نزدیکی چین و واتیکان

لوموند/ برگردان آریا نوری

واتیکان هر روز بیش از پیش نسبت به چین توجه نشان می دهد. روز سه شنبه، دوم فوریه، پاپ فرانسوآ در مصاحبه ای که در سایت آسیا تایمز منتشر شد، از تمدن چینی ها تقدیر کرد. در شرایطی که روابطی رسمی بین چین و واتیکان وجود ندارد، ممکن است حرکت پاپ تا حدی بتواند چالش های موجود ب

ین دو قدرت را از میان بردارد، به خصوص مساله ی ارسال یا عدم ارسال مبلغ مذهبی به خاک چین.

پاپ در صحبت های خود به تعریف از تمدن چین و مردم این کشور بسنده کرده و هیچ اشاره ای به تخریب کلیساها، دستگیری روحانیون و یا مبلغان مذهبی نکرد. البته در همین مصاحبه سیاست تک فرزندی حاکم بر چین را یک اشتباه خواند.

لو کانگ، سخنگوی وزارت امور خارجه ی چین در واکنشی نسبت به اظهارات پاپ فرانسوآ، اعلام کرد که کشورش آمادگی دارد تا روابط خود را با واتیکان بهبود ببخشد. ژروم هیندرکس، رئیس مرکزی در بلژیک که به منظور بهبود بخشیدن روابط چین و واتیکان فعالیت می کند، در این مورد گفت: «سخنان پاپ به مذاق مقامات واتیکان خوش آمده است.»

مطابق رسم موجود، مقامات واتیکان هر ساله سال نو را به چینی ها تبریک می گویند، اما تا الان هیچ کدام از اسقفان اعظم صحبت هایی تا این اندازه طولانی نداشته است.

تا به الان دولت چین اجازه ی هیچ گونه دخالتی را در امور مذهبی خود، من جمله ارسال مبلغان مذهبی، تعیین کشیش و ... را به واتیکان نمی داده و فعالیت های کشیشان مرتبط با این نهاد را تا حد زیادی محدود می کرده است؛ اما در صورتی که توافق حاصل شود، کشیشانی که توسط دولت چین انتخاب می شوند، مهر تایید واتیکان را نیز جلب می کنند.

سیاست گام های کوچک

تبادلات مختلفی بین چین و واتیکان در طی ماههای اخیر صورت گرفته است. برای مثال نماینده ای از واتیکان ماه اکتبر سال 2015، یازده روز را در چین سپری کرده و با رهبر اسقفان این کشور دیدار کرده بود. در مقابل هم روز های بیست و پنجم و بیست و ششم ژانویه هم نمایندگانی از چین به واتیکان اعزام شده بودند. در نهایت قرار بر آن شد که کلیسای رسمی چین، قبل از برگزیدن کشیش های جدید، تایید واتیکان را جلب کند.

کسانی که بسیار خوشبین هستند، اعتقاد دارند این اقدامات به زودی سبب بهبود رابطه ی دو طرف خواهد شد، حتی با وجود آنکه راه طولانی است. پاپ فرانسوآ قبلا هم اعلام کرده که خواستار بهبود رابطه ی دوطرف است. وی در سال 2014، ابراز امیدواری کرده بود که در آینده ی نزدیک به چین سفر کند.

به نظر می رسد مسئولان واتیکان تمایل داشته باشند مشکلات اساسی را کنار بگذارند تا رابطه ی دو طرف در آینده ای نزدیک بهبود یابود. مقامات واتیکان از خیلی وقت قبل در مورد نحوه ی انتخاب اسقف ها در چین ابراز نگرانی کرده و خواستار تجدید نظر در این مورد شده بودند.

با این وجود بسیاری از کشیشان در خود چین مخالف این مساله هستند. ایشان اعتقاد دارند که واتیکان به هیچ عنوان نباید حمایت کامل خود را از کشیشانی که در خاک چین فعالیت کرده و وابسته به این نهاد هستند قطع کند. کشیشانی که به واسطه ی ابراز نزدیکی به واتیکان مجبورند همیشه در خفا کار کنند.

در نظر فرانسوآ مابیل، استاد دانشگاه کاتولیک لیل، بخشی از خط مشی جدید واتیکان در برابر چین را می توان با شخصیت پاپ جدید توجیح کرد. وی ترجیح می دهد به آرامی ولی با گام هایی منسجم به سمت چین حرکت کند و شرایط جدید را به عدم رابطه با چین ترجیح می دهد.

مقامات چین تمایل زیادی دارند که کشورشان بیش از پیش به عنوان یک قدرت اصلی در عرصه ی جهانی شناخته شود و خیلی خوب می دانند واتیکان با توجه به قدرت و نفوذی که در دنیا دارد، می تواند در این مسیر کمک شایانی محسوب شود. جلب نظر واتیکان موفقیت بسیار بزرگی برای مقامات چین محسوب خواهد شد.

روزنامه لوموند،5 فوریه 2016
  گروه فرانسه انسان شناسی و فرهنگ  برگزیده ای از مقالات روزنامه  لوموند و ضمییمه هایش را چند روز پس از انتشار متن فرانسه در اختیار خوانندگان می گذارد.       صفحه لوموند در انسان شناسی و فرهنگ
  http://www.anthropology.ir/cooperation/936