۹ ژوئن سال ۱۸۸۵ میلادی ـ ویتنام مستعمره فرانسه شد

۱۲۵ سال پیش در روز ۹ ژوئن سال ۱۸۸۵ میلادی براساس پیمان تین تسین کشور چین از حقوق خود در مورد پادشاهی آنام (ویتنام) صرف نظر کرد و این پادشاهی تحت قیمومیت فرانسه درآمد و در عمل مستعمره …

۱۲۵ سال پیش در روز ۹ ژوئن سال ۱۸۸۵ میلادی براساس پیمان تین تسین کشور چین از حقوق خود در مورد پادشاهی آنام (ویتنام) صرف نظر کرد و این پادشاهی تحت قیمومیت فرانسه درآمد و در عمل مستعمره این کشور شد.

جمهوری فرانسه براساس این پیمان بر سه ایالت چین ( تونکن در شمال) ، ( آنام در مرکز) و (کوشین شین در جنوب) تسلط یافت. دو سال بعد، در سال ۱۸۸۷ ، فرانسه متصرفات خود در جنوب شرقی آسیا را در یک اتحادیه به نام هندوچین یکپارچه کرد.در سال ۱۸۹۳میلادی لائوس نیز به ( کوشین شین ، آنام ، تونکن و کامبوج) پیوست.

برای ویتنامی ها این آغاز یک دوره پرآشوب طولانی در تاریخ دو هزار ساله آنها به شمار می آید. نخستین سلسله پادشاهی کشور ویتنام شامل ۱۸ پادشاه هانگ از۲۵۷ تا ۷۰۰ قبل از میلاد با پادشاهی وان لانگ در شمال ویتنام کنونی متحد شد.

در این دوران تمدن شکوفای دونگ سان یک عصر برنز پررونق شکل گرفت. در سال ۱۱۱ قبل از میلاد امپراتوری مرکزی چین ناحیه تونکن را فتح کرد و آن را مدت ۱۰۰۰ سال در تصرف داشت.

چین در سال ۶۷۹ میلادی کشور آنام را تاسیس کرد و پس از فتح کوشین شین این دو منطقه را ادغام نمود. در سال ۹۳۸ میلادی نگوکوین پادشاه آنام بر ارتش امپراتوری چین پیروز شد و چین استقلال این کشور را تحت نام دای ویت پذیرفت.

در سال ۱۴۱۳ میلادی چینی ها دوباره بازگشتند، اما جنبش مقاومت به رهبری له لوا منطقه دلتای رودخانه سرخ را در سال ۱۴۲۶ میلادی آزاد کرد و له لوا در سال ۱۴۲۸ سلسله له را تاسیس کرد که تا سال ۱۷۸۸ سلطنت این سلسله ادامه داشت. اما قدرت واقعی این سلسله از سال ۱۵۲۴ میلادی عملا از بین رفته و قلمروی آن میان جنگ سالاران تقسیم شده بود.

با ورود کشیش های فرقه ژزوییت به آسیای جنوب شرقی ، نفوذ فرانسه در این منطقه رو به افزایش نهاد. براساس پیمان سایگون در روز ۵ ژوئن سال ۱۸۴۲ میلادی امپراتور تودوک منطقه کوشین شین شرقی را به فرانسه داد.

فرانسه سپس آنام و تونکن را به تصرف خود درآورد ، اما با مخالفت امپراتوری چین مواجه شد. با این حال ، به دلیل ضعف و فتور امپراتوری چین که از هر سو از طرف قدرت های غربی که امتیازاتی را در این کشور می طلبیدند ، تحت فشار قرار داشت ، سرانجام در روز ۹ ژوئن سال ۱۸۸۵ میلادی با امضای پیمان تین تسین قیمومیت فرانسه را بر مناطق( تونکن ، آنام و کوشین شین) به رسمیت شناخت.

به این ترتیب ، در روز ۹ ژوئن سال ۱۸۸۵ میلادی ویتنام تحت قیمومیت فراسه درآمد.این سرآغاز دوره ای پرآشوب استعماری برای مردم ویتنام بود که کشور آنها چندین بار درگیر جنگ های خونین با فرانسه ، سپس ژاپن و بار دیگر فرانسه شد.

با شکست فرانسه در دین بین فو در روز ۷ مه سال ۱۹۵۴ میلادی ویتنام به دو کشور( ویتنام شمالی) و ( ویتنام جنوبی) تقسیم گردید. با خروج فرانسوی ها از ویتنام ، آمریکایی ها جای آنها را گرفتند که منجر به جنگ خونین ویتنام شد. لائوس و کامبوج نیز در این جنگ گرفتار شدند.

در سال ۱۹۷۳ براساس توافقات پاریس ، ریچارد نیکسون رئیس جمهورآمریکا پیمان صلحی را امضا کرد که نخستین شکست نظامی آمریکا در تاریخ این کشور محسوب می شد. با خروج نیروهای آمریکایی از ویتنام جنوبی ، حکومت سایگون در ۳۰ آوریل سال ۱۹۷۵ میلادی سرنگون شد و کشور ویتنام بار دیگر وحدت و استقلال کامل خود را بازیافت.

بهرام افتخاری