چالش های عملیِ مردم نگاری چندمکانه

اولا دِبرگ برگردان رضا بیات

حرکت در بین مرز های بین ­المللی، عرصه ­ای پرثمر ولی پرچالش را برای پژوهش ­های انسان ­شناسی فراهم کرده است. به منظور پاسخ دادن به پویاییِ رو به افزایش و همچنین تغییر مکان ­های پژوهشی در سراسر جهان، بیشتر انسان ­شناسان در حال عبور از تک مکانی به عنوان مرز، برتری مکان برای مطالعه­ی تولید فرهنگی و همچنین بسط دادن تحقیقات مردم­نگارانه ی خود به سمت رویکردهای چندگانه نسبت به مکان، روند و مسیر پژوهش هستند. اما زمانی که ما در فضاهای فراملی دست به انجام پژوهش­ های مردم ­نگارانه می ­زنیم،

 

به مراتب بیشتر از مواقعی که مردم ­نگاریِ یک مکانه انجام می ­دهیم، با چالش­ های عملی، روش ­شناسانه و تحلیلی روبه رو می­شویم.

من با این چالش ­ها در کار خودم، هنگام بررسی فرآیند های ارتباطی در شکل دهی به همبستگی اجتماعی در میان مهاجران کنونی آندی از کشور پرو در آمریکا، مواجه شده­ ام. در این پروژه، میدان میان دو کشور (آمریکا و پرو) و پنج مکان (میامی، واشنگتن دی سی و پاترسون در آمریکا؛ همچنین هوانکایو و لیما در پرو) در حرکت بود. من مدت زیادی با این مسئله کلنجار رفتم که «چگونه مهاجران و اعضای خانواده ی آنها و همچنین فرآیند های ارتباطیِ فراملی و اشکال اجتماعی شدن و ارتباطاتشان که از خود نشان می­دهند و فراهم می کنند تا از آنها یک پروژه­ ی تحقیقاتیِ عملی شکل گیرد را در این پژوهش چهارچوب بندی کنم».

چالش اصلی در میدانِ چند مکانه این است که پژوهشگر زمان کمی برای هریک از مکان های میدان و جمعیت خاص آن مکان دارد، به همین ترتیب فرصت کمتری برای آشنایی با مردم و دنیای اجتماعی شان و همچنین برقراری روابط ژرفی که به پژوهشگر اجازه­ی دسترسی به زمینه ­های وجودی بیشتری از تجربیات را می­دهند، خواهد داشت. بنابراین توانایی ما برای دیدن شیوه ­هایی که مردم خودشان، خانواده ­شان، همسایگانشان، مکانشان، اجتماعشان و همچنین روابطشان در میان آنها را برساخت می کنند، بسیار محدودتر می­ شود. این محدودیت ها، خود می­ بایست از خلال تمرین های گوناگون و فراگیر به شکل مستقیم و تحلیلی بررسی و هدایت شوند {تا بتوان} آنها را با توجه به کاربریشان در مکان مورد نظر، در مورد سوالات پژوهش و موقعیت هایی مانند پژوهش های گروهی و میدانهای در حرکت (میدانهایی که در آنها حرکت به شکل مهاجرت های فردی و یا گروهی اتفاق می افتد) و همچنین کارهای بینارشته ای {در جهت مثبت} بکار برد.

در یک زمان، وقتی به فضاهای فراملی و فردیت ها به عنوان نمونه تقریبی تجربه ی مدرنیته پسااستعماری نگریسته شود، نیاز به آن داریم که در موارد زیر بحث و تامل بیشتری داشته باشیم:

·        چگونه یک پروژه ی تحقیقاتی که در مکانهای مختلفی انجام می شود به بهترین شکل طراحی می شود؟

·        کدام استراتژی پژوهش بصورت عملی قابل پیگیری است؟

·        کدامیک از انواع پژوهش های چند مکانه معتبرتر و به صرفه تر است؟

·        کدامیک از انواع تحلیل ها می تواند برای درک بهتر پیچیدگی های فرآیندها و وقایع اجتماعی ای که میدانهای گسترده ی اینچنینی (یکی از آن میدانها و موقعیت هایی که در بالا ذکر شد) را ایجاد می کنند، مفید واقع شود.

اکنون، بیشتر از همیشه، حرکت میان مرزهای بین المللی، نه تنها به دلیل تاثیرات آن بر فرهنگ و زندگی اجتماعی، بلکه همچنین به دلیل اثراتی که بر رشته ی ما و روش های آن دارد، نیازمند توجه کامل انسان شناسان است.

 

صفحه رضا بیات در انسان شناسی و فرهنگ

http://anthropology.ir/node/25407