خواص درمانی و آرایشی روغن های گیاهی

روغن های گیاهی منبع غنی اسیدهای چرب ضروری, ویتامین ها و املاح معدنی هستند و روغن هایی چون آفتابگردان, کانولا, سویا, ذرت و کنجد, شناخته شده ترین روغن های خوراکی گیاهی بوده که از انواع مغزهای آجیلی و برخی دانه ها به دست می آیند, اما علاوه براین روغن ها طیف وسیعی از روغن های گیاهی جهت مصارف آرایشی ـ بهداشتی در عطاری ها یا داروخانه ها به فروش می رسند و به دلیل خواص و ویژگی های فراوان بسیار مورد توجه خانم ها قرار گرفته اند

روغن‌های گیاهی منبع غنی اسیدهای چرب ضروری، ویتامین‌ها و املاح معدنی هستند و روغن‌هایی چون آفتابگردان، کانولا، سویا، ذرت و کنجد، شناخته‌شده‌ترین روغن‌های خوراکی گیاهی بوده که از انواع مغزهای آجیلی و برخی دانه‌ها به دست می‌آیند، اما علاوه براین روغن‌ها طیف وسیعی از روغن‌های گیاهی جهت مصارف آرایشی ـ بهداشتی در عطاری‌ها یا داروخانه‌ها به فروش می‌رسند و به دلیل خواص و ویژگی‌های فراوان بسیار مورد توجه خانم‌ها قرار گرفته‌اند.

روغن‌هایی چون روغن بادام، فندق، پسته، گردو، کتان و سیاهدانه از جمله این روغن‌ها هستند، اما این روغن‌ها چه مزیتی دارند و آیا می‌توان آنها را جایگزین مواد یا کرم‌های آرایشی کرد؟

● روغن فندق؛ تقویت‌کننده ابروها

روغن فندق دو کاربرد درمانی و آرایشی دارد. به دلیل طبع گرم و خشک برای سرفه و دردسینه که از سردی باشد نافع است. بتاسیتوسترول آن اثر فوق‌العاده‌ای در پیشگیری از سرطان‌های سینه و پروستات داشته و اسیدچرب اولئیک آن از افزایش کلسترول بد خون جلوگیری می‌کند. این روغن به دلیل غنی بودن از ویتامین E برای سلامت ماهیچه‌های قلب نافع و به عملکرد طبیعی سیستم تولید مثل کمک می‌کند. روغن فندق علاوه بر ویژگی‌های خوراکی برای سلامتی و لطافت پوست نافع بوده و تقویت‌کننده موثر ابروهاست.

● روغن بادام شیرین؛ نرم‌کننده پوست

این روغن جایگزین مناسب لوسیون‌های شیمیایی بوده و اغلب کاربرد آرایشی و بهداشتی دارد. روغن بادام شیرین تاثیر فوق‌العاده‌ای در تمیز‌کردن پوست، ماساژ بدن و صورت، مراقبت از موهای حساس و شکننده و ایجاد پوستی نرم و مرطوب دارد و براحتی مالیده و به آرامی جذب می‌شود. در درمان بیماری‌های اگزما و ریزش مو موثر است و با ایجاد یک‌لایه محافظ روی پوست به مدت طولانی از نفوذ آلودگی به پوست جلوگیری کرده و تسکین‌بخش است. مصرف خوراکی این روغن نیز برای درمان التهاب معده موثر و برونشیت، سرفه‌های مزمن و یبوست را رفع می‌کند.

● روغن بادام تلخ؛ تقویت‌کننده مژه‌ها

این روغن خواصی شبیه روغن بادام شیرین دارد با این تفاوت که خوراکی نبوده و فقط به صورت جلدی مورد استفاده قرار می‌گیرد و تا حدودی از ریزش مو، ابرو و مژه پیشگیری کرده و به دلیل ویتامین‌ها و املاح معدنی، تقویت‌کننده پوست است. این روغن به طور طبیعی حاوی عنصر گوگرد بوده و در درمان جوش‌های میکروبی موثر است. در ضمن خشکی و ترک‌های پوستی را که در اثر سرمای هوا ایجاد می‌شود از بین می‌برد.

● روغن پسته؛ شفاف‌کننده مو

این روغن به طور گسترده در مواد آرایشی و بهداشتی کاربرد دارد. روغن پسته یک مرطوب‌کننده مطلوب بوده و به سرعت جذب می‌شود و حالت چسبندگی ایجاد نمی‌کند و برای ماساژ صورت و بدن گزینه مناسبی است. اسیدهای چرب امگا۶ آن اثر زخم‌های ناشی از اعمال جراحی را از بین برده و از چین و چروک دور چشم و صورت جلوگیری کرده و از همه مهم‌تر موها را شفاف می‌کند. مصرف خوراکی این روغن نیز جنبه درمانی داشته و فسفر آن هوش و حافظه را افزایش و اسیدفولیک آن به رشد و تکامل سیستم عصبی جنین کمک می‌کند. روغن پسته ضربان قلب را تنظیم و به اکسیژن‌رسانی بهتر سلول‌ها کمک کرده و برای درمان دردهای استخوانی اثر شگفت‌انگیزی دارد. این روغن به دلیل مقدار کم کربوهیدرات برای افراد مبتلا به دیابت مضر نیست و به جهت فیتواسترول‌های گیاهی با کاهش کلسترول بد خون موجب سلامت قلب می‌شود.

● روغن سیاهدانه؛ تقویت‌کننده موی سر

این روغن از غنی‌ترین روغن‌های آرایشی است و موهای سفت و شکننده را تقویت می‌کند. روغن سیاهدانه به دلیل ترکیبات شبه هورمونی به رویش مجدد موهایی که پیاز آن ضعیف‌شده کمک کرده و با تقویت رنگدانه مو از سفیدشدن آنها جلوگیری می‌کند. خواص خوراکی منحصر به فرد این روغن آن است که کلیه و مجاری ادرار را تمیز، سیستم ایمنی را تقویت، سرماخوردگی را درمان و در بهبود آرتروز، روماتیسم و التهاب لثه‌ها موثر است.

● روغن گردو؛ داروی قلب

این روغن اغلب کاربرد خوراکی و درمانی داشته و برای پایین‌آوردن و تنظیم کلسترول خون مفید است. البته روغن فندق و بادام نیز تا حدودی به کاهش کلسترول خون کمک می‌کند، اما نه به اندازه روغن گردو. این روغن تری‌گلیسیرید بالا، سوزش بافت‌ها و ناراحتی‌های اعصاب و روان را التیام و به دلیل مقدار زیاد ویتامین‌های E و A نقش آنتی‌اکسیدانی داشته و از پیر شدن سلول‌های بدن ممانعت می‌کند. این روغن، دارویی مطلوب برای قلب محسوب می‌شود.

● روغن جوانه گندم؛ مانع پیری پوست

این روغن در محصولات آرایشی و بهداشتی برای درمان ناراحتی‌های پوستی مثل اگزما و پسوریازیس استفاده می‌شود. روغن جوانه گندم سرشار از ویتامین E و اسیدهای چرب ضروری است و درصد بالای ویتامین E آن آثار زیانبار رادیکال‌های آزاد پوست را خنثی کرده و از پیری زودرس و چین و چروک پوست جلوگیری می‌کند. این روغن، محافظت‌ پوست در برابر پرتوی ماورای بنفش خورشید بوده و ماسک آن سبب لطافت و نرمی پوست صورت به خصوص در دوران یائسگی می‌شود.

● روغن کرچک ؛ برطرف‌کننده پینه دست و پا

این روغن یک داروی خوراکی ملین، طبیعی و قوی با اثری سریع است. از این روغن در مواردی که لازم است محتویات معده خارج شود به عنوان یک ماده تهوع‌آور استفاده می‌شود. مشکل مصرف این روغن طعم و بوی نامطبوع و دشواری بلع آن است که امروزه برای رفع این مشکل از کپسول روغن کرچک استفاده می‌شود. روغن کرچک برای برطرف‌کردن یبوست و درمان سندرم روده تحریک‌پذیر موثر است. این روغن علائم افسردگی و خستگی را کاهش می‌دهد و به دلیل خاصیت ضدمیکروبی در درمان زخم‌های پوستی و از بین‌بردن قارچ‌های دور ناخن دست و پا مفید و برطرف‌کننده شوره سر و جلادهنده موهای خشک است و برای درمان پینه روی پا استفاده می‌شود. در زمستان پس از دوش گرفتن برای جلوگیری از خشکی پوست و لکه‌های سفید از روغن کرچک به عنوان مرطوب‌کننده استفاده کنید.

توجه: این روغن در دوران بارداری و شیردهی و برای کودکان زیر ۱۲ سال توصیه نمی‌شود. مهم‌ترین عارضه مصرف طولانی‌مدت این دارو مختل‌شدن حرکات طبیعی روده و ایجاد وابستگی به اجابت مزاج است.

فاخره بهبهانی