شنبه, ۴ اسفند, ۱۴۰۳ / 22 February, 2025
مجله ویستا

Vitamin B1 | اطلاعات دارویی | اطلاعات عمومی دارو


Vitamin B1
ویتامین ب1
موارد و مقدار مصرف:
موارد و مقدار مصرف
درمان کم‌خوني ناشي از کمبود تيامين، پولي‌نوريت ناشي از اعتياد به الکل، بارداري يا پلاگر.
بزرگسالان: مقدار mg/day 100 مصرف مي‌شود.
کودکان: مقدار mg/day 50-10 در مقادير منقسم مصرف مي‌شود.
مكانيسم اثر
اثر متابوليک: تيامين برونزاد براي متابوليسم کربوهيدرات ضروري است.
تيامين با آدنوزين تري‌فسفات ترکيب مي‌شود و تشکيل تيامين پيروفسفات (که يک کوآنزيم در متابوليسم کربوهيدرات و واکنش‌هاي ترانس‌کتولاسوين است) مي‌دهد. اين کوآنزيم در انتقال هگزوزمونوفسفات در طي استفاده از پنتوز ضروري است. يکي از علائم کمبود تيامين، افزايش اسيد پيروويک است. احتياج بدن براي تيامين زماني افزايش مي‌يابد که مقدار کربوهيدرات غذا زياد باشد. اگر سه هفته غذاي حاوي تيامين مصرف نشود، بدن مقدار زيادي از ويتامين خود را از دست مي‌دهد. کمبود تيامين مي‌تواند موجب بيماري بري‌بري شود.
فارماکوکينتيک
جذب: مقادير کم تيامين از راه خوراکي به راحتي جذب مي‌شود. بعد از مصرف مقدار زياد اين ويتامين، مقدار جذب شده به 15-8 ميلي‌گرم محدود مي‌شود. در بيماران معتاد به الکل، سيروز يا سوءجذب، جذب گوارشي تيامين کاهش مي‌يابد. غذا سرعت جذب را کاهش مي‌دهد، ولي مقدار تام جذب شده تغيير نمي‌يابد.
پخش: به‌طور گسترده در بافت‌هاي بدن انتشار مي‌يابد. در صورتي که مقدار مصرف بيش از حداقل احتياجات بدن باشد، ذخاير بافت‌ها اشباع مي‌شود. حدود mcg/day 200-100 از تيامين در شير خانم شيردهي که از رژيم غذايي معمولي استفاده مي‌کند، يافت مي‌شود.
متابوليسم: در کبد متابوليزه مي‌شود.
دفع: تيامين اضافي از طريق ادرار دفع مي‌شود. بعد از مصرف مقادير زياد (بيش از 10 ميلي‌گرم) تيامين، اين دارو به صورت تغيير نيافته و متابوليت، بعد از اشباع ذخاير بافت‌ها از طريق ادرار دفع مي‌شود.
موارد منع مصرف و احتياط:
اثر بر آزمايشهاي تشخيصي
تيامين ممکن است موجب بروز نتايج مثبت کاذب در تعيين اسيد اوريک (با استفاده از روش فسفوتنگستات) و تعيين اوروبيلي‌نوژن (در آزمون‌هاي urine spot با استفاده از روش Ehrlich) شود.
تداخل دارويي:
عوارض جانبي
اعصاب مركزي: بي‌قراري.
قلبي- عروقي: ادم آنژيونوروتيک ، سيانوز.
پوست: احساس گرما، خارش، کهير، تعريق.
حلق: احساس گرفتگي گلو (واکنش آلرژيک).
دستگاه گوارش: تهوع، خونريزي، اسهال.
ساير عوارض: واکنش‌هاي آنافيلاکتيک، ضعف، ادم ريوي، مرگ.
مکانيسم اثر:
موارد منع مصرف و احتياط
موارد منع مصرف : حساسيت مفرط به دارو و يا هر يک از اجزاي آن.
موارد احتياط: در بيماران مبتلا به کمبود تيامين بعد از تزريق وريدي گلوکز ممکن است به‌طور ناگهاني آنسفالوپاتي‌ورنيکه (نيستاگموس، فلج دوطرفه عصب ششم، آتاکسي و اغتشاش شعور) شروع شود. در بيماراني که احتمال مي‌رود دچار کمبود تيامين باشند، بايد براي ايشان قبل از تزريق گلوکز تيامين تجويز شود.
فارماكوكينتيك:
تداخل دارويي
مصرف همزمان با داروهاي مسدودکننده عصبي - عضلاني ممکن است اثرات اين داروها را افزايش دهد.
تيامين نبايد به‌طور همزمان با محلول‌هاي قليايي (مانند کربنات‌ها، سيترات‌ها يا بيکربنات‌ها) مصرف شود. تيامين در محلول‌هاي قليايي يا خنثي ناپايدار است.
اشكال دارويي:
اشكال دارويي:
Tablet: 100, 300mg
اطلاعات دیگر:
طبقه‌بندي فارماكولوژيك: مکمل.
طبقه‌بندي درماني: مکمل غذايي (ويتامين محلول در آب).
طبقه‌بندي مصرف در بارداري: رده C
ملاحظات اختصاصي
1- مقدار مصرف مجاز تيامين براي کودکان mg/day 0.3-1.3 و براي بزرگسالان mg/day 1.1-1.5 است. در دوران شيردهي و بارداري مقدار 1.4-1.6 mg/day ضروري است.
2- رژيم غذايي صحيح در طول جايگزيني با ويتامين اهميت دارد. بيمار بايد از تغذيه مطلوب بهره داشته باشد.
3- عدم مصرف غذاهاي حاوي ويتامين مي‌تواند موجب بروز کمبود اين ويتامين طي سه هفته شود.
4- کمبود تحت باليني تيامين يا ساير ويتامين‌هاي B در بيماران بي‌بضاعت، معتاد مزمن به الکل، تغذيه نامناسب، يا در دوران بارداري شايع است.
5- دارو بايد در ظرف غير فلزي و مقاوم به نور نگهداري شود.
نكات قابل توصيه به بيمار
منابع غذايي تيامين عبارت‌اند از: مخمر، گوشت گاو، جگر، غلات کامل، نخود و لوبيا.
مصرف در شيردهي: مصرف تيامين (در مقادير کمتر از مقدار مجاز روزانه) در دوران شيردهي بي‌ضرر است. اين دارو در شير ترشح شده احتياجات نوزاد را برطرف مي‌کند.