دوشنبه, ۱۷ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 6 May, 2024
مجله ویستا

استراتژی نفت نویسی


جهان امروز ما, عصری جدید و تحولاتی عمیق را پشت سر می گذارد از یك سو, شبكه جهانی ارتباطات و اطلاعات به هم پیوسته ای كه نماد آشكار و آشنای آن اینترنت است, همه ابعاد زندگی بشر را دگرگون ساخته است شبكه ای كه نماد بارز آن رسانه های متعامل است و از سوی دیگر, صنعت نفت در روند اقتصاد جهانی مدت هاست كه از محدوده ملی فراتر رفته و خود را به سوی صنعتی جهانی و تعامل در مقیاس جهانی سوق داده است

امروزه ویژگی ساختاری اقتصاد جهانی نفت، به گونه ای است كه بهره وری و رقابت در آن، در یك شبکه جهانی ارتباط متقابل صورت می گیرد. موتور محرك همه این تحولات، نوآوری های علمی ـ تكنولوژیكی پس از عصر صنعتی در هر دو عنصر نفت و رسانه است. در عصر حاضر، سیاستگذاری ها از ارتباطات و اطلاعات متاثر شده اند. به بیان دیگر، امروزه اطلاعات و ارتباطات، محور توسعه در كشورهای پیشرفته است و این كشورها با آینده‌نگری و ایجاد زمینه‌های رشد ارتباطات و تولید اطلاعات، رشد واقعی خود را در آینده تضمین كرده‌اند.كشورهایی كه به جامعه اطلاعاتی مطلوب و ساختارهای آن دسترسی دارند، برای استفاده از ابزارهای پویای نوین رسانه‌ای و ارتباطی، در روابط بین‌الملل خود موفق‌تر و پیش‌گام تر هستند. از این دیدگاه، دید انتشاراطلاعات نفتی، زمینه لازم برای گسترش همكاری های منطقه‌ای و بین المللی و تقویت پیوند دو سویه خردمندانه و تعاملی صنعت نفت را با اقتصاد جهانی فراهم می آورد.رویداد دیگر این است كه انقلاب اطلاعات و ارتباطات، ظهور اطلاعات گرایی را كه شالوده مادی یك جامعه نوین است، سبب شده است. در اطلاعات گرایی، تولید ثروت، اعمال قدرت و ایجاد اقتصاد پویا در هر بخش، به توانایی تولید اطلاعات و بهره گیری از آن به شكل دانش پردازش شده بستگی دارد. از این رو، تولید اطلاعات به عنوان كانون این توانایی به همراه تكنولوژی اطلاعات و ارتباطات، به ابزارهای اجتناب ناپذیر اجرای كارآمد فرایندهای رشد و توسعه اقتصادی تبدیل شده است.به مدد جهانی شدن ارتباطات و اطلاعات، جهان به سمت «اقتصاد دانش‌محور» پیش می‌رود؛ به این مفهوم كه «دانش» به سرمایه تبدیل می‌شود، اما در دنیای آینده علاوه بر دانش، به دو موضوع دیگر نیز، توجه می شود: اول «خلاقیت»، دوم «نوآوری». «خلاقیت» یعنی پدیدآوردن چیزهای نو از دانش و تولید آنها برای ایجاد زمینه‌های اقتصادی در سطح ملی، منطقه ای، بین المللی و جهانی و «نوآوری» هم یعنی دانش‌افزایی و تولید دانش. در این میان باید توجه داشت كه ایران كشوری است با موقعیت استراتژیك و حساس در منطقه استراتژیك خاورمیانه، دارای منابع سرشار نفت و موقعیت ژئوپلیتیك در منطقه ای میان خلیج فارس و دریای خزر.در سپیده هزاره سوم، نفت خلیج فارس همچنان مهم ترین و اجتناب ناپذیرترین ماده خام در تمدن صنعتی جهان است و در حال حاضر با توجه به میلیاردها دلار ارزش صادراتی، بخش مهمی از تجارت جهانی را به خود اختصاص داده است. از این رو، سهم ایران به عنوان دومین دارنده ذخایر اثبات شده و پنجمین كشور تولید كننده نفت جهان، تاثیر و نقش عمده ای در شبكه اقتصاد جهانی یافته است.اگر بپذیریم كه پویایی صنعت نفت و جذب سرمایه گذاری برای توسعه و ارتقای این بخش با برقراری روابط منطقه ای و بین الملل مناسب سیاسی، اقتصادی و امنیتی قابل اجرا است، باید بگوییم كه تاثیر اطلاعات و ارتباطات در روابط بین‌الملل به حدی اهمیت یافته است كه برخی از محققان و متخصصان علوم سیاسی، همچنین علوم ارتباطات، از آن به عنوان اركان جدید روابط یاد شده، نام می‌برند و پدیده‌هایی همچون نقش بسیار فراگیر مقاله‌ها و تفسیرهای رسانه‌ای در افكار عمومی، سانسور و دستكاری تبلیغاتی افكار و عقاید در جهت تحقق هدف های موردنظر كشورها و انتقال پیام های آنها به دولت ها و ملت های خارجی از طریق وسایل ارتباط‌جمعی و فناوری های نوین اطلاعات و ارتباطات را زمینه‌های مناسبی برای به‌كارگیری این امكانات ارتباطی در جهت تامین منافع ملی مورد توجه سیاست خارجی و دیپلماسی می شناسند.دستیابی بهتر به اطلاعات و برقراری ارتباطات، همین طور انتشار اطلاعات دقیق در مورد صنعت نفت همانند اهرمی است كه می تواند در افزایش آگاهی ها نسبت به وضعیت صنعت نفت ایران در سطح جهانی و جذب بازارهای جهانی مبتنی بر اقتصاد دانش محور، مؤثر واقع شود. در این میان ضروری است كه نفت نویسی در ایران با چشم انداز ایجاد بستر توسعه و ارتقای صنعت نفت و با در نظر گرفتن موقعیت استراتژیك و ژئوپولتیك حساسی كه ایران در منطقه خاورمیانه، خلیج فارس و خزر دارد، سیاست ها و تاكتیك های خبری ویژه ای را در پیش بگیرد.

این امر، تنها با تعامل هر چه بیشتر نفتی ها و نفت نویسان شدنی است. باید وقت آن رسیده باشد كه دریابیم در كنار عالی ترین سطوح تصمیم گیری نفت كشور، در هریك از شاخه‌های تصمیم‌گیری، لازم است یك «كانون تفكر» (Think Tank) رسانه ای منسجم و حرفه ای، برای مطالعه و پیش بینی فرصت های مطلوب و تهدید های انتشار اطلاعات ایجاد شود. نخبگان آینده شناس این كانون ها لازم است با بهره گیری از رسانه‌های قوی در راستای این مطالعات و پیش‌بینی ها، به انعكاس اطلاعات و موضع‌گیری كشور بپردازند و از این فرصت برای دسترسی به پیشرفت و توسعه صنعت نفت، بهره جویند.