یکشنبه, ۲۳ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 12 May, 2024
مجله ویستا

خویشاوندی در شهر (موضوع پژوهش نیم ترم اول کلاس انسان شناسی شهری)



      خویشاوندی در شهر (موضوع پژوهش نیم ترم اول کلاس انسان شناسی شهری)
...
موضوع پژوهش نیم ترم اول سال تحصیلی87-88 کلاس انسان شناسی شهری
برنامه پژوهشی کلاس انسان شناسی شهری در نیم ترم اول سال تحصیلی 87-88 ،در صورت به حد نصاب رسیدن و تشکیل این کلاس، موضوع «خویشاوندی در شهر» خواهد بود. در این ترم نیز تیم های پژوهشی در قالب گروه های دو نفره  تشکیل خواهند شد زیرا به تجربه این گروه ها بیشترین کارایی را نسبت به گروه های بزرگتر دارند، البته کار به صورت فردی همچون ترم های گذشته ممکن است. 
خویشاوندی در کنار دین، اقتصاد و سیاست، یکی از حوزه های اصلی مطالعه انسان شناسی است و به صورت های مختلف می توان بر آن مطالعه کرد. در تاریخ انسان شناسی مطالعات بر خویشاوندی پیش از هر چیز بر ساختارهای آن متمرکز بود. گمان نخستین انسان شناسان با حرکت از نظریه غالب تطوری آن بود که خانواده شکلی کاملا فرهنگی و متاخر در زندگی انسان ها است و از این رو آنها گمان می کردند که در جوامع موسوم به «ابتدایی» خانواده وجود نداشته و قانون و ضابطه ای بر روابط زناشویی حاکم نبوده است و این ضوابط به تدریح با رسیدن انسان ها به مرحله تمدن  به وجود آمده اند. در قرن نوزده انواع و اشکال بسیار زیادی برای ازدواج و خانوده تصور می شد که بعدها مشخص شد بیشتر آنها حاصل تخیل انسان شناسان و نه واقعیت جوامعی بوده است که بر آنها مطالعه می کردند.
مطالعه بر خویشاوندی با پیشرفت  پژوهش های مردم نگاری و دقیق تر شدن آنها جهت خود را تغییر دادند و به جای تلاش برای یافتن منشاء و اشکال خانواده به سوی درک و شناخت خانواده به مثابه یک ساخت پر اهمیت اجتماعی و تاثیر آن بر سایر روابط اجتماعی رفتند. این تصور که تمدن و زندگی شهری خانواده گسترده را از میان می برد با مطالعات بعدی به زیر سئوال رفت و نشان داده شد که خانواده گسترده به رغم جدایی فضایی نسبی بین اعضای آن ( یعنی خانواده های هسته ای) می تواند به صورت های دیگر تجدید شود و تاثیر خانواده را باید در موقعیت شهری  در روابطی پیچیده تر از  نزدیکی صرفا فیزیکی اعضای خانواده یا زندگی آنها زیر یک سقف جست.
در این کلاس دانشجویان با انتخاب موضوعی که زندگی شهری را به خانواده پیوند دهد، می توانند میدان تحقیق عملی خود را انتخاب کنند. هر یک از دانشجویان به صورت فردی یا به صورت گروهی در یکی از محور های زیر یک گزارش تحقیقی به کلاس ارائه خواهد داد که راهنمای تهیه آن در انتهای همین متن آمده است.
-    استقرار نقاط مسکونی خانواده در شهر و روابط میان این نقاط
-    رابطه مسکن و کار در خانواده و چگونگی سازمان یافتگی آنها در یک گروه یا مورد منتخب
-      دایره همسر گزینی در شهر و دلایل آن
-    تحول  فضایی در شهر با توجه به تحول خانواده (جا به جایی در شهر)
-    مهاجرت و خانواده در شهر
-    پراکندگی خانواده ها در موقعیت های جدید مهاجرتی ( جدایی خانواده در میان شهر و روستا یا عشایر و یا جدایی میان دو کشور)
-    اشکال تداوم خانواده گسترده در شهر
-    استراتژی های تداوم روابط خانوادگی در شهر
-    روابط مجازی خانواده در شهر ( استفاده از شبکه های مخابراتی و اینترنتی برای تداوم خانواده)
-    آسیب شناسی تاثیر شهر بر تخریب(طلاق و جدایی) یا تغییر شکل و زوال آسیب شناسانه خانواده
دانشجویان در این درس علاوه بر گزارش کار گروهی، یک اتنوگرافی نیز طبق روال  جاری به صورت  فردی  ارائه می دهند که در این دوره درباره روابط خاوادگی خانواده خود آنها با توجه به محل استقرار نقاط مسکونی و کاری اعضای آن در شهر محل سکونتشان و ترسیم نقشه هایی در این مورد خواهد بود. این اتنوگرافی ها به صورت تفکیک شده برای هر گروه کاری روی  لوح فشرده همان  گروه تحویل می شود.
دانشجویان می توانند از هم اکنون انتخاب اعضای گروه خود (حداکثر دونفر) و  موضوع و زمین مورد مطالعه  کار خود را برای استفاده از تعطیلات تابستانی آغاز کنند.  در صورت نرسیدن کلاس به حد نصاب، همین موضوع به ترم بعدی منتققل خواهد شد. 

موضوع کلاس فرهنگ و توسعه نیز به زودی اعلام می شود.

گزارش نهایی به صورت یک لوح فشرده الکترونیکی در روز آزمون کتبی ارائه خواهد شد.