موسیقی ایران و خاورمیانه در تقابل با فرهنگ غربی

ژان دورینگ ترجمه ی آزاده دانش نیا

الزامات فنی و تأثیرات آن بر شیوه
مدت اجرای موسیقی و فرم آن قبلا متناسب با ضرورتهای‏ صفحه گرامافون تنظیم می‏شد.زمانی که صفحهء 78 دور وجود داشت،یک قطعه به دو قسمت 4 یا 5 دقیقه ‏ای تقسیم‏ می‏شد.مثلا اجرایی در یک دستگاه همراه با مدولاسیون‏ انجام می‏شد،(مثلا ابو عطا/حجاز و شور/شهناز)بعد قطعه‏ ای آوازی(با ریتم آزاد)و بدنبال آن یک تصنیف یا احیانا دو گوشهء مجزا در هر طرف صفحه.احتمالا در آن‏ دوران«گوشه‏ ها»که سازنده«دستگاهها»هستند،استقلال‏ بیشتری داشته و معمولا بدون مقدمه و مؤخره اجرا می‏شدند، ضبط این گوشه‏ ها بر روی صفحات متعدد گواهی بر این‏ موضوع است.مدت زمان اجرای موسیقی بسیار مختصرتر از این دوره بودند و تنها چند گوشه را در بر می‏گرفتند مقامهای موسیقی آذربایجانی(که به دستگاههای موسیقی‏ ایرانی نزدیک هستند)متعدد و مختصر هستند به همین دلیل‏ بیشتر اوقات بیان و اجرایی کوتاه دارند.این نکته در موسیقی‏ سنتی نواحی نیز دیده می‏شود.امّا دهها سال است که اصول‏ اجرای کنسرت و نوار کاست(که کاملا جایگزین صفحه‏ شده است)برنامه‏ های نیم ساعته الی یکساعته را ایجاب‏ می‏کند.

برای خواندن متن کامل در زیر کلیک کنید:

*این مقاله ابتدا در مجله مقام موسیقایی  تابستان و پاییز 1378 - شماره 5 به چاپ رسیده است.
**برای آشنایی بیشتر با پروفسور ژان دورینگ به این صفحه در انسان شناسی صدا و موسیقی مراجعه کنید:
http://anthropology.ir/node/984

 

پیوست	اندازه
11251.doc	170.5 KB