اهدای خون، اهدای زندگی

در تمام دنیا نیاز به خون و فرآورده‌های آن مختص زمان خاصی نیست و این نیاز همیشه وجود دارد. از طرفی مدت نگهداری خون محدود است و حداکثر ?? روز می‌توان خون کامل را نگهداری کرد. در مورد …

در تمام دنیا نیاز به خون و فرآورده‌های آن مختص زمان خاصی نیست و این نیاز همیشه وجود دارد. از طرفی مدت نگهداری خون محدود است و حداکثر ?? روز می‌توان خون کامل را نگهداری کرد. در مورد برخی فرآورده‌های خونی نیز مانند پلاکت مدت زمان نگهداری با توجه به امکانات موجود بین ? تا ? روز است. بنابراین هنوز در طبیعت هیچ جایگزینی برای خون انسان پیدا نشده که بتواند وظایف این ماده حیاتی را در بدن انسان به خوبی انجام دهد...

یکی از مهم‌ترین تأثیرات اهدای خون بر سلامت فرد اهداکننده آن است که پیش از هر بار اهدای خون سلامت فرد اهداکننده با سنجش میزان فشار خون، ضربان قلب، میزان هماتوگریت‌های خون (گلبول‌های قرمز خون) بررسی شده و سپس اجازه اهدا به وی داده می‌شود. به این ترتیب بسیاری از بیماری‌های فرد مانند فشار خون بالا، مشکلات خونی، ناراحتی‌های قلبی و... با همین آزمایش‌های به ظاهر ساده اما مهم شناسایی می‌شود. بنابراین زمانی که با هدف اهدای خون به دیگران مورد آزمایش قرار می‌گیریم ناخواسته وضعیت خود را نیز مورد بررسی قرار داده‌ایم.

پژوهش‌های انجام شده روی ۶ هزار و??? فرد بالای ?? سال که به‌طور مرتب خون اهدا می‌کردند، نشان می‌دهد دلیل اصلی سلامت آنان به ویژه مبتلا نشدن به بیماری‌های قلبی، عروقی و سکته قلبی، متعادل بودن میزان آهن خون این افراد است. به عبارتی کاهش سطح آهن خون (فریشن) با اهدای خون به اثبات رسیده است و از این قاعده با عنوان فرضیه آهن یاد می‌کنند. به این معنی که کاهش و تعادل میزان آهن خون یکی از شاخص‌های کنترل‌کننده بیماری‌های قلبی و عروقی به ویژه حمله‌های قلبی است.

با هر بار اهدای خون، غلظت خون، کاهش می‌یابد و این در حالی است که تعادل غلظت خون یکی دیگر از شاخص‌های کنترل بیماری‌های قلبی و عروقی محسوب می‌شود. از سوی دیگر پیش از هر بار اهدای خون، سلامت اهداکننده از جهت میزان فشار خون، ضربان قلب و میزان گلبول‌های قرمز و دمای بدن سنجیده می‌شود و به این ترتیب بسیاری از بیماری‌ها در همان مراحل اولیه قابل شناسایی و پیشگیری است. همچنین در زنان یائسه اهدای خون جایگزین عادت ماهیانه شده و به این ترتیب غلظت خون، سطح آهن خون و هورمون‌ها در حد متعادل نگاه داشته و کنترل این شاخص‌ها، مانع از ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی به ویژه حملات قلبی می‌شود. فرد اهداکننده باید حتما این سه شرط را داشته باشد. در غیر این صورت اهدای خون برای او ممنوع است:

وزن اهداکننده باید حداقل ?? کیلوگرم باشد.

سن فرد اهداکننده باید بین ?? تا ?? سال باشد.

اهداکننده باید از سلامت کامل جسمی و روحی برخوردار باشد.

در نهایت باز هم تاکید می‌کنم که با اهدای خون هم سلامت خود را تضمین می‌کنیم و هم به دیگری زندگی دوباره می‌بخشیم.

دکتر احمد قره‌باغیان

کارشناس سازمان انتقال خون ایران