مخابرات انگلستان

انگلستان به عنوان کشوری پیشرو در آزادسازی بخش مخابرات در اروپا شناخته می‌شود. شرکت مخابرات انگستان (بریتیش تلکوم یا ‏بی تی)انحصار قانونی کلیه خدمات مخابراتی را داشت و از سال ۱۹۸۱ اقداماتی را در جهت خصوصی‌سازی و باز نمودن بازار انجام داد. این مقاله، فعالیت‌های انجام شده شرکت بی تی در مواجهه با فرآیند خصوصی‌سازی و تاثیر این پدیده را در تنظیم چشم‌انداز، سیاست‌ها و رهیافت‌های این شرکت بیان می‌کند.
مخابرات انگستان
مخابرات انگستان تا دهه ۱۹۸۰ دارای قانون مشخصی نبود اما در اوایل این دهه شرکت بی تی به عنوان اولین بهره بردار بزرگی که خصوصی شد الگویی برای قانون مندی سایر کشورهای اروپایی گردید.
رقابت در بخش مخابرات انگستان تقریبا ده سال زودتر از سایر کشورهای اروپایی آغاز شد. شرکت بی تی در سال ۲۰۰۱ نیز همچنان در ردیف شرکت‌های مخابراتی بزرگ انگستان (و اروپا) است و بیش از ۸۳ درصد خطوط اصلی تلفن انگلستان را در اختیار دارد.
آزادسازی در مخابرات انگستان از سال ۱۹۸۱ آغاز شد. مشخصه اصلی مخابرات انگستان تا قبل از سال ۱۹۸۱، انحصار قانونی خطوط تلفن ثابت و تجهیزات شبکه توسط بی تی و کنترل‌های مالی شدید از سوی دولت بود. دراین سال به عنوان اولین گام شرکت بی تی از شرکت پست انگلستان جدا شد و در سال ۱۹۸۳ دولت سیاست ایجاد رقابت از طریق انحصار دو جانبه را اتخاذ کرد.
از سال ۱۹۸۴، بی تی به عنوان یک شرکت با سهام ۵۲ درصد متعلق به بخش غیردولتی، به فعالیت خود ادامه داد. در خدمات تلفن ثابت، بازار به دو شرکت بی تی و مرکوری اختصاص یافت. در تلفن بی‌سیم نیز شرکت ودافون رقیب بی تی شده است. این اقدامات ۵ سال به طول انجامید و پس از این اقدامات اولیه، در سال ۱۹۸۹، پیشرفت بیشتری در آزادسازی بازار داخلی بهره برداران تلفن ثابت به وجود آمد و در سال ۱۹۹۱ سیاست انحصار دو جانبه پایان یافت و بین سال‌های ۱۹۹۳ تا ۲۰۰۰ شرکت‌های دیگری وراد بازار شدند و برای ۸۲ بهره بردار خصوصی مجوز فعالیت صادر شد. طی سال‌های اخیر، شبکه‌های نسل سوم و طرح اجرایی دی اس ال(ارتباط خطوط دیتا- اینترنت) مطرح شدند.
طی دو دهه اخیر، استراتژی‌های اتخاذ شده برای آزادسازی مخابرات انگلستان را می‌توان به دو دسته ی استراتژی‌های آرام و شدید طبقه‌بندی کرد. در دهه ۹۱-۱۹۸۱ یک دهه برای افزایش قانون‌مداری و انتخاب رقیب وقت صرف شده طی دوره انحصار دو جانبه (بی تی ومرکوری) تغییرات ساختاری اندکی ایجاد شده در واقع سیاست انتقال آرام با رقابت و تدریج‌گرایی اتخاذ شده بود در این دوره شرکت‌ها تغییر ساختاری نداشتند. اما پس از اینکه (در سال ۱۹۹۱) دولت به انحصار دو جانبه پایان داد و بازارها باز شدند، بی تی ناچار به تعریف مجدد استراتژی‌ها و اهدافش شد. این مرحله را می‌توان استراتژی‌ رقابت شدید نامید.
بی تی چشم‌انداز خود در سال ۱۹۹۱ را "تبدیل شدن شرکت به یک بهره بردار مخابراتی جهانی" اعلام کرد و اهداف دفاع از سهم بازار خود در انگلستان، گسترش فعالیت‌های مخابراتی در سطح اروپا و آسیا و اقیانوسیه، توسعه بازار برای پیشرفت و گسترش خدمات چندرسانه‌ای و خدمات تعاملی را برای تحقق چشم انداز تعریف کرد.
رهیافت‌ یا روش‌های اجرایی برای تحقق این اهداف عبارت بودند از:
* دستیابی به یک میلیارد مشترک و ایجاد ارتباطات هماهنگ
* خرید شرکت‌های اروپایی مانند آلباکوم(۱۹۹۵)، (۱۹۹۶،۲۰۰۰) Viag Interkom، (۱۹۹۶) Telenordia و ...
* توسعه در سطح جهان از طریق مشارکت با (۱۹۹۶) Bell Canada ، نیوزلند
* خدمات تعاملی
چنین تحولاتی نیازمند ایجاد تغییرات ساختاری برای سازماندهی جدید به منظور تمرکز بر بخش‌های خاص بازار بود.
تغییرات ساختاری بی تی (۱۹۹۱)
بی تی سه سطح از فعالیت را برای شرکت ترسیم کرد:
* شرکت‌های چند ملیتی
* بنگاه‌های کوچک تجاری
* فردی
اقدامات اولیه‌ای که بی تی برای تغییر ساختار انجام داد شامل فروش کارخانجات صنعتی تلفن و فروش سهام به بهره برداران کابلی بود و همچنین تمرکز بر ارائه تولیدات و خدمات ارتباط شبکه‌ای به عنوان یک استراتژی کلی در نظر گرفته شد.
استراتژی‌های رقابت شدید در مرحله اجرا با مشکلات جدی روبرو شد. سطح بالاتر رقابت موجب کاهش درآمد شرکت‌های مادر اروپایی به ویژه بی تی شده بود علاوه بر مشکل کاهش درآمد، غیربنیادی بودن پیشرفت‌ها نیز به عنوان یک معضل مهم مطرح شد و در این مرحله وجود یک شریک بزرگ دیگر احساس شد. در سال ۱۹۹۸، بی تی با شرکت AT&T هماهنگ شد. اما درآمدهای کسب شده حدود ۳۰ درصد کمتر از مبلغ پیش‌بینی شده و مورد توافق اولیه بود و هر دو شرکت جمعاً ۷ میلیارد پوند از دست دادند.
مشکل عمده دیگر بحث مالکیت و ادغام بود.بی تی توسعه سریع در بازار اروپا را از دست داد و برای جبران آن، با تلاش یک سال و نیمه و هزینه کردن میلیاردها پوند به دنبال دستیابی به حداقل سهام در شرکت‌های رده دوم تلفن همراه بود. در واقع بی تی در کسب سریع مالکیت شرکت‌ها و ادغام به منظور کاهش هزینه‌ها و همکاری شکست خورد و تنها توفیق اندکی در کارآیی عملیاتی و تحکیم مخارج سرمایه‌گذاری به دست آورد.
مشکلات بنیادی دیگری مانند سطح بالای بدهی‌ها باید حل می‌شد این بدهی‌های شامل کسب مجوزهای نسل سوم در انگلستان، آلمان و هلند (برای مثال ۱/۱۰ میلیارد یورو برای کسب مجوز در آلمان)، ساختار شبکه‌های نسل سوم (تقریبا ۵ میلیارد یورو) و مخارج سرمایه‌ای بزرگ طی سال‌های ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۰ بود.
بی تی در مواجهه با مشکلات جدی مالی مجبور به تجدید نظر در چشم انداز، اهداف و روش‌های اجرایی شد.
چشم انداز، اهداف و رهیافت‌های BT در سال ۲۰۰۰
چشم انداز ارائه شده بی تی در سال ۲۰۰۰، "تمرکز بر روی بازارهای صدا و دیتا در انگلستان و اروپا" بود که نسبت به چشم انداز اولیه قابلیت تحقق بیشتری داشت. هدف اصلی نیز، کاهش بدهی‌ها از سطح ۳۰ میلیارد به ۱۵ میلیارد پوند تعریف شد. روش‌های اجرای بی تی برای دستیابی به اهداف عبارت بودند از:
* عدم ادغام خدمات بی‌سیم بی تی
* فروش سهام تلفن همراه ژاپن به ودافون
* فروش Airtel به اسپانیا
* تسویه سود سهام
* فروش و اجاره
بی تی برای رسیدن به اهداف جدید خود مجبور شد با تقسیم شرکت به ۵ بخش، تغییرات ساختاری را ایجاد نماید.
* تغییرات ساختاری افراطی بی تی (۲۰۰۰)
تحقیق و توسعه سایر انتقال‌دهنده‌ها مشترکین (تلفن) اینترنت پهنای باند (فرکانس)
با تغییرات ساختاری فوق اقداماتی در جهت عدم ادغام بی‌سیم بی تی ، تغییر مدیران و روش مدیریت (کاهش اجرایی)، سازماندهی مجدد، کاهش بدهی‌ها و فروش و اجاره شرکت توانست موقعیت مالی خود را تثبیت نماید (کاهش بدهی به سطح کمتر از ۱۴ میلیارد پوند) و ضمن افزایش درآمد از رسیدن نرخ سرمایه‌گذاری در بی تی به حداقل جلوگیری نماید.
نتیجه‌گیری:
- شرکت بی تی برای تبدیل شدن به یک اپراتور با فعالیت گسترده تمرکز خود را بر بازار انگلستان و اروپا قرار داد.
- در زمینه ادغام شرکت‌های مخابراتی سعی نمود به یک هسته مرکزی برای شرکت تبدیل شود.
- موضوعات اصلی فعالیت خود را دسترسی و ترافیک تعریف نمود.
از آنجا که پهنای باند در آینده به عنوان عاملی مهم، نقش اساسی‌تر در مخابرات ایفا خواهد کرد؛ شرکت بی تی به دنبال طرح نهایی فرکانس (پهنای باند) و پویایی پهنای باند برای به کارگیری مایکروسافت است.
برای رشد درآمدها شرکت‌ها سه موضوع تولید، قیمت‌گذاری و تجارت را که می‌تواند درآمد موجب افزایش درآمد شود را مورد توجه خاص قرار داده و مهلتی ۱۲ ماهه برای بخش‌های تجاری غیر سودآور خود تعیین کرده و در صورتی که نتوانند به مرحله سودآوری برسند تعطیل خواهند شد.
فرصت‌های پیشروی بی تی برای غلبه بر مشکلات و توسعه فعالیت‌ها عبارتند از:
- همکاری و تعامل در فعالیت‌های تلویزیونی (TV)
- کاربردهای چندرسانه‌ای و ویدیویی
- کاربردهای جدید در فضای سیستم کامپیوتر شخصی- تلفن- صوت
که باید بیشتر مورد توجه قرار گیرند.

مهناز رنجبر
میرزایی نژاد

منبع : ماهنامه دنیای مخابرات و ارتباطات