه ای قدیم شروع شده ، و درحال حاضر از برکت توسعه سریع تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات، دارای معامل بیشتر و بیشتری است، که تا حدی مبتنی بر تکنولوژیهای جدید فناوری اطلاعات و ارتباطات است.منابع پایه مطالعه به صورت بسته یادگیری[۵] به دانشجو تحویل داده می شوند. بخشی از بسته یادگیری معمولا خو اندنیهای پیشنهادی [۶]هستند. خواندنی ها به جهت حفظ شرایط برابر برای همه دانشجویان، باید برای هر دانشجو قابل دسترسی باشند (دموکراسی[۷] در آموزش).خواندنی ها باید حق مولف ها را پذیرفته و برای هر دانشجو ارزش افزوده واقعی[۸] به همراه داشته باشند. نقش کتابخانه های دیجیتال در تحویل خواندنی های پیشنهادی، به خاطر دسترسی به تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات در سراسر جهان در آینده نزدیک مهم خواهد بود. این مقاله به استفاده بالقوه از کتابخانه های دیجیتال برای دانشجویان ،در آموزش از راه دور می پردازد.

● بسته های یادگیری آموزش از راه دور

آموزش از راه دور تکنولوژی آموزشی[۹] است، در جهت اینکه چگونه می توان در فرایند خود آموزی[۱۰] دانشجو از او حمایت کرد.تفاوت عمده بین آموزش رو در رو و آموزش از راه دور در جدایی فرایند یاد دهی و یادگیری [۱۱]است. برای تضمین موفقیت این فرایند ابزارهای پشتیبانی وجود دارد ،که توسط سازمان انتقال دهنده آموزش راه دور سازماندهی می شود.دانشجوی راه دور باید بسته یادگیری را، که نه فقط شامل متن یا سایر رسانه ها به عنوان در بر دارنده اطلاعات برای خود آموزی است ، را بدست آورد،بلکه همچنین باید اطلاعات ضمیمه در باره برنامه زمان بندی شده تحصیل، موعد مقرر برای تکالیف و امتحانات، زمانبندی سمینارهای موجود و کلاسهای آموزشی را نیز کسب نماید.

بخشی از بسته یادگیری بایستی خواندنی های پیشنهادی باشد، ساختار معمول بسته یادگیری به این قرار است:

▪ اطلاعات کلی در باره موسسه و برنامه تحصیل

▪ راهنمای مطالعاتی برای آموزش راه دور

▪ جدول زمانی برنامه تحصیلی

▪ راهنمایی برای معیار تحصیلی

▪ فهرست تماس کارکنان موسسه( مدیر دوره، معلم، مدیر و غیره)

▪ ارتباطات الکترونیکی برای تعامل با موسسه در فرایند خود آموزی

▪ منابع مطالعاتی برای خود آموزی

▪ چند رسانه ای های پشتیبان[۱۲] (نوارهای ویدئویی دیداری _ شنیداری، دیسک ها،لوح های فشرده)

▪ فرمهایی برای تکالیف مورد ارزیابی معلم

▪ فرمهای ارزیابی

▪ خواندنی ها (کتابها یا چکیده هایی از کتابها)

● جایگاه خواندنی ها در بسته های یادگیری آموزش از راه دور

مسائل خواندنی، با دسترس پذیری برای هر دانشجو اتفاق می‌افتد. مسائلی در خصوص حقوق مولفین وجود دارد، مگر اینکه چکیده هایی از متون تخصصی پیشنهادی وجود داشته باشد یا هزینه تمام کتابهای افزوده به بسته یادگیری پرداخت شود.یک شیوه تئوریکی برای حل مسئله هدایت نمودن دانشجو به کتابخانه عمومی یا تخصصی است.اما در این وضعیت ما شرایط تحصیلی متفاوتی برای دانشجویان در نواحی مختلف بوجود می آوریم.فایده آموزش راه دور در استقلال مکانی و زمانی مطالعه است.اگر ما فقط دیدارهایی از کتابخانه های عمومی را توصیه کنیم ،مسائلی برای دانشجویان وجود دارد، کسانی که به چنین کتابخانه ای در منطقه دسترسی ندارند، باید مسافت طولانی را طی نموده، زمان صرف نمایند و هزینه های اضافی در رابطه با تحصیل خود بپردازند. به این دلایل، (شرایط مطالعه دموکراتیک و همانند برای همه دانشجویان) بطور کلی دیدارهای الزامی از کتابخانه ها بخشی از یادگیری راه دور نمی باشد.در دانشگاههای آموزش از راه دور در اروپا ،این مسئله با متون مطالعاتی منتخب که، در مراکز مطالعاتی وجود دارد، یا از طریق سرویس پست کتابخانه دانشگاهی حل می شود.

● شیوه های مطالعه پیوسته[۱۳]

اخیرا استفاده از اینترنت (یا دیگر شبکه های الکترونیکی) برای انتقال اطلاعات و تحویل منابع مطالعاتی رشد قابل ملاحظه‌ای یافته است. البته بدون پیروی دقیق از اصول آموزش راه دور تاثیرات نهایی معمولا خیلی کم هستند.اما موسسات در اروپابرای اینکه چگونه یادگیری از طریق اینترنت را اجرا نمایند، به راههای گوناگونی مبادرت ورزیده اند، و (بالاخص در فرانسه)، تا به حال نمونه هایی در خصوص ارائه موفقیت آمیز آن ارائه شده است.مطالعه پیوسته به خوبی امکانپذیراست و میزان اطلاعات می تواند، کافی باشد. مسئله فقط "گرانباری [۱۴]"دانشجو با حجم زیاد اطلاعات غیر مرتبط است.این برای دانشگاه عادی است، که نتواند اطلاعات مرتبط را از اطلاعات غیر مرتبط برای استفاده عملی جداسازی نماید.منظور نظر دانشجوی آموزش از راه دور از مطالعه،بهبود موقعیت او در بازار کار است نه گردآوری حجم عظیمی از اطلاعات به نظر مفید اما غیر مرتبط.

اگرما قادر باشیم، که با تمامی این شرایط و محدودیتهای قابل پیش بینی مواجه شده و آنها را بپذیریم ، یک فرصت خوب قابل توصیه به دانشجو، مطالعه از طریق اینترنت در کتابخانه دیجیتال است.مسئله فنی در خصوص ذخیره تمام کتابخانه در شبکه به عهده متخصصین فناوری اطلاعات و ارتباطات است. از نقطه نظر تکنولوژی آموزش از راه دور، دیدگاه خوبی برای استفاده از کتابخانه های دیجیتال برای تمام دانشجویان وجود دارد، زیرا دستیابی به اینترنت در هر مکانی عملی است. مدل فرانسوی توزیع الکترونیکی آموزش، توازن خوبی بین مطالعه مستقل از طریق اینترنت و ارتباط رو درروی دانشجویان با موسسه انتقال آموزش راه دور را نشان می دهد.تغییرشکل بسته یادگیری به شکل الکترونیکی در هزینه ها مقداری صرفه جویی نموده و خواندنی های بیشتری را نیز که موجود هستند، شامل می شود. خواندنی های پیشنهادی باید به شکل الکترونیکی نیز موجود باشند، و کتابخانه های دیجیتال در این مورد نقش مهمی می توانند ایفا کنند.

● دیدگا ههای متغیر

برای بحث جدی در باره کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات در آموزش راه دور ضروری است ،که رویکرد دانشجویان هم دوره از دانشگاهها و مدارس دبیرستانی را مورد توجه قرار دهیم. این گروهها( از جوانان امروزی)، دانشجویان بالقوه برنامه های یادگیری مادام العمر ازجمله آموزش ار راه دور هستند .این گروه هدف[۱۵] از مشتریان ،در حقیقت فقط تکنولوژیها ی روز آمد برای ارتباط و یادگیری را خواهند پذیرفت،همچنین اخیرا به نسبت توسعه جامعه یادگیری، رویکرد برنامه های یادگیری مادام العمر نیز تغییر کرده است. برنامه های تحصیلی سنتی بیشتر و بیشتر با برنامه های تحصیلی قابل انعطاف جایگزین می شوند. با رشد بخش ارتباط تعاملی با موسسه آموزشی جامعه یادگیری بیشتر و بیشتر بر خصوصی نمودن فرصتهای مطالعاتی تاکید خواهد داشت. هم اکنون، ما می توانیم توجه فراوان به انتقال آموزش الکترونیکی را مشاهد ه کنیم. مسئله یکسان تمام این الگوهای فروخته شده در پذیرش ضعیف تکنولوژی آموزشی راه دور و ارزیابی مجدد امکانات کانالهای توزیع الکترونیکی است .بهترین ارتباطات الکترونیکی نمی توانند، جانشین انگیزه مطالعه یا روش فردی یک معلم خوب باشند. ارتباطات الکترونیکی فقط شیوه جدید انتقال اطلاعات هستند، اما بی گمان ،آن یک تکنولوژی آموزشی جدید نیست .انعطاف پذیری در فرایندهای آموزشی باید توسط محیط یادگیری همانند، حمایت شوند و این فرصت و چالشی خوب برای کتابخانه های دیجیتال است.

تالیف:پروفسور جان لوجدا[۲]

مدیر مرکز آموزش از راه دور در دانشگاه فنی برنو[۳]

ترجمه :طاهره غلامی

عضو گروه کتابداری دانشگاه قم

یادداشتها:

۱.این مقاله ترجمه‌ای است از:

Lojda, Jan (۱۹۹۹). Support of DE by the Digital Libraries. Ninth DELOS Workshop on Digital Libraries for Distance Learning

Brno, Czech Republic, ۱۵-۱۷ April ۱۹۹۹ . available at: http://www.ercim.org/publication/ws-proceedings/DELOS۹/Pap۵.html

۲.Jan Lojda.

۳.Technical University Brno

۴.Life-ling Learning

۵.Learning Package

۶.Recommended Readings

۷.Democracy

۸.Real Added Value

۹.Pedagogical Technology

۱۰.Self-stude Process

۱۱.Teaching and Learning Process

۱۲.Supportive Multimedia

۱۳..Line Study

۱۴..OVerloading

۱۵.Target Group

منابع:

Lavrin Anton, Orbanova Iveta : Distance Education and Unis in the Slovak Republic - ۱۹۹۸ EDEN Conference

Lojda Jan : Virtual University as a base of internationalisation of Education - MU ۱۹۹۷

Lojda Jan : Tele-working as a base for DE course providers - ۱۹۹۷ EDEN Budapest

Lojda Jan : Application of logistics in DE - University of Pardubice ۱۹۹۶

PrÛcha Jifií : PoÏadavky na akreditaci DE : CSV· Praha ۱۹۹۷

Armando Rocha Trindade : Distance Education for Europa - Universidade Aberta Portugal ۱۹۹۲