یکشنبه, ۱۷ تیر, ۱۴۰۳ / 7 July, 2024
مجله ویستا

سفال کلپورگان



      سفال کلپورگان
زینب مریخ پور

در حال حاضر در روستای کلپورگانِ شهرستان سراوان و روستای کوهکمِ سرباز از توابع ایرانشهر بصورت کاملاً  فعال و در روستاهای اولُنچَکان ،‌گُلَک و شادی گور‌از توابع شهرستان نیکشهر به صورت نیمه فعال زنان بلوچ به تولید سفال اشتغال دارند . سفال‌های تولید شده در منطقه‌ی بلوچستان کلاً به رنگ قرمز جَغکی می‌باشند . ( جَغک نام گیاهی محلی است که از ریشه‌ی آن برای رنگ کردن کشک و خاج‌های پشم استفاده می کنند ) .

روستای کلپورگان

"کلپوره" نام گیاهی با مصرف دارویی، ویژه ی منطقه ی بلوچستان است.

بلوچستان در قسمت جنوبی استان سیستان و بلوچستان قرار دارد و "کلپورگان" روستایی است در جنوب شرقی بلوچستان و نزدیکی مرز پاکستان. این روستا در25 کیلومتری شهرستان سراوان و در 390 کیلومتری جنوب زاهدان قرار دارد.

در واقع کلپورگان یکی از روستاهای سراوان محسوب می گردد . این روستا در حاشیه‌ی ریگستان بزرگ دشت لوت واقع شده‌است .

 

سفال کلپورگان ـ سنتی هزاران ساله

 در حال حاضر در روستای کلپورگانِ شهرستان سراوان و روستای کوهکمِ سرباز از توابع ایرانشهر بصورت کاملاً  فعال و در روستاهای اولُنچَکان ،‌گُلَک و شادی گور‌از توابع شهرستان نیکشهر به صورت نیمه فعال زنان بلوچ به تولید سفال اشتغال دارند . سفال‌های تولید شده در منطقه‌ی بلوچستان کلاً به رنگ قرمز جَغکی می‌باشند . ( جَغک نام گیاهی محلی است که از ریشه‌ی آن برای رنگ کردن کشک و خاج‌های پشم استفاده می کنند ) .

در کلپورگان مراحل اصلی ساخت سفال به عهده ی زنان است. زنان سفالگر کلپورگان هرگز از چرخ سفالگری استفاده نمی کنند. در این روش تمام مراحل  کار که شامل فشاردهی ، شکل دهی و قوس دهی است، با دست انجام می گیرد . سفال ها فاقد لعابند و سطوح ظروفِ کاربردی با یک سنگ ، صاف و هموار گشته و صیقل داده می‌شوند .  مشخصه‌ای که کلپورگان را از سایر مناطق سفالگری متمایز کرده شیوه ی ساخت سفال با روش 4 تا 6 هزار سال قبل است که دست نخورده باقی مانده و تنها کارگاهی که هنوز به شیوه ی بدوی فعال و پا برجا کارش را ادامه می‌دهد کارگاه سفال کلپورگان است.

،z.merrikhpour@gmail.com

 

برای خواندن مقاله کامل همراه با عکس ها در زیر کلیک کنید

 

 

 

پیوستاندازه
18975.doc254 KB