نفخ نوزاد شیرخوار، بهترین راه پیشگیری

 پرسش: نوزاد ما 10 روزه است شب ها خیلی نفخ می كند؟ راه حال هایی برای رفع نفخ در نوزادان را در صورت امكان توصیه بفرمایید.
پاسخ: نفخ نوزادان حالتی است كه با كولیت نوزادی مرتبط است. كولیت دل درد و دل پیچه همراه با قولنج در نوزادان است و نوزادان تازه متولد شده ای كه از شیر مادر تغذیه می كنند از هفته دوم به بعد با این مشكل درگیر می شوند. دلیل این مشكل، نبود باكتری در دستگاه گوارش نوزاد و كم بودن فلور میكروبی در بدن است و پس از شكل گیری فلور میكروبی، مشكل نوزاد نیز رفع می شود. مشكل نفخ در بیشتر كودكان ایجاد و تا ماه سوم و چهارم زندگی رفع می شود و نیازی به استفاده از دارو ندارد و جایی برای نگران شدن مادران نیست.
دل درد، نا آرامی و كولیت كه برخی از شیرخواران دچار آن می ‌شوند، می ‌تواند بر اثر غذایی كه مادر خورده است، به وجود آمده باشد. همچنین بو و طعم مواد غذایی وارد شده در شیر مادر ممكن است، شیرخوار را نسبت به خوردن شیر بی‌ میل كند.
مادران شیرده از مصرف غذاهای نفاخ، مواد بودار و مقادیر زیاد كافئین خودداری كنند‌ زیرا تركیبات موجود در این مواد غذایی ممكن است از طریق شیر وارد بدن نوزاد شده و او را دچار ناراحتی‌های گوارشی می‌كند. البته می ‌توان گفت كه چنین رخدادهایی به طور دقیق قابل پیش ‌بینی و پیشگیری نیستند اما این مادران با توجه به نوع مواد غذایی مصرفی و عكس‌العمل فرزند شان، می ‌توانند تصمیم بگیرند كه كدام ماده غذایی را حذف كنند یا از میزان مصرف‌ شان بكاهند.
برخی از مواد غذایی می‌ تواند طعم و بوی شیر مادر را تغییر دهد كه می ‌توان به سیر، پیاز، كلم، شلغم، لوبیای سبز، حبوبات، ریواس و زردآلو اشاره كرد و احتمال دل‌ دردهای 24 ساعته شیرخوار را به وجود ‌آورد. در ضمن مصرف زیاد هندوانه، خربزه، هلو و دیگر میوه‌ های نوبرانه، نرسیده و كال در ایجاد اسهال و دل ‌درد كودكان تاثیر می ‌گذارند.
در بعضی خانواده ‌ها مصرف برخی مواد غذایی توسط مادر در فرزند شیرخوارشان ایجاد حساسیت و آلرژی می ‌كند كه می ‌توان به شیر گاو، تخم‌ مرغ، فراورده‌ های گوشتی، بادام ‌زمینی و فراورده ‌های سویا اشاره كرد كه بهتر است از برنامه غذایی حذف شوند.
نفاخ ها:
موز نفاخ است و زیادخوردن آن خصوصا در سرد مزاجان تولید گاز معده می كند.
خیار نفاخ است.
مصرف زیاده از حد گوجه سبز باعث نفخ معده می شود.
انار برای كسانی كه دچار نفخ معده هستند، ضرر دارد.
زردآلو به طور كلی دیر هضم و نفاخ است و علاج نفخ آن، خوردن هسته زرد آلوی شیرین است.
تمام حبوبات نفاخ هستند.
تخم مرغ به دلیل گوگرد موجود، ایجاد نفخ در شكم می كنند.
پسته خصوصاً پسته خام، نفاخ است.
شاه توت نفاخ است.
گیلاس طبیعتی سرد دارد و مصرف زیاد آن باعث نفخ معده می شود.
مصرف زیاد خربزه باعث نفخ می شود.
زرشک نفاخ است.
عسل برای كسانی كه به نفخ شكم مبتلا هستند توصیه می شود.
شیر نفاخ اس .
پوست انگور دیر هضم است و موجب دل درد، نفخ و عوارض دیگر می گردد.
زیاده روی در مصرف انجیر تولید نفخ شكم و اسهال كرده و برای چشم نیز مضر است.
مصرف زیاد خاكشیر، ممكن است سبب افزایش موقتی نفخ شكم شود.
زیاده روی در خوردن فندق، ایجاد نفخ و گاز شكم می كند.
كشک نفاخ است .
تره، ترب و پیاز، نفاخ هستند.
كاهو دارای مقدر زیادی الیاف است كه تولید گاز و نفخ در معده می كند.
زیاده روی در مصرف كلم موجب ایجاد نفخ و افزایش فشار خون می شود.
غیر نفاخ ها:
شلغم اشتها آور و بی نفخ است .
ماش بسیار زود هضم و غیر نفاخ است .
هلو با هر معده ای سازگار است و نفخ ایجاد نمی كند .
چغندر ، آرام بخش و خنک است و اگر پخته شود ایجاد نفخ نمی كند.
شوید نفخ شكم را از بین می برد.
گشنیز ضد نفخ است و دل درد را بر طرف می كند.
جعفری نفخ را كاهش می دهد.
عرق نعنای خالص بسیار ضدنفخ است.
مرباى پوست هندوانه مبارز سرسخت نفخ معده است.
از فلفل قرمز به عنوان داروی ضد نفخ استفاده می شود.
زیره سیاه خاصیت ضد نفخ دارد.
چای سبز باعث تقویت معده شده و ضمن دفع سموم بدن، نفخ معده را نیز برطرف می كند.
آویشن كوهی ناراحتی های معده را از نظر هضم و نفخ به طور كلی برطرف می كند.
كنگر فرنگی، گاز و نفخ معده و روده را از بین می برد.
رازیانه خاصیت ضد نفخ دارد.
نوشیدن یک فنجان دم كرده ریحان، نفخ و گاز معده را از بین می برد.
توصیه می شود در فرایند شیردهی نكات زیر رعایت شود:
مادران باید در موقعیت راحتی به نوزاد شیر بدهند. باید بنشینند و تكیه بدهند و بالشی زیر دستشان بگذارند و به نوزاد شیر بدهند تا هم خودشان در شرایط مناسبی باشند و خسته نشوند و هم نوزاد راحت باشد و با آرامش شیر بخورد، به اصطلاح مادران باید روی یک تخت چهار بالش بنشیند و بچه شیر بدهند چرا كه شیر دهی یک مكانیسم ذهنی - جسمی است.
همچنین به زور نباید سینه را داخل دهان كودک گذاشت چرا كه نوزادان مقدار كمی شیر كه می خورند، نفس می گیرند و مجدداً شیر می خورند و این امر نیاز به صبر و حوصله مادر دارد. پس از شیردادن حتماً آروغ نوزاد را بگیرید. سر نوزاد را روی شانه خود قرار دهید و آرام آرام به پشت او بزنید تا باد گلو بزند.
برای رفع نفخ نوزادان نیز مادر هر روز یک لیوان جوشانده رازیانه و زیره همراه با عسل میل كنند. همچنین مادران می توانند برای رفع نفخ در نوزاد، خودشان نیز عرق نعناع استفاده كنند. برای كاهش نفخ نوزادان بهتر است مادر شیرده از غذاهای نفاخ استفاده نكند، آرامش داشته باشد و هنگام شیر دادن به كودک نیز استرس و نگرانی نداشته باشد.
بهترین درمان مشكل نفخ، بغل كردن نوزاد و نوازش است. می توان از موسیقی ملایم نیز برای آرام كردن نوزاد استفاده كرد. در صورتی كه نوزاد بیش از حد بی قرار بود می توان حوله گرم را روی شكم او قرار داده و او را نوازش كرد. در صورتی كه نفخ نوزاد با موارد بالا برطرف نشد، می توانید به متخصص كودكان مراجعه كنید و داروی ضد نفخ بگیرید.
برای عضویت در خبرنامه نی نی بان و اطلاع از بهترین و پربیننده ترین مطالب، کافی است یک بار فرم عضویت ما را از اینجا پر کنید.