شنبه, ۲۹ دی, ۱۴۰۳ / 18 January, 2025
مجله ویستا

Melphalan | اطلاعات دارویی | اطلاعات عمومی دارو


Melphalan
ملفالان
موارد و مقدار مصرف:
موارد و مقدار مصرف
توجه: موارد و مقدار مصرف اين دارو ممكن است تغيير يابد. براي كسب اطلاعات جديد به منابع پزشكي مراجعه كنيد.
الف) درمان ميلوم مولتيپل
بزرگسالان: mg 6 روزانه از راه خوراکي براي 3-2 هفته آغاز مي‌گردد و سپس به مدت 4 هفته قطع مي‌شود. هنگامي که گلبولهاي سفيد و پلاکتها شروع به افزايش نمودند دوز نگهدارنده معادل mg 2 روزانه خوراکي داده مي شود و يا از راه خوراكي، مقدار mg/kg/day 15/0 به مدت هفت روز مصرف مي‌شود و يا mg/kg/day 25/0 خوراکي به مدت 4 روز به فواصل هر 6-4 هفته (عموما به همراه پردنيزون). سطح سلولهاي خوني بيمار بايد ارزيابي گردد.
روش ديگر شروع دارو با mg 10 خوراکي روزانه به مدت 10-7 روز مي‌باشد. زماني كه تعداد لكوسيتها به بيش از mm3 /000/4 و تعداد پلاكتها به بيش از mm3 /000/100 برسد، مقدار نگهدارنده mg/day 2 مصرف مي‌شود. در روش سوم،‌ هر 6-5 هفته مقدار mg/kg/day 25/0 يا mg/m2/day 7 به مدت پنج روز مصرف مي‌شود. مقدار مصرف بايد mg 3-1 تنظيم شود طوري كه لكوپني و ترومبوسيتوپني در حد خفيف باقي بماند.
براي مصرف دارو از طريق تزريق وريدي، mg/m2 16 ظرف 20-15 دقيقه به فوصل هر 2 هفته براي 4 دوره داده شود. سلولهاي خوني بيمار بررسي شود و در صورت لزوم ميزان دارو کاهش داده شود. پس از پاسخ مناسب دوز دارو در فواصل 4 هفته‌اي تکرار گردد.
ب) درمان كارسينوم تخمدان
بزرگسالان: از راه خوراكي، مقدار mcg/kg/day 2/0 به مدت پنج روز مصرف مي‌شود. اگر تعداد سلولهاي خوني به ميزان طبيعي بازگشت، اين مقدار هر 5-4 هفته تكرار مي‌شود.
تنظيم دوز: در بيماران مبتلا به نارسايي كليه دوز تزريقي ملفالان به 50% كاهش يابد تا از لكوپني شديد و مرگ ناشي از دارو پيشگيري شود.
موارد منع مصرف و احتياط:
موارد منع مصرف و احتياط
موارد منع مصرف: سابقه حساسيت مفرط به دارو يا سابقه بروز مقاومت نسبت به آن.
موارد احتياط:
الف) اختلالات هماتولوژيك مانند لکوپني شديد، ترومبوسيتوپني، آنمي و يا CLL، اختلال كار كليه (تجمع دارو و مسموميت بيش از حد ممكن است بروز كند).
ب) بين ملفالان و كلرامبوسيل ممكن است حساسيت متقاطع به شكل بثورات پوستي بروز كند.
عوارض جانبي:
عوارض جانبي
اعصاب مركزي: نوريت محيطي، فلج گذرا.
قلبي ـ عروقي: ادم، كاهش فشار خون، فلبيت، آمبولي ريه، تاكيكاردي، ترومبوز.
كبد: سميت كبدي.
تنفسي: برونكواسپاسم، ديسپنه، پنومونيت، فيبروز ريوي.
پوست: ريزش مو، خارش، نكروز بافتي، بثورات جلدي، وزيكول‌هاي پوستي.
دستگاه گوارش: تهوع و استفراغ، اسهال، التهاب عمومي مخاط دهان.
خون: كاهش فعاليت مغز استخوان (به مقدار مصرف بستگي دارد)، آنمي هموليتيک، لكوپني، ترومبوسيتوپني.
ساير عوارض: آنافيلاکسي، واکنش‌هاي حساسيتي، بدخيمي ثانويه.
مسموميت و درمان
تظاهرات باليني: سرکوب فعاليت مغز استخوان، كمي كلسيم خون، تهوع و استفراغ شديد، زخم دهاني، کاهش هوشياري، تشنج، فلج عضلاني، اثرات کولينوميمتيک.
درمان: معمولاً حمايتي است و شامل انتقال اجزاي خون به بيمار مي‌‌شود.
تداخل دارويي:
تداخل دارويي
مصرف همزمان سايميتيدين مي‌تواند جذب گوارشي دارو را مهار نمايد.
مصرف همزمان سيكلوسپورين و سيس‌پلاتين مي‌تواند سميت كليوي دارو را افزايش دهد. عملكرد كليه بررسي شود.
مصرف همزمان اينترفرون‌آلفا باعث كاهش سطح ملفالان مي‌شود (بيمار تحت نظر باشد).
غذا فراهمي زيستي دارو را كم مي‌كند توصيه مي‌شود بيمار دارو را با شكم خالي مصرف نمايد.
مکانيسم اثر:
مکانيسم اثر
اثر ضد نئوپلاسم: اين دارو از طريق ايجاد اتصال ميان دو رشته مولكولي DNA و همچنين RNA و مهار ساخت پروتئين اثر خود را اعمال مي‌كند.
فارماكوكينتيك:
فارماكوكينتيك
جذب: جذب ملفالان از دستگاه گوارش ناقص و متغير است.
پخش: به سرعت و به طور گسترده در سرتاسر بدن انتشار مي‌يابد. پيوند اوليه دارو به پروتئينهاي پلاسما حدود 60-50 درصد است كه به تدريج تا 90-80 درصد افزايش مي‌يابد.
متابوليسم: به ميزان زيادي با روش هيدروليز غير فعال مي‌‌شود.
دفع: دفع ملفالان دو مرحله‌اي است. نيم‌ عمر اوليه دارو هشت دقيقه و نيم‌ عمر نهايي آن دو ساعت است. ملفالان و متابوليتهاي آن عمدتاً از طريق ادرار دفع مي‌شوند. حدود 10 درصد دارو به صورت تغيير نيافته دفع مي‌شود.
اشكال دارويي:
اشكال دارويي:
Tablet: 2mg
Injection, Powder: 50 mg
اطلاعات دیگر:
طبقه‌بندي فارماكولوژيك: آلكيله كننده.
طبقه‌بندي درماني: ضد نئوپلاسم.
طبقه‌بندي مصرف در بارداري: رده D
ملاحظات اختصاصي
علاوه بر ملاحظات مربوط به تمامي داروهاي آلكيله كننده، رعايت موارد زير نيز توصيه مي‌شود:
1- مقدار مصرف روزانه دارو را مي‌توان به صورت مقدار واحد مصرف نمود.
2- غذا جذب ملفالان را كاهش مي‌دهد. بنابراين، دارو بايد با معده خالي مصرف شود.
3- براي تنظيم مقدار صحيح مصرف و جلوگيري از مسموميت،پارامترهاي هماتولوژيك، مانند تعداد تام سلولهاي خوني به طور مرتب پيگيري شود.
4- اگر تعداد لكوسيتها به كمتر از mm3/3000 يا تعداد پلاكتها به كمتر از /mm3 100000 برسد، بايد مصرف دارو به طور موقت قطع شود يا مقدار مصرف آن كاهش يابد.
5- اگر تعداد پلاكتها به كمتر از mm3/100000 برسد، بايد از هرگونه تزريق عضلاني داروها خودداري شود.
6- داروهاي ضد انعقاد خون، آسپيرين و فرآورده‌هاي حاوي آن بايد با احتياط تجويز شوند.
7- تب ممكن است حذف دارو را افزايش دهد.
8- سركوب بيشتر مغز استخوان در بيماراني كه سطح BUN آنها بالاي mg/dL 30 است مشاهده شده است.
9- در افرادي كه مبتلا به نارسايي كليه هستند كاهش دوز داروي وريدي پيشنهاد مي‌شود.
10- روش صحيح كار و دفع اين فرآورده بايد دقيقاً‌ رعايت شود.
11- براي تزريق وريدي، پودر دارو با اضافه كردن ml 10 حلال به ويال 50 ميلي‌گرمي رقيق شده و غلظت نهايي mg/ml 5 به دست خواهد آمد (از سوزني با گاج 20 استفاده شود). حلال سريعاً اضافه شود و ويال آنقدر تكان داده شود تا محلول شفافي حاصل شود. پس از آماده سازي، مخلوط در يخچال قرار گيرد زيرا باعث رسوب مي‌شود. جهت تزريق به بيمار سريعاً اين تركيب با نرمال‌سالين تا غلظت mg/ml 45/0 رقيق شود و ظرف 20-15 دقيقه انفوزيون گردد. از زمان رقيق سازي اوليه تا شروع انفوزيون حداكثر 60 دقيقه مي‌توان فاصله گذاشت.
12- عملكرد كليوي بيمار بررسي شود، به خصوص اگر سطح BUN بالاي mg/dL 30 است.
نكات قابل توصيه به بيمار
1- با مصرف اين دارو امكان بروز تهوع و استفراغ وجود دارد، ولي مصرف آن را ادامه دهيد.
2- در صورت بروز استفراغ بلافاصله بعد از مصرف دارو، فوراً به پزشك اطلاع دهيد.
3- مصرف مقدار زياد مايعات براي تسهيل دفع اسيداوريك اهميت دارد.
4- از تماس با افراد مبتلا به عفونت خودداري كنيد.
5- بعد از خاتمه درمان، رويش موها دوباره شروع خواهد شد.
6- در صورت بروز هرگونه علائم يا نشانه‌هاي عفونت يا خونريزي، فوراً به پزشك اطلاع دهيد.
7- به خانمهايي که از اين دارو استفاده مي‌کنند توصيه مي‌شود در هنگام مصرف آن باردار نشوند.
مصرف در شيردهي: ترشح ملفالان در شير مشخص نيست. با اين وجود، به دليل عوارض جانبي شديد، موتاژنيک و كارسينوژنيك بودن دارو براي نوزاد، شيردهي در دوران مصرف اين دارو توصيه نمي‌شود.
توجه: براي كسب آگاهي بيشتر درباره اين دارو، به اطلاعات مربوط به Alkylating Agents مراجعه كنيد.
اثر بر آزمايشهاي تشخيصي
ملفالان مي‌تواند سطح اوره را افزايش دهد و همچنين باعث كاهش سطح هموگلوبين، WBC, RBC و پلاكت ‌گردد.