روان شناس یا روان پزشک؟!

شهرزاد: شهر، پُر شده از مطب روان‌شناس، روان‌پزشک، مشاور و...؛ ولی ما، هنوز نمی‌دانیم برای کمک گرفتن در تربیت فرزند، به کدام‌شان مراجعه کنیم. برای بردن کودکان نزد روان‌پزشک یا روان‌شناس، علت‌های زیادی وجود دارد، اما چه دلیلی بالاتر از این‌که بچه‌ها هم نیاز دارند احساس بهتری داشته باشند. وقتی بینی‌اش کمی آب‌ریزش دارد یا دلش درد می‌کند، سریع گوشی تلفن را برمی‌داریم و از بهترین دکتری که می‌شناسیم، وقت می‌گیریم که مبادا خطری جسم کوچکش را  تهدید کند؛ ولی آیا به روان کودک‌مان هم همین‌قدر توجه می‌کنیم؟ اگر گوشه‌گیر یا مضطرب باشد، درست مثل وقتی که سرش درد می‌کند، به فکر دوا و درمان می‌افتیم؟ گاهی، روح، عواطف و احساسات کودکان هم مثل بزرگ‌ترها، دچار مشکل شده و او، به کسی احتیاج دارد که کمکش کند، ولی ما پدرها و مادرها، معمولا نمی‌دانیم که در این شرایط، باید به کجا مراجعه کنیم؛ روان‌شناس، مشاور یا روان‌پزشک؟ شما چه فکر می‌کنید؟ اصلا تفاوت میان این تخصص‌ها را می‌دانید؟

 

از کجا شروع کنیم؟
روان‌شناسی، شاخه‌ای از علوم انسانی است که هدفش، مطالعه رفتار انسان‌هاست؛ یعنی همه فرآیندهای ذهنی ما را مورد مطالعه قرار می‌دهد و مختص رفتارهای غیرعادی یا مرضی نیست. وقتی ما، در زمینه تربیت فرزندمان، به مشکل یا سوالی برمی‌خوریم یا حتی در وجود او، نشانه‌هایی می‌بینیم که درک‌شان نمی‌کنیم، در قدم اول، می‌توانیم با مراجعه به یک مشاور، راه‌کارهای خوبی برای برخورد با این مساله خاص پیدا کنیم؛ اما اگر در این مرحله، مشکل فرزندمان، در این مرحله و با راه‌حل‌هایی که مشاور می‌دهد، حل نشود، وقت مراجعه به یک روان‌شناس کودک است.
حرف بزن، نقاشی بکش، درمان شو
رفتن نزد روان‌شناس کودک، شبیه مراجعه به پزشک اطفال نیست؛ این‌جا، خبری از تخت معاینه، قرص، آزمایش خون و... نیست. روان‌شناسان برای کمک به فرزند شما، احتیاج به چند سرنخ دارند تا بدانند مساله، از کجا و چه‌طور آغاز شده است و برای این کار، از روش سوال و جواب، نقاشی، طرح کردن معماهای ساده، بازی با کودک و... استفاده می‌کنند. اگر فرزند شما، خجالتی است یا در مهدکودک و مدرسه، ارتباط خوبی با بچه‌های دیگر برقرار نمی‌کند، اگر ناخن می‌جود یا همیشه نگران و مضطرب است، یک روان‌شناس، به‌خوبی می‌تواند با او ارتباط برقرار کرده و به احساساتش پی می‌برد.
وقتی سیستم بدنی، به هم می‌خورد
مراجعه به روان‌شناس می‌تواند خیال ما را درباره این‌که فرزندمان، دچار یک بیماری جدی شده، راحت کند، اما گاهی هم نتیجه بررسی‌های روان‌شناسان، حاکی از وجود نوعی اختلال در مغز، مثل اختلالات هورمونی است. این‌جاست که یک روان‌پزشک می‌تواند به او کمک کند و برای این کار، از روش‌های مختلف دارویی و غیردارویی کمک می‌گیرد. به‌طور معمول، ما، وقتی کودک را نزد روان‌پزشک می‌بریم که تمام مراحل، از روان‌شناس و مشاور را گذرانده باشیم.
این نشانه‌ها را جدی بگیرید
1. شب‌ادراری  یا تخلیه بی‌اراده ادرار که معمولا از سن سه تا چهار سالگی شروع می‌شود، یکی از شایع‌ترین نشانه‌های مشکلات هیجانی بچه‌ها در دوران کودکی است.
2. مکیدن شست: این رفتار، معمولا قبل از سه سالگی شروع می‌شود و علت آن، به‌طور معمول، رویارویی با فشار روانی مشکلات هیجانی و اضطراب است.
3. جویدن ناخن: این واکنش، در همه گروه‌های سنی اتفاق می‌افتد، ولی به‌طور معمول، از سن پنج سالگی شروع می‌شود و بیش‌تر، زمانی اتفاق می‌افتد که کودک، فشار روحی یا اضطراب یا عصبانیت داشته باشد.
4. ترس از جدایی: معمولا از سن دو تا 5/2 سالگی شروع می‌شود و ریشه آن، در مواقعی است که کودک، احساس ناامنی داشته باشد.
5. حسادت: به‌طور معمول، حسادت در کودکان، از سن 5/2 سالگی شروع می‌شود که برای یک کودک، بسیار آزاردهنده‌تر از بزرگسالان است و بیش‌تر این کودکان، چون به مادر و پدر خود، وابسته‌ترند، به همین دلیل، علاقه چندانی به افراد بیرون از حلقه خانواده ندارند.