خراسان شمالی كانون وحدت قومیت ها

تاریخ و تمدن استان خراسان شمالی بسیار كهن است این سرزمین در زمان اشكانیان از بلاد مهم نساء و اقوام پارت بوده و در طول تاریخ, قبل و بعد از اسلام گذرگاه اقوام گوناگون و حكومت های دوران مختلف بوده است

استان خراسان شمالی نگین سرسبز شمال شرق ایران، پس از ارایه لایحه دولت‌ آقای خاتمی با مصوبه نمایندگان مجلس ششم شورای اسلامی و تایید شورای محترم نگهبان در بهار ۸۳ به مركزیت بجنورد رسماً به عنوان یكی از استان‌های كشور ایران تأسیس شد.

استان خراسان شمالی از شمال با كشور تركمنستان (با ۲۸۰ كیلومتر مرز مشترك بین‌المللی) از شرق و جنوب با استان خراسان رضوی، از جنوب غربی با استان سمنان و از مغرب با استان گلستان هم مرز است. مساحت این استان در حدود ۱۰۰/۲۸ كیلومتر مربع است كه از ۱۴ استان كشور و نیز از ۵۱ كشور دنیا و‌سعت‌‌تر است.

جمعیت استان نیز بر اساس آمارگیری سال جاری ۸۰۸ هزار نفر بالغ می‌شود كه از حیث از ۷ استان ایران پرجمعیت‌تر است. استان خراسان شمالی دارای ۶ شهرستان، ۱۶ شهر، ۱۵ بخش و ۴۰ دهستان و ۱۰۰۰ روستای دارای سكنه است و ۶۰ درصد از جمعیت استان در سطح روستاها زندگی می‌كنند.

آب و هوای این استان متنوع ولی در مجموع معتدل كوهستانی است كه رشته كوه گپه داغ در قسمت شمالی و كوه‌های آلاداغ و شاه جهان در جنوب استان، دشت‌های مركزی را احاطه كرده‌اند كه زمینه بسیار مناسبی برای كشاورزی و دامپروری و تولید میوه در این استان ایجاد شده است.

وجود تنها رودخانه دائمی و پرآب شرق ایران، اترك و سرشاخه‌های متعدد آن و چشم‌سارهای این استان و احداث چهار سد بزرگ با نام‌های بید و اسفر این _ شورك و بارزوی اسفراین و شیرین دره درمانه و سملقان در تأمین منابع آب این استان اهمیت ویژه‌ای دارند. میزان بارندگی در این استان در نواحی مختلف ۲۰۰ تا ۵۰۰ متر متغیر است. با این توضیح كه میزان بارندگی در این استان از متوسط كشور بالاتر است.

تنوع اقلیم‌های مختلف در استان خراسان شمالی به دلیل وجود كوهستان‌ها، جنگل‌ها، مراتع وسیع و منابع آب سرشار بسیار چشمگیر است.

● مكان‌های دیدنی و تاریخی

بخش وسیعی از پارك ملی جنگل گلستان و روستای زیبای در كش درمانه و سملقان، روستاهای اسفیدان و مهنان در بجنورد، زوارم و گلیان در شیروان، روئین و سارمران در اسفراین، مایوان و خسرویه در فاروج از نقاط تفریحی و ییلاقی استان خراسان شمالی محسوب می‌شوند.

همچنین تفرجگاه معروف بش قارداش در ۵ كیلومتری جنوب بجنورد، پارك زیبای بابا امان در ۷ كیلومتری شرق بجنورد، شیر كوه شیروان و پارك های بزرگ ملت و قائم در اسفراین، مسافران و زائران شیفته امام رضا (ع) را برای اقامت شبانه به سوی خود می‌كشاند.

چشمه آب گرم ایوب پیغمبر در دهستان گیفان نیز از خواص طبی و درمانی ویژه‌ای برخوردار است.

● نقاط تاریخی و زیارتی

آرامگاه امامزاده سید‌عباس (معصوم زاده) بنای تاریخی آئینه‌خانه مفخم و عمارت سردار مفخم در بجنورد، مسجد جامع جاجرم قلعه جلال‌الدین خوارزمشاه _ خواجه مهزیار _ رباط قلی _ رباط عشق و رباط قره بیل در شهرستان جاجرم، كلیسای اسپاخو قدیمی‌ترین اثر باستانی شمال شرق كشور و امامزاده دلاور در شهرستان مانه و سملقان، آرامگاه امامزاده حمزه رضا در شیروان، خرابه‌های شهر باستانی بلقیس در اسفراین، امامزاده سید حمزه درینگه قلعه فاروج و دها اثر تاریخی و زیارتی دیگر بخشی از نقاط تاریخی و زیارتی این استان را شامل می‌شوند.

● تاریخ استان خراسان شمالی

تاریخ و تمدن استان خراسان شمالی بسیار كهن است. این سرزمین در زمان اشكانیان از بلاد مهم نساء و اقوام پارت بوده و در طول تاریخ، قبل و بعد از اسلام گذرگاه اقوام گوناگون و حكومت‌های دوران مختلف بوده است.

محوطه باستانی معروف به پهلوان و تپه حیدران جاجرم قدمتی بیش از ۱۲ هزار سال دارد.

مردم استان خراسان شمالی از اقوام كرمانج، فارس، تات، تركمن و اقلیت‌های قومی مختلف همچون: بلوچ، عرب، لر، ترك‌های مهاجر تشكیل شده است.

این استان كانون وحدت قومیت‌ها و مذاهب مختلف است.

● جایگاه صنعت

مجتمع عظیم پتروشیمی و كارخانه سیمان بجنورد، مجتمع فولاد اسفراین، نیروگاه بزرگ برق و كارخانه قندو الیاف شیروان، كارخنه آلومینای جاجرم، كارخانه‌های متعدد پنبه پاك كنی صنایع غذایی، ساختمانی، كشاورزی و ده‌ها واحد صنعتی بزرگ و كوچك دیگر نشانگر جایگاه ویژه این استان در صنعت كشور است.

● سوغات استان خراسان شمالی

آبنبات (شكر پنیر) بجنورد، چاروق بجنوردی، قالیچه و پشتی‌های تركمنی و كردی، كلاه كركی جاجرمی، چادر شب و حوله دستی اسفراین و جاجرم، كشمش و آجیل فاروج، خشكبار و سیب بهاره شیروان و ... را به عنوان سوغاتی این استان می‌توان نام برد.