مقابله با گرمازدگی

افزایش دمای هوا در کشور باعث شده است تا موارد ابتلا به گرمازدگی در جای جای کشورمان افزایش پیدا کند.بر اساس آمارهای رسمی اعلام شده،گرمازدگی مراجعه به اورژانس‌های کشور را بین …

افزایش دمای هوا در کشور باعث شده است تا موارد ابتلا به گرمازدگی در جای جای کشورمان افزایش پیدا کند.بر اساس آمارهای رسمی اعلام شده،گرمازدگی مراجعه به اورژانس‌های کشور را بین ۱۵تا ۳۰ درصد در مناطق مختلف کشور افزایش داده است.گرمازدگی می تواند با علائمی‌ مانند پوست خشک و داغ، تهوع یا استفراغ، تشنج، اختلالات ریتم قلب، اختلال تکلم، افت فشار خون، نبض ضعیف، هذیان وکاهش حجم ادرار بروز کند که در صورت عدم رسیدگی به بیمار می‌تواند کشنده نیز باشد.اگراین حالت در فرد بیمار ادامه داشته باشد کم‌کم به مرحله‌ ای می‌رسد که بدن خشک می‌شود و دیگر عرق نمی‌کند. چشمهای بیمار سیاهی می رود و به رغم اینکه هوا گرم است اما ممکن است احساس سردی کند. در چنین حالتی درجه حرارت بدن او به مرز ۴۱ درجه و یا بیشتر می‌رسد که به اصطلاح می‌گوییم گرمازده شده است.

زمانی که فرد دچار کم آبی در بدن خود می‌شود، بیشتر در معرض عوارض گرمای زیاد قرار خواهد داشت زیرا در این حالت غلظت خون بدن افزایش یافته و جریان خون کند می‌شود که اختلال در عملکرد ارگان‌های بدن را در پی دارد. در این زمان گفته می‌شود که فرد گرمازده شده است.این حالت بسیار خطرناک بوده و خطر مرگ را نیز می‌تواند در پی داشته باشد. در این حالت حرارت مرکزی بدن از ۳۷درجه سانتی‌گراد نیز فراتر می‌رود.

در این وضعیت اغلب ارگان‌های بدن درمعرض آسیب بافتی قرار می‌گیرند. گرمازدگی شدید یک وضعیت اورژانس بوده و دمای بدن فرد گرمازده باید سریعا کاهش یابد. عدم‌درمان گرمازدگی شدید منجر به تشنج، کما و مرگ خواهد شد. گرمازدگی شدید علاوه بر اثرات سوء آن روی سیستم عصبی، همچنین کبد، کلیه‌ها، قلب و عضلات را نیز در معرض آسیب قرار می‌دهد. درجه حرارت ۴۱ درجه و بالاتر بسیار خطرناک است و می‌تواند باعث آسیب و یا مرگ سلولهای بدن شود.بیمار در این حالت کم کم دچار افت هوشیاری ‌شده و در صورتی که به موقع درمان نشود، منجر به بروز کما و حتی مرگ بیمار خواهد شد.پزشکان توصیه می کنند برای تامین آب و املاح مورد نیاز بدن و جلوگیری از گرمازدگی در فصل تابستان مصرف آب، آب ‌میوه طبیعی و افزودن اندکی آب ‌لیمو به آب بیشتر ‌شود. چرا که بدن در شرایط عادی به ۸ لیوان آب در شبانه ‌روز احتیاج دارد ولی افرادی که در طول روز در معرض تابش مستقیم آفتاب و هوای گرم قرار دارند باید آب بیشتری مصرف کنند.

لازم به ذکر است در مناطقی که درجه دمای هوا بالاتر از ۳۵ درجه است بخصوص مناطق جنوبی کشور به‌دلیل وجود رطوبت بالا افراد بیشتر دچار گرمازدگی می‌شوند و به‌طور کلی ۵ درصد از افرادی که در بیرون از منزل کار یا تردد می‌کنند در تابستان دچار گرمازدگی می‌شوند. درصورت عدم‌تشخیص یا انجام ندادن مراقبت‌های لازم احتمال بروز عوارض و حتی مرگ و میر در این افراد بالاست. باید فرد دچار گرمازدگی را به مکانی خنک مثل زیرسایه یا اتاق برده، لباس‌های وی را از بدنش خارج کرد. بعد از آن باید به وسیله پارچه مرطوب و بادزدن یا هر وسیله دیگر مصدوم را خنک کرد و با روش‌های متداول مانند استفاده از یک ملحفه نازک مرطوب وی را خنک کرد.

همچنین پزشکان توصیه می کنند کسانی که مبتلا به بیماری‌های ریوی، قلبی و دیابت هستند از ساعت ۱۱ تا ۴ بعد از ظهر تابستان از منزل خارج نشوند، لباس‌های روشن بپوشند، از مایعات استفاده کنند و از مصرف غذا‌های چرب و سرخ‌شده اجتناب کنند.

رضا محمدپور