رابطه دولت مصر با احزاب سلفی

هنگامی که نیروهای امنیتی مصر, یکی دیگر از شاخه های اخوان المسلمین را در اسکندریه محاصره کردند و به دام انداختند, بسام الزرقا سلفی برجسته و معاون حزب نور در حال مصاحبه و انتقاد از دولت امنیتی و ضدمردمی مصر بود اما مشکل اینجاست که او به حزبی تعلق دارد که پیشتر از دولت تحت پشتیبانی نظامیان ـ که محمد مرسی رئیس جمهور قانونی کشور و عضو اخوان المسلمین را از قدرت خلع کرد ـ حمایت کرده است

هنگامی که نیروهای امنیتی مصر، یکی دیگر از شاخه‌های اخوان‌المسلمین را در اسکندریه محاصره کردند و به دام انداختند، بسام الزرقا سلفی برجسته و معاون حزب نور در حال مصاحبه و انتقاد از دولت امنیتی و ضدمردمی مصر بود. اما مشکل اینجاست که او به حزبی تعلق دارد که پیشتر از دولت تحت پشتیبانی نظامیان ـ که محمد مرسی رئیس‌جمهور قانونی کشور و عضو اخوان‌المسلمین را از قدرت خلع کرد ـ حمایت کرده است.

سلفی ها در اسکندریه، دومین شهر بزرگ مصر حال و روز خوشی ندارند. دولت از زمان خلع مرسی دست به تعقیب و بازداشت اخوانی ها به جرم طرفداری از تروریسم می زند و خواهان خروج کامل و بی قید و شرط آنها از سیاست است.

با این حال گروه های اسلامگرای دیگر از جمله گروه های سلفی که خود را مومن و متعهد به پیروی از شیوه زندگی پیامبر اسلام(ص) می دانند، آزادانه در حال پرسه زدن در شهر هستند. اسکندریه مکان مناسبی برای حضور گروه های مذهبی است.

حزب نور که بزرگ ترین گروه سلفی مصر به شمار می رود از کودتای نظامی علیه محمد مرسی پشتیبانی کرد.

این حزب جنبشی مذهبی بود که در دانشگاه اسکندریه از سوی دانشجویان تاسیس شد سپس گسترش یافت.

زمانی که اخوان المسلمین مشغول فعالیت سیاسی بود و از آن استقبال می کردند، حزب نور از سیاست کناره گرفته بود و به رویه خود تا زمان انقلاب مصر ادامه داد. حزب نور، عربستان سعودی را به عنوان منبع الهام خود می نگرد.

مقامات حزب نور می گویند، روابط خوبی با دولت تحت حمایت نظامیان دارند و تاکنون هیچ کدام از اعضای این حزب به جرم اسلامگرا بودن بازداشت نشده اند. بسام الزرقا معاون حزب می گوید: نبرد امروز بیشتر جنگ منافع است تا ایدئولوژی.

دولت خواهان آن است که حزب نور در غیاب اخوان المسلمین نقش یک حزب اسلامگرای نزدیک به دولت را در مصر برعهده بگیرد؛ وظیفه ای که یقینا دردسر کمتری برای دولت و نظامیان خواهد داشت.

گروه های تبلیغاتی حزب نور هم بویژه زمانی که با روزنامه نگاران غربی حرف می زنند، بسیار خوش سر و زبان هستند و از صحبت بر سر موضوعات جنجالی نظیر تصویب قوانین شریعت یا از آن مهم تر مجازات سنگسار زناکار پرهیز می کنند، اما در درون سلفی ها، مساله تصمیم رهبران حزب نور برای وارد شدن در سیاست سپس اتحاد با دولت نظامی ـ که هواداران اسلامگرا را بازداشت می کند ـ کمی بحث برانگیز است.

به همین دلیل برخی اعضای حزب اذعان می کنند حمایت و پشتیبانی مردم را از دست داده اند. برای بسیاری از مردم روشن نیست که سلفی ها واقعا به چه چیز امید دارند و در پی دستیابی به کدام هدف هستند.

حزب نور اعلام کرده است، برنامه ای برای معرفی کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری ـ که انتظار می رود اوایل سال آینده برگزار شود ـ ندارد. عده ای پشتیبانی حزب نور از دولت را به روابط گرم با عربستان سعودی که حامی کودتای مصر بود، مرتبط می دانند.

ریاض سال هاست از اقدامات و فعالیت های اخوان المسلمین بیزار و متنفر است. بعضی دیگر نیز می گویند حزب نور بر این باور است که می تواند با گنجاندن قوانین اسلام در قانون اساسی جدید، هوادارانش را از بازداشت و پیگرد در امان نگه دارد. این طرز تلقی البته کمی ساده لوحانه است.

بیهوده نیست که سلفی های اسکندریه بیم دارند اگر پلیس به بازداشت اخوانی ها ادامه دهد، ممکن است دیگر گروه های اسلامی نیز از این آسیب ها در امان نباشند.

با این حال برخی می گویند دولت از داشتن چند مخالف در اطراف حکومت بهره می برد. ژنرال های ارتش از این طریق می توانند هراس از تهدیدات گروه های افراطی را بین جامعه زنده نگه دارند.

اسکندریه که زمانی بندری بزرگ و پررونق به حساب می آمد، نگران تنگ نظری گروه های افراطی بخصوص در ارتباط با حقوق شهروندی است.

گرچه گروه های طرفدار حقوق بشر از نیروهای امنیتی به دلیل سرکوب اعضای اخوان المسلمین انتقاد می کنند، اما این اعتراضات چندان هم جدی نیست و آنها تمایلی به بلند کردن صدایشان ندارند.

از همین رو دیدیم عده کمی در اسکندریه به احکام زندان ۱۴ نفر از دخترانی اعتراض کردند که به رغم سن کم احکام سنگینی برای آنها بریده شد و در نهایت نیز تبرئه شدند.

این دختران به خلع مرسی از قدرت اعتراض داشتند. یکی از فعالان حقوق بشر در مصر می گوید: ما از آن می ترسیم که روزی ما را هم دستگیر کنند.

منبع:اکونومیست

مترجم: ایرج جودت