اندیشمندان برجسته فرانسوی زبان(1): مونتسکیو

ترجمه سعیده بوغیری

بارون دو منتسکیو (1689-1755)، نویسنده و حقوقدان فرانسوی بود. شارل لویی دو سکوندا، بارون دولا برد و دو منتسکیو (Charles Louis de Secondat, Baron de la Brède et de Montesquieu) در قصر برد متولد شد و در مدرسه اوراتوریان (Oratorian)و کالج ژویی(Juilly) و بعدها در بوردو به تحصیل پرداخت. در سال 1714 به سمت مشاور مجلس بوردو انتخاب شد و بین سال های 1716-1728 ریاست آن را بر عهده داشت. منتسکیو نخستین شهرت خود را به عنوان نویسنده با نامه های ایرانی (Lettres persanes) در سال 1721 به دست آورد. در این کتاب، منتسکیو با شیوه نامه نگاری های انجام شده میان دو گردشگر ایرانی ثروتمند در اروپا، سیاست ها، شرایط اجتماعی، منطق کلیسایی و ادبیات آن دوران فرانسه را به سخره می گیرد. این کتاب به سرعت با استقبال گسترده مردم روبرو شد و به واسطه به نقد کشیدن تشکیلات فرانسوی دوران سلطنت بوربون ها (Bourbon) به عنوان یکی از نخستین آثار جنبش موسوم به روشنفکری به شمار می رفت که به پدیدآمدن انقلاب فرانسه نیز کمک کرد. شهرتی که منتسکیو با این اثر و نیز چندین اثر کم اهمیت تر دیگر به دست آورد، به گزینش او در آکادمی فرانسه در سال 1728 انجامید. دومین اثر مهم او ملاحظاتی بر دلایل عظمت رومیان و نیز زوال آنان (Considérations sur les causes de la grandeur et de la décadence des Romains)، یکی از نخستین آثار در زمینه فلسفه تاریخ بود. شاهکار او روح القوانین (Esprit des Lois) در سال 1748 به رشته تحریر درآمد. در این کتاب وی به بررسی سه دسته عمده حکومت ها (جمهوری، سلطنتی و دیکتاتوری) پرداخت و اظهار داشت ارتباطی میان اقلیم، جغرافیا و شرایط عمومی منطقه و نیز شکل حکومت منتج از آن ها برقرار است. به این ترتیب منتسکیو بر این نکته تاکید داشت که قدرت های حکومتی برای تضمین حقوق و آزادی فردی باید از یکدیگر تفکیک و موازنه شوند.

منبع: Microsoft ® Encarta ® 2009. © 1993-2008 Microsoft Corporation