حمله به كلسترول

كلسترولی كه در خون حركت می كند با یك پروتئین تركیب می شود كه این تركیب «لیپو پروتئین» نامیده می شود

● كلسترول بالا چیست؟

كلسترول یك نوع چربی است كه بدن برای برخی از فعالیت ها مثل ساختن سلول های جدید به آن نیاز دارد اما افزایش میزان آن در خون، خطر ابتلا به حمله قلبی و سكته را افزایش می دهد. كلسترول بدن از طرق غذا و توسط كبد تأمین می شود. البته بیشتر كلسترول مورد نیاز بدن را كبد می سازد. كلسترول طبیعی (معمول) باید كمتر از ۲۰۰ میلی گرم در هر دسی لیتر باشد. مرز میان كلسترول طبیعی و زیاد ۲۰۰ تا ۲۳۹ است و بیشتر از ۲۴۰ نشان دهنده كلسترول بالا خواهد بود.

● انواع مختلف كلسترول چیست؟

كلسترولی كه در خون حركت می كند با یك پروتئین تركیب می شود كه این تركیب «لیپو پروتئین» نامیده می شود. لیپوپروتئین ها براساس میزان چربی و پروتئینی كه دارند كم تراكم و پرتراكم نامیده می شوند.

● چه عواملی به افزایش كلسترول می انجامد؟

افزایش كلسترول ممكن است ارثی باشد و یا غذاهایی كه می خورید موجب افزایش میزان كلسترول بشود و یا عواملی مثل:

▪ رژیم غذایی:

مصرف بیش از اندازه چربی های اشباع شده می تواند به افزایش كلسترول بینجامد. چربی های اشباع شده و كلسترول در غذاهای حیوانی مثل گوشت گوساله، شیر، تخم مرغ، كره و پنیر وجود دارند. این چربی ها در روغن نارگیل، كره و كاكائو نیز یافت می شوند. بیسكوئیت ها، كلوچه ها، انواع چیپس و اسنك ها نیز روغن های گیاهی هیدروژنه و چربی دارند كه به افزایش كلسترول منجر می شوند.

▪ وزن بدن:

اضافه خون و چاقی نیز موجب بالارفتن میزان تری گلیسریدها و كاهش HDL می شود.

▪ میزان فعالیت:

كم تحركی و ورزش نكردن بالا رفتن LDL و كاهش HDL را در پی دارد.

▪ سلامت عمومی بدن: داشتن بیماری هایی مثل تیروئید كم كار موجب افزایش كلسترول می شود. سیگار كشیدن نیز HDL را كاهش می دهد.

▪ سن:

از سن ۲۰ سالگی به بعد كلسترول شروع به افزایش می كند. در مردها میزان كلسترول معمولاً بعد از سن ۵۰ سالگی كاهش پیدا می كند اما در خانم ها تا زمان یائسگی درسطح پائینی باقی می ماند، اما بعد از آن افزایشی برابر با میزان كلسترول آقایان دارد.

▪ خانواده:

یك نوع بیماری كه اختلال لیپیری نام دارد نیز می تواند موجب افزایش كلسترول شود. این مشكل نادر معمولاً در خانواده ارثی است و تغییراتی در روش اداره كلسترون بدن ایجاد می كند، اگر به اختلال لیپیری مبتلا هستید كلسترول تان گاهی ممكن است به بالای ۲۵۰ میلی گرم در دسی لیتر هم برسد كه در این صورت درمان آن كمی مشكل می شود.

● علائم افزایش كلسترول چیست؟

افزایش كلسترول احساس بیمار بودن در شما ایجاد نمی كند، اما چنانچه در شریان ها ساخته شود می تواند با مسدودكردن جریان خون در مغز و قلب منجر به سكته قلبی یا مغزی شود.

● چگونه كلسترول بالا تشخیص داده می شود؟

پزشك برای بررسی میزان كلسترول از آزمایش خون استفاده می كند.

بررسی لیپو پروتئین كامل ترین آزمایش است كه كلسترول كل LDL و HDL و تری گلسیریدها را اندازه گیری می كند. برای انجام این آزمایش از ۱۲ساعت قبل نباید هیچ غذایی خورد.

آزمایش ساده كلسترول، میزان كلسترول كل و HDL را اندازه گیری می كند و قبل از انجام آزمایش خوردن غذا اشكالی ایجاد نمی كند. اغلب اوقات پزشكان ابتدا این آزمایش را انجام می دهند و چنانچه بیمار دارای افزایش كلسترول یا كاهش HDL باشد، آزمایش بررسی لیپوپروتئین را تجویز می كنند.

● چگونه این بیماری درمان می شود؟

ابتدا پزشك به شما پیشنهاد می دهد بدون مصرف دارو، بیماری را درمان كنید كه در این صورت باید تغییراتی در نحوه زندگی و رژیم غذایی خود ایجاد كنید. به طور مثال باید از غذاهایی كه میزان چربی اشباع شده آنها كمتر است، استفاده كنید. سیگار را ترك و فعالیت و تحرك را بیشتر كنید حتی اگر لازم باشد، مقداری از خون خود را نیز كم كنید. چنانچه با انجام این كارها پس از گذشت چند ماه تغییری در میزان كلسترول حاصل نشد باید از داروهای خاصی كه «استاتین» نامیده می شود، استفاده كنید. تحقیقات نشان می دهد، افرادی كه در معرض خطر ابتلا به حمله قلبی قرار دارند می توانند با صرف دوز بالایی (میزان بالایی) از داروهای استاتین میزان كلسترول بد را تا حد امكان كاهش دهند. زیرا هر چه میزان (HDL ) كمتر باشد، خطر ابتلا به حمله قلبی كاهش می یابد. عواملی كه خطر ابتلا به حمله قلبی را افزایش می دهند عبارتند از:

▪ افزایش فشارخون

▪ سیگار كشیدن

▪ كاهش كلسترول خوب یا HDL

▪ دیابت

▪ داشتن سابقه بیماری قلبی در خانواده

▪ داشتن سن ۴۵ سال به بالا برای آقایان و ۵۵ سال به بالا برای خانم ها

▪ داشتن یك نوع بیماری شریانی كه موجب باریك شدن شریان هایی می شود كه مسئول تأمین خون برای پاها، بازوها، گردن، لگن خاصره و بالاتنه هستند.

هلیا خرم