تیله بازی یا تشله بازی در خراسان جنوبی

تیله بازی محلی خراسان جنوبی

تیله مهره های درشتی است از جنس سنگ یا از آهن یا از بلور که به لهجه مشهدی (توشله Tusla) یا تشله گفته میشود. این بازی به دو نوع تقسیم می شود. خانه یی – وجبی.

تعداد بازیکنان: دو یا سه یا چهار نفر است.

شیوه بازی: هریک از بازیکنان در زمین نرم و خاکی که به آن (خونه Xona) می گویند حفر می کند. خانه بازی حفره کوچکی است به قطر دو سانتی متر و عمق 5/1 یا 2 سانتی متر. فاصله خانه ها همسان است و در امتداد یکدیگر در خط راست قرار دارد.

یکی از بازیکنان با توافق نظر دیگران (تشله) خود را در لبه خانه اول قرار می دهد. (این عمل را در لهجه محلی شوند Sond که شاید از مصدر نشاندن است می گویند) دیگران از سر خط (یعنی نقطه ای که در امتداد خانه ها قرار دارد و فاصله آن قبلاً تعیین شده و اغلب با فاصله دو خانه برابر است) شروع به زدن تشله خود بطرف خانه ها می کنند (به نوبت و یکی بعد از دیگری) اغلب بازیگران با هم قرار می گذارند و می گویند:لوکلی موکلی از سیخ تا سوزه قبوله .

شیوه تیله بازی

(لو = لب) (کُل = سوراخ = حفره) (موکلی = هموزن و به اصطلاح اتباع آن است) (از سیخ تا سوزن) (یعنی کم و زیاد در بازی قبول است) گفتن این مطلب در حکم شرط بازی است.

لوکلی= هنگامی است که بازیکنی که از سرخط تشله می زند؛ تشله به دیواره خانه اول بخورد و به طرف زننده تشله برگردد. آن بازیکن باید دوباره تشله را بزند. اما اگر (خونه شو x ona su ) یعنی تشله به خانه برود یا تیر بزند (یعنی تشله یکی به دیگری بخورد) در این صورت احتیاجی به تکرار نیست.

موکلی= وقتی است که بازیگری که از سر خط می زند؛ تشله اش به دیواره خانه اول بخورد و به طرف چپ یا راست برود. باز هم باید دوباره تشله را بزند. از سیخ تا سوزن = اصطلاحی است برای قبول هر کار جزئی یا کلی و بازیگران باید از مقررات بازی بهرحال اطاعت کنند.

تشله بازی

هر (تیر) یعنی هر دفعه که تشله یکی به دیگری می خورد یک امتیاز (پوان) به حساب می آید. گاهی بازی برای برد و باخت پول است. مثلاً هر تیری یک ریال یا چند ریال محسوب می شود. در بازی دونفره، هر سه خانه را که گرفتند یک تیر به حساب می آید و وقتی هرچهار خانه گرفته شد؛ بازی تمام است و نفری که دفعه پیش تشله را زده است باید (شوند Sond) کند. (خانه اول را دو مرتبه باید گرفت. در نتیجه خانه ها چهارتا حساب می شود) این بازی را تا زمانی که بازیگران بخواهند می توانند ادامه دهند. در تشله بازی وجبی کسی است که (شوند) داده می گوید (سرپله) است وکسی اول بار تشله را میزند (اول زن) یا (جلوزن) و دومی (دوم زن) …. است.

تشله بازی وجبی: گاهی دو یا سه نفر باهم قرا تشله بازی می گذارند و به نوبت بازی می کنند. هرتیری که به هم زدند (بسته به قراردادشان) پول می گیرند. گاهی هم دو تشله بهم نمی خورد و تیر نیست؛ ولی دو تشله در فاصله یک وجب قرار دارد. درین صورت می گویند (وجب) است. و نصف پول قرار داده شده را می گیرند و دومرتبه بازی می کنند.

تیله بازی یا تشله بازی در خراسان جنوبی