واحدهای مسکونی احتکار شده

نگاهی به وضعیت خانه های خالی از سکنه

درگذر از جاده نگاهم بر غارهای ساخته شده توسط بشر می‌افتد. غارهایی که روزگاری نه چندان دور انسان‌هایی همچون ما آن را بهترین پناه برای زندگی خود یافته بودند.

غارهایی در دل کوه‌ها که قوی و ضعیف، پیر و جوان، زن و مرد آن را ماوای زندگی بدون تکلف خود یافته بودند.

زندگی که در جاده زمان دستخوش تغییرات بسیاری شده و طراوات و زیبایی خود را از دست داده است.

زندگی که روزگاری بهترین سرپناهش غار بود، امروزه تنوع چشمگیری پیدا کرده و از برج‌های سربه فلک کشیده تا یک وانت در گوشه شهر را به عنوان سرپناه خود می‌شناسند. سرپناهی که عده‌ای از داشتن آن بی‌نصیبند وعده‌ای نمی‌دانند با انبوه ساختمان‌های خود چه کنند.

● پرازخالی

با نگاهی به وضعیت مسکن در ۴۰ سال اخیر به خوبی نمایان می‌شود که بخش ساختمان و مسکن کشور همواره دچار فراز و نشیب‌های بسیاری بوده است و یکی از مسائل مهم در این بخش تعداد بالای خانه‌های خالی از سکنه است. «در حال حاضر هر بنگاه مسکن در تهران حدود ۵۰ تا ۱۵۰ واحد مسکونی آماده فروش در فایل خود دارد و با توجه به اینکه ۸ هزار بنگاه املاک در تهران فعال است، طبق نظر کارشناسان حدود ۸۰۰ هزار واحد مسکونی خالی از سکنه در تهران وجود دارد.»

پس بنا بر گفته مصطفی قلی خسروی- رئیس اتحادیه مشاوران املاک تهران- حدود ۸۰۰ هزار واحد مسکونی در نوبت فروش در تهران وجود دارد و از آنجا که قیمت مسکن روز به روز در تهران رو به کاهش است تصور می‌شود که این حدود ۸۰۰ هزارواحد مسکونی دربازار مسکن تهران احتکار شده است و مالکان آن به دنبال فرصتی هستند تا نرخ مسکن بالا رود تا خانه‌های خالی خود را به فروش برسانند.

علی اسدی نائین- کارشناس مسائل اقتصادی- در گفت و گو با خبرنگار سیاست روز براین باور است که دولت با ابزار مالیات بر خانه‌های خالی از سکنه می‌تواند گرانی‌های بخش مسکن را مهار کند.

وی با اشاره به آمارهای ارائه شده از سوی کارشناسان و مدیران وزارت مسکن و شهرسازی بیان می‌کند که براساس این آمار تقاضای مسکن در سالهای ۱۳۸۹ تا ۱۳۹۱ به ترتیب به ۵/۱ میلیون واحد، ۶۳/۱ میلیون واحد و ۶۸/۱ میلیون واحد می‌رسد که بی‌تعادلی در عرضه و تقاضای مسکن و تزریق نقدینگی بدون حساب و کتاب از طرف دیگر، موجب می‌شود قیمت مسکن روندی فزاینده راتجربه کند.

اسدی معتقد است در وضعیتی که قیمت مسکن به کف قیمت‌های ممکن رسیده است هنوز خریدهای موثر اتفاق نمی‌افتد و این انباشت تقاضاها ناگهان به انفجار قیمت‌ها منجر می‌شود و آن هنگام است که کار از دست کارگزاران خارج می‌شود. وی می‌گوید نباید از این کاهش قیمت مسکن در حال حاضر خوشحال باشیم چرا که گرانی‌های احتمالی را به دنبال دارد و البته بر این باور است. که دولت با ابزارمالیات می‌تواند گرانی‌های احتمالی بخش مسکن را کنترل کند. به گفته‌ اسدی اخذ مالیات از خانه‌های خالی از سکنه سبب سوق یافتن مالکان این واحدها به سمت اجاره آنها می‌شود که بدین ترتیب عرضه واحدهای اجاره‌ای در سطح شهرها افزایش خواهد یافت و منجر به تعادل در عرضه و تقاضا در بخش مسکن می‌شود.

● جنگ مالیاتی با واحدهای خالی

هرچند که دولت در این میان بیکار ننشسته و سعی کرده است با ارائه طرح‌ها و اقداماتی مسئله مسکن را از بحران خارج کند ولی بسیاری از این طرح‌ها به دلیل سنجیده نبودن همه جوانب آن به مرحله اجرا نرسیده و یا آنهایی نیز که به اجرا درآمدند به علت عدم کارکرد درست و درنظرگرفتن تمامی مسائل درگیر در آن طرح ساخت خانه‌های اجاره‌ای ۹۹ ساله نتوانسته تاثیر مطلوب و قابل توجهی بر بازار مسکن بگذارند. از آنجا که سیاست دولت تنظیم عرضه مسکن است و با توجه به تجربه موفق چندین کشور توسعه یافته در حل معضل مسکن با اعمال مالیات بر روی خانه‌های خالی، به نظر می‌رسد برقراری مالیات برخانه‌های خالی می‌تواند در افزایش عرضه مسکن موثر باشد.

مالیات بر مسکن که در سه حوزه «کنترل سوداگری و تقاضای زمین و مسکن» «تخصیص منابع زمین شهری و «کسب درآمد ناشی از اخذ مالیات» تعریف شده و قرار است در قالب بخشی از طرح تحول اقتصادی در بازار مسکن اجرا شود.

محمد همتی کارشناس مسائل شهری در گفت و گو با خبرنگار ما به سهل انگاری دولت در اجرای این طرح اشاره می‌کند وی می‌گوید: «در حالی که از تمامی بخش‌های تولیدی و خدماتی در کشور مالیات بردرآمد اخذ می‌شود و افزایش ارزش ناشی ازتولید مشمول مالیات بر ارزش افزوده می‌شود و اما دولت هنوز از افزایش ارزش املاک و مستغلات که بدون هیچ کار و تولیدی صورت می‌پذیرد، مالیاتی اخذ نکرده.»

● سخن آخر

مسکن همواره از مهمترین دغدغه‌های اجتماعی جوامع بوده است دغدغه‌ای که نمی‌توان و نباید در مورد آن سهل انگاری کرد و حرف آخرین این گزارش رسیدگی به خانه‌های خالی از سکنه‌ای است که می‌تواند در رابطه بحث مسکن موثر باشد.

مونا اسلامی بلده