تقابل مدیركل با آقای بوش

سردمداران كاخ سفید می خواهند از دست محمد البرادعی مدیركل آژانس بین المللی انرژی اتمی, خلاص شوند اما نمی دانند چگونه

در مقابل البرادعی نیز همچنان صبر پیشه ساخته و منتظر جلسه تصمیم گیری شورای حكام در ژوئن آینده مانده تا ببیند آیا اجازه خواهد یافت برای سومین بار پیاپی بر كرسی ریاست آژانس جهانی انرژی اتمی تكیه بزند یا نه. گفتنی است دوران مدیریت او بر آژانس كه از دسامبر ۱۹۹۷ آغاز شده در نوامبر آینده پایان خواهد یافت. البته البرادعی ۶۲ ساله در صبوری بسیار مهارت و حوصله دارد. این حقوقدان مصری در كمال آرامش به ایران پی درپی هشدار داده و از این كشور می خواهد كه به ابهام های برنامه اتمی اش پاسخ دهد. گاه آمادگی تهران برای همكاری را رو به بهبود تشخیص می دهد و گاه از مقام های ایرانی می خواهد كه شفاف تر عمل كنند. وی در مقام ریاست آژانس در پاییز ۲۰۰۳ در حالی كه تهران را به پنهان كاری و عدم ارائه اطلاعات مهم در مورد غنی سازی اورانیوم متهم می كرد از ضروریت «راهكاری فوری» برای برنامه هسته ای ایران سخن به میان آورد. حالا از آن زمان نزدیك به دوسال می گذرد البرادعی همچنان شفاف سازی تهران را ضروری و قضاوت نهایی در این مورد را زودهنگام می داند و پیوسته به این كشور فرصت می دهد كه همین امر زمینه خشم واشینگتن را فراهم آورده است. جان بولتون كه به عنوان سفیر جدید بوش به سازمان ملل خواهد رفت، بسیار كوشید تا البرادعی را از كار بركنار كند كه چندان موفق نبود. آمریكایی ها حتی در آخرین نشست آژانس در اواخر آوریل گذشته نیز نتوانستند از بین ۳۵ عضو شورای حكام به اندازه كافی متحد دست و پا كرده و پرونده مدیركل را ببندند. در واقع آنهایی كه به البرادعی سوءظن دارند به تمام مصاحبه های اخیر او كه به نوعی به خطرناك تر بودن كره شمالی در مقایسه با ایران اشاره دارند، به دیده مانور مدیركل برای به انحراف كشاندن دشمنانش می نگرند. البته رئیس آژانس یك ماه پیش تر اعلام كرده بود كه ایران از نظر فنی در شرایطی است كه می تواند ظرف ۲ تا ۳ سال آینده بمب اتمی بسازد. چه هم دانش آن را دارد و هم زیرساخت های صنعتی مورد نیاز را.

از نظر تاریخی البرادعی یك بار دیگر نیز در گذشته با اظهارات خود درخصوص زرادخانه تسلیحاتی صدام حسین، واشینگتن را به خشم آورده بود. او با سماجت بسیار توضیح داده بود كه هیچ نشانه ای دال بر وجود سلاح های كشتارجمعی در عراق وجود ندارد. آقای مدیركل چند روز پیش از آغاز جنگ عراق در مارس ۲۰۰۳ گفته بود «مثل روز روشن است كه عراق سلاح اتمی ندارد». از آن پس واشینگتن به دنبال وسیله ای می گشت كه حریف ناراحت را از فعالیت باز دارد. در این رابطه روزنامه واشینگتن پست در دسامبر ۲۰۰۴ در گزارشی از ماجرای استراق سمع گفت وگوهای البرادعی با مقام های ایرانی توسط آمریكا پرده برداشت. كاخ سفید شك داشت كه مبادا ایرانی بودن همسر البرادعی باعث شده باشد او با ایرانی ها رابطه ای نزدیك و معنی دار برقرار كند. سرویس های اطلاعاتی غرب نیز گزارش داده بودند كه علی اكبر صالحی نماینده وقت ایران در آژانس جهانی انرژی اتمی و شخص البرادعی در اوت ۲۰۰۳ در مصر با یكدیگر دیدار و گفت وگو كرده بودند. بر پایه همین گزارش دو طرف در مذاكرات دوساعته خود بر ضرورت حفظ دوستی و منافع متقابل كشورهای اسلامی تاكید كرده بودند. همچنین طرف ایرانی از آقای مدیركل خواسته بود كه گزارش بلندپروازی های هسته ای(!) كشورش را تلطیف كند.

با این همه در آخرین جلسه شورای حكام آژانس جهانی انرژی اتمی بیش از دوسوم اعضا حمایت خود را از البرادعی اعلام كردند كه این برا ی تمدید ریاست حقوقدان مصری كافی به نظر می رسد. در این نشست واشینگتن هیچ نامزدی معرفی نكرد. اما اندونزی به نمایندگی از طرف كشورهای غیرمتعهد به همراه چین و روسیه از البرادعی پشتیبانی كردند. لوكزامبورگ نیز به عنوان رئیس دوره ای اتحادیه اروپا اعلام كرد كه این اتحادیه می كوشد «راهكاری توافقی» برای این مسئله بیابد.

منبع: دی ولت