مؤثرترین راههای پیشگیری از اسهال

کودکی که در ۶ ماه اول زندگی منحصراً با شیرمادر تغذیه می شود کمتر به اسهال مبتلا می شود و در صورت ابتلا , شدت بیماری در او کمتر است

● تغذیه با شیرمادر

کودکی که در ۶ ماه اول زندگی منحصراً با شیرمادر تغذیه می شود کمتر به اسهال مبتلا می شود و در صورت ابتلا ، شدت بیماری در او کمتر است .

خطر ابتلا به اسهال شدید و مرگ و میر ناشی از آن در کودکانی که در ۶ ماه اول زندگی از شیرمادر تغذیه نمی کنند ممکن است تا چندین برابر بیشتر از کودکانی باشد که منحصراً از شیرمادر تغذیه می کنند .

تغذیه با شیرمادر از ابتلا به بیماری اسهال جلوگیری می کند .

محتویات شیرمادر به مقاومت بدن در مقابل اسهال و سایر بیماریها کمک می کند . بنابراین کودکی که از شیرمادر تغذیه نمی شود بیشتر در معرض خطر ابتلا به اسهال و سایر بیماریهاست .

ـ از شیشه ، پستانک و سایر وسایل که ممکن است آلوده و موجب اسهال شوند نباید استفاده کرد .

ـ اگر شیرخشک یا شیرگاو برای تغذیه کودک استفاده می شود بهتر است بجای شیشه و پستانک از فنجان یا قاشق استفاده شود .

ـ تغذیه کودک با بطری یا شیشه شیرخوری چون ابتلا به بیماری اسهال را افزایش می دهد ، لذا به هیچوجه توصیه نمی شود .

ـ در ۶ ماهه دوم زندگی ، همراه باشیر مادر باید به کودک غذای کمکی داد .

ـ غذای کمکی باید مقوی بوده و بصورت نیمه جامد و پوره تهیه شود . ادامه دادن شیرمادر همراه با غذای کمکی خطر ابتلا به اسهال شدید و مرگ در اثر اسهال را کاهش می دهد .

ـ نکات بهداشتی که بایستی هنگام تهیه و خوراندن غذا به کودک رعایت شود .

ـ قبل از تهیه غذا و قبل از غذا دادن به کودک دستهای خود را با آب و صابون خوب بشویید .

ـ هنگام تهیه غذای کودک سعی کنید محل تهیه و ظروف آن تمیز و بهداشتی باشد .

ـ میوه و سبزی خام را قبل از دادن به کودک با آب تمیز کاملاً بشویید و در صورت امکان ضدعفونی کنید .

ـ غذای کودک را خوب بپزید و حتی الامکان آن را تازه تهیه کنید . اگر غذا را نگاه می دارید آن را در یخچال و یا جای خنک نگاهداشته و روی آن را بپوشانید و در صورت عدم وجود یخچال هنگامی که می خواهید این غذا را به کودک بدهید آن را کاملاً بجوشانید .

ـ غذا را با قاشق تمیز به کودک بدهید و از بطری استفاده نکنید .

● شستن دستها :

ورود میکرب از مدفوع به دهان باعث اسهال می شود . میکرب از طریق دست ، مواد آلوده و چرک زیر ناخنها هم منتشر می شود . برای پیشگیری از اسهال باید ورود میکروب به دهان کودک را متوقف کرد .

▪ دستها باید با آب و صابون بخصوص در موارد زیر شسته شوند ؛

ـبعد از تمیز کردن کودکی که مدفوع کرده است .

ـ بعد از رفتن به توالت

ـ قبل از آماده کردن غذا

ـ قبل از خوردن غذا

ـ قبل از غذا دادن به کودک

ـ معمولاً کودکان دست خود را به دهان می برند . بنابراین شستن مرتب دستهای کودک مخصوصاً

قبل از غذا خوردن ضروری است .

● استفاده از توالت بهداشتی :

یکی از مهمترین اقداماتی که خانواده ها می توانند برای پیشگیری از انتشار میکروب و بیماری اسهال به عمل آورند ، دفع صحیح مدفوع در محل مناسب است . اکثر بیماریها ، مخصوصاً اسهال ، از میکربهای موجود در مدفوع انسان ایجاد می شوند . این میکروبها از طریق آب ،‌غذای آلوده و دستهای کثیف و غیربهداشتی وارد بدن انسان می شوند .

برای دفع مدفوع باید همیشه از توالت بهداشتی استفاده کرد .

اگر امکان استفاده از توالتهای بهداشتی وجود ندارد ، باید تا حد امکان دفع مدفوع در محلی دور از خانه ها ، جاده ها ، منابع آب و محل بازی کودکان باشد . پس از اجابت مزاج باید مدفوع را دفن کرد .

برخلاف باور عمومی ، مدفوع کودکان خردسال به مراتب آلوده تر از مدفوع بزرگسالان است . لذا حتی کودکان خردسال نیز باید از توالتهای بهداشتی استفاده کنند . اگر کودکان خارج از توالت اجابت مزاج نمایند باید بلافاصله مدفوعشان جمع آوری شده ، داخل توالت ریخته یا مدفون گردد .

توالتها باید بطور مرتب شسته و تمیز شوند و در محل سرپوشیده باشند .

مدفوع حیوانات را باید از محیط زندگی و منابع آب دور نگهداشت .

● استفاده از آب آشامیدنی سالم

خانواده هایی که از آب لوله کشی سالم استفاده می کنند کمتر دچار بیماری می شوند .

خانواده هایی که به آب لوله کشی سالم دسترسی ندارند نیز می توانند با اقدامات زیر از ابتلا به بیماریها بخصوص اسهال پیشگیری نمایند .

۱) چاههای آب را سرپوشیده نگاه دارند .

۲ ) محل مدفوع و فاضلاب ( شامل آب حاصل از شستشوی البسه و ظروف ) باید حدود ۱۵-۱۰ متر دورتر از منبع آب مصرفی برای پخت غذا ، آشامیدن ، حمام کردن و شستشو نگاهداشته شوند .

۳ ) سطلها ، طنابها و کوزه هایی که برای جمع آوری و ذخیره کردن آب استفاده می شوند باید پاکیزه نگاهداشته شوند ( برای مثال بجای این که سطل را بر روی زمین قرار دهند آن را آویزان کنند ) .

۴ ) حیوانات را از منابع آب آشامیدنی دور نگهدارند .

- آب را در خانه نیز می توان تمیز نگه داشت اگر :

آب آشامیدنی در بشکه تمیز و سرپوشیده ذخیره شود .

برای برداشتن آب از بشکه ، از ملاقه یا ظرف تمیز استفاده شود .

هیچ کس اجازه نداشته باشد که دست خود را وارد منبع آب کند یا مستقیماً از منبع آب بخورد.

حیوانات خارج از خانه نگهداری شوند .

در صورتی که آب لوله کشی وجود ندارد با جوشانیدن آب می توان از ابتلا به اسهال و سایر بیماریها پیشگیری کرد .

آب لوله کشی سالمترین آب آشامیدنی است . آب سایر منابع اغلب دارای میکروب است . حتی آب صاف و زلال نیز ممکن است حاوی میکروب باشد .

جوشاندن آب سبب کشته شدن میکروبها می شود . بنابراین در صورت امکان آب منابعی مانند نهرها ، چشمه ها ، چاهها ، مخزنها و یا تلمبه های عمومی باید اول جوشانده و قبل از آشامیدن سرد شوند . مخصوصاً جوشاندن آب برای استفاده شیرخواران و کودکان خردسال بسیار مهم است زیرا آنان کمتر از بزرگسالان در مقابل میکروبها مقاومت دارند .

میکروبها توسط مگس پخش می شوند . پس مانده های غذا ، آشغال ، میوه و سبزیهای مانده محیط مناسبی برای ازدیاد مگس می باشد .

زباله های خانه را می توان در گودالی ریخت و روی آن را با خاک کافی پوشاند و یا سوزاند تا از انتشار میکروبهای بیماری زا پیشگیری شود .