آیا چگونگی پوشیدن لباس روی شخصیت آدمی تاثیر می گذارد؟

لباس دست کم پاسخگوی سه نیاز آدمی است؛ یکی این که او را از سرما و گرما حفظ می‏کند، دیگر این که در جهت حفظ عفت و شرم به او کمک می‏کند و سوم این که به او آراستگی و زیبایی و وقار می‏بخشد. …

لباس دست کم پاسخگوی سه نیاز آدمی است؛ یکی این که او را از سرما و گرما حفظ می‏کند، دیگر این که در جهت حفظ عفت و شرم به او کمک می‏کند و سوم این که به او آراستگی و زیبایی و وقار می‏بخشد. در هر جامعه‏ای نوع و کیفیت لباس زنان و مردان، علاوه بر آن که تابع شرایط اقتصادی و اجتماعی و اقلیمی آن جامعه است، تابع جهان‏بینی و ارزش‏های حاکم بر فرهنگ آن جامعه نیز می‏باشد. انسان بسته به این که برای جهان چه معنایی قائل باشد، خود را چگونه موجودی شناسد، چه سرنوشتی برای خود تصور کند و سعادت خود را در چه بداند، لباس پوشیدنش تفاوت می‏کند.

همانطور که گفتیم انسان بوسیله لباس به خود آراستگی و زیبایی می‏بخشد. خودآرایی و زینت کردن نه تنها آثار مثبت روحی و روانی در دیگران داشته و موجبات ارضاء روحی آن‏ها را فراهم می‏آورد، بلکه اثرات روانی مثبتی نیز در خود فرد دارد. بنابراین نه تنها کیفیت لباس پوشیدن حاکی از شخصیت انسان است بلکه در شکل‏گیری و تحول شخصیت او نقش دارد. اینک بعضی از موارد ارتباط نوع پوشش و شخصیت آدمی را بر می‏شماریم:

۱) پوشیدن لباس آراسته و پرهیز از هر نوع آشفتگی و پریشانی، نشانه‏ای از وجود نظام فکری و ذوق سلیم در انسان است. بنابراین می‏توان گفت آشفتگی برونی حکایت از آشفتگی درونی می‏کند. زیرا انسان اگر دارای شخضیت طبیعی و سالم باشد از آشفتگی و بهم ریختگی گریزان است و نظم و ترتیب و تمیزی را بر ژولیدگی و پریشانی ترجیح می‏دهد.

۲) پرهیز از خودآرایی و پذیرفتن آشفتگی و ژولیدگی در لباس به جهت تعارضی که با خواسته‏های فطری انسان دارد اثرات سویی در زمینه روانی بر انسان بجای می‏گذارد بطوری که به تدریج سبب بروز افسردگی روحی و انهدام ذوق سلیم در انسان شده و منجر به بی‏اعتدالی روانی می‏شود، تا آنجا که علائق انسان را به زندگی و مواهب موجود در آن از حد اعتدال کاهش می‏دهد و او را به شخصی منزوی و گوشه‏گیر تبدیل می‏کند.

۳) آراستگی ظاهری اگر با خود آرایی درونی همراه شود، تنها رمز موفقیت انسان در جلب محبت و راه یافتن در دلهاست، به طوری که بدون برخورداری از چنان شرایط ظاهری و باطنی، انتظار محبوبیت پیدا کردن، انتظاری بی‏جا خواهد بود.

در اینجا بعضی از ویژگیهای لباس را که با شخصیت انسان مرتبط است از زبان روایات اسلامی یادآور می‏شویم:

۱) لباس زیبا باعث تقرب به خداست. امام صادق(ع) فرمود خود را بوسیله لباس زیبا کنید زیرا خدا زیبا است و زیبایی را دوست دارد. (وسائل، ج ۳، ص ۳۴۰.) بنابراین وقتی انسان احساس کند خدا او را دوست دارد تأثیر مثبتی بر شخصیت او می‏گذارد.

۲) امام علی(ع) فرمود: لباس تمیز غم و ناراحتی را برطرف کرده و برای نماز یک نوع پاکیزگی است. (وسائل، ج ۳، ص ۳۴۶.)

بنابراین یکی از عوامل نشاط و شادابی روانی پوشیدن لباس تمیز است.

۳) لباس تمیز باعث ذلت و خواری دشمنان می‏شود و انسان را در مقابل آنان سربلند می‏کند. امام صادق(ع) فرمود: لباس پاکیزه دشمن را ذلیل می‏نماید. (همان، ص ۳۴۶.)

۴) لباس مناسب انسان را در میان مردم عزیز می‏کند، امام علی(ع) می‏فرماید: براستی نیکوترین لباس آن لباسی است که تو را با مردم همسان سازد و موجب آرایش تو در میان آنان بوده و زبانهای آنانرا از بدگویی تو باز دارد. (غرر ۱۵۲.)

۵) لباس انسان باید معرف جنس او نیز باشد بنابراین لباس مردان باید با لباس زنان تفاوت داشته باشد و هر کدام لباس مخصوص خود را بپوشند. پیامبر خدا(ص) مردانی را که لباس زنان را می‏پوشند و زنانی که لباس مردان را می‏پوشند از رحمت خدا دور دانست. (سنن ابی داود، ج ۴، ص ۶۰.)

۶) لباس نباید غیرمتعارف و به اصطلاح لباس شهرت باشد. گاهی انسان بر اساس خودخواهی و تکبر لباسی را انتخاب می‏کند که نظیرش در هیچکس نبوده باشد. امام صادق(ع) فرمود: برای انسان از نشانه‏های خفت و خواری همین بس که لباسی بپوشد که به آن مشهور شود. (بحار، ج ۷۸، ص ۲۵۲.) بنابراین لباس شهرت نشانه شخصیت خودخواه و متکبر است.

۷) پرهیز از لباس فرهنگهای بیگانه، کسی که فرهنگ اسلامی و ملی خود را رها کند و به رنگ و لباس بیگانگان (که مظهر آن دنیای غرب است) درآید نشانه نداشتن استقلال و نشانه وابستگی به آنان است. چنین فردی دچار احساس خود کم بینی شده است و شخصیتی ذلیل دارد. امام علی(ع) می‏فرماید: همواره حال این امت نیکو خواهد بود تا زمانی که لباس بیگانگان را نپوشند و غذاهای آنان را نخورند و آن زمان که چنین کنند خداوند آن‏ها را ذلیل خواهد کرد. (وسائل، ج ۳، ص ۳۵۶.)

۸) استفاده از رنگهای شاد در لباس اثرات غیرمستقیمی در افزایش حرکت و فعالیت و پیشرفت کار افراد می‏شود و بالطبع در سلامت روانی و شخصیتی افراد مؤثر خواهد بود. در روایتی از پیامبر خدا(ص) نقل شده که فرمودند: لباس سفید رنگ بپوشید که سبب آرامش و پاکیزگی شماست. (همان، ص ۳۵۵.) بنابراین انسانی که از رنگهای روشن و شاد در لباس استفاده می‏کند از آرامش روانی بیشتری برخوردار است.

از آن چه گذشت معلوم می‏شود که کیفیت و چگونگی لباس هم از نظر رنگ و هم از نظر مدل و هم از نظر آراستگی و تمیزی نشانه نوع شخصیت انسان است و چه بسا افرادی که با پوشیدن نوع خاصی از لباس‏ها دچار مسخ شخصیتی می‏شوند و به کلی رفتار و اعمالشان تغییر پیدا می‏کند.