اندازه دور سر کودکان و بیماریهای مرتبط

نی نی بان، گروه ترجمه: این مطلب بسته پایش رشد کودک درباره دور سر کودک است. دور سر کودک شما ابزاری است که پزشک از آن برای ترسیم سلامت نوزاد استفاده میکند. این اندازه‌گیری به این خاطر است که پزشک مطمئن شود مغز کودک شما به طور طبیعی رشد کرده است و اندازه سر یک عامل مهم در تعیین رشد طبیعی است.

چگونه دور سر اندازه‌گیری می‌شود؟
پرستار یک خط کش یا اندازه‌گیر انعطاف‌پذیر را در سراسر سر تا پیشانی کودک درست بالای گوش و در نقطه میانی پشت سر قرار می‌دهد. بیشتر نوزدان از این اندازه‌گیری خوش‌شان نمی‌آید و اغلب گریه می‌کنند اما خوشبختانه اندازه‌گیری به سرعت انجام شده و هیچ دردی ندارد. اندازه‌گیری دور سر معمولا در کودکان زیر 2 سال انجام می‌شود و معمولا سر بعد از 18 ماهگی که بخش نرم سر سفت می‌شود، چندان رشدی ندارد.

اندازه گیری به چه معناست؟
به طور کلی اندازه دور سر ژنتیک است بنابراین اگر شما یا شریک زندگی‌تان سر کوچکی داشته باشید کودک شما هم ممکن است ریز اندام و کوچک باشد. با این حال اگر صدک رشد سر کودک به طور قابل توجهی دور سر را کوچک نشان بدهد، اندازه دور سر کودک بعد از چک‌آپ اول افزایش نیابد یا به یکباره بزرگ شود باید بررسی‌های لازم انجام شود. این شاید به این معنا باشد که پزشک باید بررسی دوباره انجام دهد چون برخی اوقات خواندن دقیق دور سر سخت است به خصوص اگر کودک زیاد ورجه وورجه کند.
اگر دور سر کودک برای بار دوم  بزرگتر یا کوچک‌تر از قبل بود، پزشک به دنبال نشانه‌های تاخیر رشدی یا وجود بیماری در طول معاینه فیزیکی میکند. اگر همه چیز عادی به نظر برسد، متخصص اطفال هیچ اقدام فوری انجام نخواهد دارد و تا نوبت بعد برای بررسی پیشرفت کودک صبر خواهد کرد.

اگر صدک دور سر نگران کننده باشد
در صورتی که رشد دور سر کودک با صدک استاندارد نمودار هم‌خوانی نداشته باشد باید مسائل زیر را بررسی کنید:
•    اگر دور سر بزرگ باشد: متخصص اطفال سی تی اسکن یا سونوگرافی تجویز خواهد کرد تا هیدروسفالی (وجود مایع اضافی در اطراف مغز) را بررسی کند.
•    اگر دور سر کودک کوچک باشد: پزشک احتمالا درباره اختلال‌های رشد مطالعه خواهد کرد. زمانی که کودک کالری کافی دریافت نکند یا قادر به استفاده از آنها نباشد سلامت و رشد طبیعی ممکن نخواهد بود. اما به طور کلی در این مورد پزشک ابتدا متوجه کاهش وزن و قد در نمودار رشد می‌شود پیش از آنکه بتواند کوچک بودن دور سر را مشاهده کند. در موارد بسیار نادر اندازه بسیار کوچک سر یا عدم رشد آن نشان دهنده وجود ناهنجاری‌هایی در مغز است اما باز هم تاکید می‌شود که این موارد بسیار نادر است.
اندازه دور سر در سال اول

ماه تولد	پسر(سانتی‌متر)	دختر (سانتی‌متر)
هنگام تولد	32.1 تا 36.9	31.7 تا 36.1
1	35.1 تا 39.5	34.3 تا 38.8
2	36.9 تا 41.3	36.0 تا 40.5
3	38.3 تا 42.7	37.2 تا 41.9
4	39.4 تا 43.9	38.2 تا 43.0
5	40.3 تا 44.8	39.0 تا 43.9
6	41.0 تا 45.6	39.7 تا 44.6
7	41.7 تا 46.3	40.4 تا 45.3
8	42.2 تا 46.9	40.9 تا 45.9
9	42.6 تا 47.4	41.3 تا 46.3
10	43.0 تا 47.8	41.7 تا 46.8
11	43.4 تا 48.2	42.0 تا 47.1
12	43.6 تا 48.5	42.3 تا 47.5