هوشمندسازی ساختمان ها صرفه جوئی در انرژی و هزینه

در ساختمان های هوشمند با استفاده از سیستم خودکار کنترل روشنائی ساختمان, کنترل دوربین های مدار بسته, کنترل درها, کنترل وضعیت های اضطراری همچون آتش سوزی, زلزله و بسیاری کنترل های هوشمند دیگر, مصرف انرژی به نحو چشمگیری کاهش می یابد

ساختمان هوشمند، ساختمانی است که مجهز به یک زیرساختار ارتباطاتی قوی بود که می‌تواند به‌صورت مستمر نسبت به وضعیت‌های متغیر محیط عکس‌العمل نشان داده و خود را با آنها وفق دهد و همچنین به ساکنین ساختمان این اجازه را می‌دهد که از منابع موجود به‌صورت مؤثرتری استفاده کرده و امنیت و آرامش آنها را افزایش دهد. در حال حاضر هزینه‌های جاری یک ساختمان اغلب بخش عمده‌ای از درآمد مالکان را به‌خود اختصاص می‌دهد. اکنون بسیاری از سازمان‌ها در دنیا به صرفه‌جوئی در مصرف انرژی و هر چه بهتر کردن محیط‌های کاری و زندگی خود روی آورده‌اند. مدت زیادی نیست که بحث درباره موضوع ساختمان‌های هوشمند در محافل عمومی مطرح شده است. اما یک ساختمان هوشمند چگونه ساختمانی است؟ تعریفی که در ایالات متحده امریکا درباره یک ساختمان هوشمند عنوان می‌شود چنین است: ”یک ساختمان هوشمند ساختمانی است که در بردارنده محیطی پویا و مقرون به صرفه به وسیله یکپارچه کردن چهار عنصر اصلی یعنی سیستم‌ها، ساختار، سرویس‌ها و مدیریت و رابطه میان آنها است.“ مزایای یک ساختمان هوشمند از طریق اتوماتیک کردن سیستم‌هائی مانند گرمایش ”Ventilation“ و تهویه مطبوع (Air Conditioning)، HVAC، سیستم اعلام حریق و آتش‌نشانی، سیستم‌های امنیتی و مدیریت انرژی و روشنائی به‌وجود می‌آید. اگر حریقی در یک ساختمان به وقوع بپیوندند، سیستم اعلام حریق با سیستم امنیتی به‌صورت خودکار ارتباط برقرار می‌کند و از این طریق قفل‌های کلیه درها باز می‌شوند و مردم می‌توانند به راحتی از محل حریق دور شوند و سیستم امنیتی با سیستم HVAC نیز ارتباطی خودکار برقرار کرده و از این طریق هوای سالم جایگزین هوای دود‌آلود می‌شود.اصول یک ساختمان هوشمند می‌گوید که هزینه‌های واقعی یک ساختمان فقط هزینه‌های ساخت نیست بلکه باید به آنها هزینه‌های راهبری و تعمیرات را نیز اضافه کرد. ساختمان هوشمند تمامی این هزینه‌ها را به‌وسیله کنترل اتوماتیک و یکپارچه، مخابرات و سیستم مدیریت کم می‌کند. در قرن بیست و یکم و تغییرات فرهنگی و تکنولوژی و همچنین تغییر نحوه دید مردم در مورد محیط کاری و زندگی خود، چه در بخش تجاری یا صنعتی یا حتی مسکونی، نیاز به محیطی که حداکثر استفاده و حداقل هزینه را بتوان در آن تجربه کرد وجود دارد.

سیستم‌های مختلفی که در یک ساختمان هوشمند به‌کار گرفته می‌شوند:

۱. سیستم مدیریت و صرفه‌جوئی در مصرف انرژی

۲. سیستم‌های ایمنی جانی (Safety Life)

۳. سیستم‌های مخابراتی

۴. سیستم‌های اتوماتیک‌سازی محل کاری

مدیریت و صرفه‌جوئی در مصرف انرژی

طرح ساختمان هوشمند باعث شده تا درمصرف انرژی به مقدار قابل ملاحظه‌ای صرفه‌جوئی شود و همچنین مدیریت آن بسیار آسان باشد. سیستم‌های کامپیوتری به‌صورت قابل ملاحظه‌ای در این رابطه استفاده می‌شوند. این سیستم‌ها با نام‌های مختلفی شناخته شده‌اند. نام‌هائی همچون سیستم اتوماتیک‌سازی ساختمان، سیستم مدیریت انرژی، سیستم مدیریت و کنترل انرژی، سیستم کنترل و مونیتورینگ مرکزی. مسئله انرژی در کشور ما سال‌ها مورد توجه بوده و یارانه‌های آشکار و پنهان دولتی همواره شهروندان را از توجه واقعی به ارزش انرژی در اشکال مختلفش باز داشته است.در سال‌های اخیر، به‌دلایل گوناگون لزوم محاسبه میزان مصرف صرفه‌جوئی انرژی به‌عنوان یک ضرورت قطعی و چاره‌ناپذیر مطرح شده است. سرعت رشد مصرف داخلی انرژی به‌حدی است که با روند موجود توسعه منابع نفتی شاید با گذشت چند سال و اندی دیگر قادر به صادرات نفت نباشیم.بخش ساختمان بیش از یک سوم انرژی مصرفی کشور را به‌خود اختصاص داده که به‌نظر می‌رسد ارزش آن به قیمت جهانی، سالیانه بالغ بر شش میلیارد دلار می‌شود. در صورتی‌که می‌توان با اجرای سیستم‌های نوین در ساختمان‌ها، این هزینه را به شکل قابل توجهی کاهش داد و هزینه‌ای را که برای پیاده کردن این سیستم اجراء می‌شود، در مدت زمانی نه چندان دور از راه ذخیره انرژی به‌دست آورد.

تغییر وضع موجود به‌سوی وضع قابل قبول تلاش هماهنگ عظیمی را از سوی مردم و مسئولان به‌صورت پیوسته می‌طلبد که BMS (سیستم مدیریت یکپارچه ساختمان) همین هدف را دنبال می‌کند. در ساختمان‌های هوشمند با استفاده از سیستم‌های خودکار کنترل روشنائی ساختمان، کنترل دوربین‌های مداربسته، کنترل درها، کنترل وضعیت‌های اضطراری همچون آتش‌سوزی و زلزله و بسیاری از کنترل‌های هوشمند دیگر مصرف انرژی به نحو چشمگیری کاهش می‌یابد.

الناز میرزائی