۷ راه برای مبارزه با افسردگی

افسردگی در همه سنین به چشم می خورد این اختلال در دوران سالمندی نیز بسیار شایع است تقریباً یک چهارم افراد ۶۵سال و بالاتر از افسردگی رنج می برند

افسردگی در همه سنین به چشم می‌خورد. این اختلال در دوران سالمندی نیز بسیار شایع است. تقریباً یک چهارم افراد ۶۵سال و بالاتر از افسردگی رنج می‌برند. بیش از نیمی از پزشکان مربوط به بیماری سالمندان درگیر شکایات آنان درباره خلق افسرده‌شان هستند و از این رو افسردگی یکی از مهمترین دلایل کاهش کیفیت زندگی سالمندان است.

بدین ترتیب متخصصان امور روانشناسی به دنبال راهکارهایی برای بالابردن سطح کیفیت زندگی سالمندان و کاهش افسردگی آنان هستند. آنان ۷ راهکار را برای مقابله با افسردگی سالمندان برشمرده‌اند:

● تشخیص افسردگی در سالمندان

شناسایی و رفتار با افسردگی در سالمندان بسیار پیچیده‌تر از آن است که افراد در جوانی به‌خاطر سایر بیماری‌ها درگیر می‌شوند. سالمندان معمولاً به خاطر شرایط فیزیکی و موقعیت‌های اجتماعی گرفتار بحران افسردگی می‌شوند، بنابراین باید دلیل اصلی افسردگی آنان را شناخت که آیا او به خاطر تشدید برخی بیماری‌ها مثل پارکینسون یا آلزایمر افسرده شده است یا افسردگی او براساس شرایط زیستی و اجتماعی است.

● شناسایی تغذیه و داروهای مورد استفاده

در بسیاری از مواقع افراد افسرده در اثر تجویز دارو یا تغذیه غلط گرفتار این عارضه می‌شوند، بنابراین بررسی تغذیه و داروهای مورد استفاده او کمک بسیار بزرگی به تشخیص بیماری و درمان آن می‌کند. بنابراین برای این کار از یک متخصص تغذیه یا روانپزشکی کمک بگیرید.

● تشویق سالمند به یوگا

کاهش توانایی جسمی و کیفیت زندگی، دو عامل افسردگی در سالمندان است، یکی از بزرگترین نگرانی‌های سالمندان پس از بازنشستگی، ترس از کارافتادگی یا سقوط است. هرچه میزان پوسیدگی استخوان، آرتروز و ضعف سیستم‌های قلبی در آنها بالاتر می‌رود احتمال گرفتار شدن آنها بیشتر می‌شود.

بنابراین یک برنامه ورزشی مانند یوگا برای سالمندان بسیار مفید است، زیرا این ورزش در عین حال که تعادل، استحکام استخوان‌ها و سلامت جسمی سالمند را تضمین می‌کند، اعتماد به نفس سالمندان را بالاتر برده و ازکارافتادگی آنها جلوگیری می‌کند. البته پزشکان ورزش‌های زورآزمایی و مقاومتی را نیز توصیه می‌کنند.

● درمان بی‌خوابی سالمند

به عقیده متخصصان هرچه سن افزایش پیدا می‌کند فرد سالمند زمان کمتری را در خواب عمیق به سر برده و مدت زمان بیشتری را در مرحله سبکتر خواب می‌گذراند. در نتیجه سالمندان از خواب‌های منقطع و بیدار شدن مکرر در طول شب و صبح زود رنج می‌برند.

تحقیقات نشان داده است ۸۰ درصد افراد افسرده بی خوابی را تجربه کرده‌اند و افراد بسیار افسرده، بی‌خوابی زیادی دارند. یکی از راه‌حل‌های اساسی برای درمان افسردگی سالمندان یافتن مشکلات خواب آنها و تمرین بهبود در خواب است.

برخی عادت‌های خواب مانند خوابیدن شبانه در زمان ثابت، بیدار شدن در زمان ثابت صبحگاهی و کنترل کافئین مصرفی از جمله راه‌حل‌های مشکلات افسردگی سالمندان است.

● تفکیک سوگ از افسردگی

۱۰ تا ۱۵ درصد از زنان سالمند پس از مرگ همسرشان دچار افسردگی می‌شوند. اما آیا همه احساس غمگینی ها دلیل بر افسرده بودن آنان است.

غم ناشی از سوگ معمولاً موجی شکل است. این غم شدت‌های مختلفی داشته و همراه با گریه، احساس گناه، عصبانیت، کج‌خلقی یا احساس تنهایی است. فردی که سوگ را تجربه می‌کند می‌تواند از بعضی از فعالیت‌های زندگی لذت ببرد و معمولاً سوگ زمان محدودی دارد.

سوگ غالباً توسط خود شخص برطرف می شود. درحالی که افسردگی بسیار مداوم تر بوده و به نوعی غم بی‌امان است. به عبارت دیگر، شخص افسرده نمی‌تواند از سایر فعالیتهای زندگی‌اش لذت ببرد و در زندگی تلاش کمتری می‌کند. او همچنین ممکن است به زیاده‌روی در خوردن و اختلالات خواب گرفتار شود.

● همراه داشتن عکس

روانشناسان به افراد سالمند راه ساده‌ای را پیشنهاد می‌کنند تا از افسردگی در امان بمانند. آنها توصیه می‌کنند سالمندان عکس‌هایی از خود و یا کسانی که دوستشان دارند در کیف پولشان بگذارند.

پژوهشی جدید نشان می‌دهد نگاه ساده به عکس‌های اشیا و تصویرهای عجیب در کاهش افسردگی آنان مؤثر است یکی از پژوهشگران، می‌گوید فقط به یاد بودن همسر از طریق نگاه کردن به یک عکس ساده سبب کاهش درد در سالمندان می‌شود.

● روابط با دوستان و همسالان

نباید فراموش کرد دیدار با افراد از عکس‌ آنان تأثیر گذارتر است. مطالعات زیادی نشان داده است افراد با شبکه ارتباط اجتماعی قوی بخصوص در سنین سالمندی در برابر افسردگی و عصبانیت بیشتر در امان هستند.

پیدا کردن دوستان جدید برای افراد مسن هنگام از دست دادن همسر، اقوام و دوستان بسیار مهم است.

عضویت در کتابخانه، کار داوطلبانه، کلاس‌های گروهی، تماس با جامعه فارغ‌التحصیلان رشته خود و دوستان قدیمی، ملحق شدن به گروه‌های ورزشی، فعالیت در گروه‌های مذهبی و فعالیت‌های شغلی و کاری دیگر از جمله فعالیت‌هایی است که سالمندان را از خطر افسردگی نجات می‌دهد.

امیررضا رمضانی