آخ... سیاتیکم گرفت

‌بسیاری از مردم هر وقت دچار کمردرد می‌شوند می‌گویند سیاتیکم گرفت در حالی که تنها علت ۵ درصد کمردردها، مشکل سیاتیک است، اما این سیاتیک معروف چیست؟
عصب سیاتیک طولانی‌ترین …

‌بسیاری از مردم هر وقت دچار کمردرد می‌شوند می‌گویند سیاتیکم گرفت در حالی که تنها علت ۵ درصد کمردردها، مشکل سیاتیک است، اما این سیاتیک معروف چیست؟

عصب سیاتیک طولانی‌ترین عصب داخل بدن است که از نخاع جدا می‌شود، از لگن عبور می‌کند و تا انتهای پا ادامه دارد. این عصب در طول مسیر خود به شاخه‌های متعددی تقسیم می‌شود. عصب سیاتیک پس از جدا شدن از نخاع، عمل عصب‌دهی به عضلات ناحیه کمر و باسن و عضلات این ناحیه و ارگان‌های لگن مثل مثانه و رحم و دستگاه تناسلی راانجام داده و پس از آن از زیر استخوان نشیمنگاهی به پاها رفته و عضلات پا و قسمت‌های لازم را عصب دهی می‌کند.

هر گونه فشار روی این عصب می‌تواند باعث ایجاد درد در تمام طول عصب شود. یعنی مسیری که از کمر شروع می‌شود و از پشت پا پایین می‌آید و تا پاشنه پا می‌رسد.

در ناحیه کمر انحراف جانبی ستون مهره‌ها، بیرون‌زدن دیسک بین ‌مهره‌ای یا گودی کمر باعث می‌شود عصبی که از این ناحیه عبور می‌کند بین بافت‌های سخت استخوان ستون فقرات تحت فشار قرار گرفته و ملتهب شود. التهاب عصب باعث تورم و تحت فشار بیشتر قرار گرفتن عصب می‌شود. در این وضعیت در انتقال پیام‌های عصبی اختلال ایجاد کرده و رشته عصبی مربوط به هر منطقه از پا که باشد بدون این‌که هر گونه مشکلی در آن نقطه وجود داشته باشد علائم درد را در آنجا نشان‌می‌دهد.

سن بالا، فشار به کمر و حمل بارهای سنگین، پشت میزنشینی طولانی و دیابت ازجمله عواملی است که باعث این مشکل می‌شود.

درمان

اولین درمان برای درد سیاتیک استراحت است. یک هفته استراحت از فشار روی عصب می‌کاهد؛ البته باید بدانیم استراحت زیادی می‌تواند زیان‌آور هم باشد و مشکلات دیگری به وجود آورد.داروهای ضدالتهاب یکی دیگر از درمان‌هاست که باید با تجویز پزشک صورت گیرد. استفاده از مسکن که بسیار زیاد و اغلب خودسرانه از سوی بیمار انجام می‌شود فواید و ضررهای خود را دارد. مسکن درد را کاهش می‌دهد و ممکن است بیمار فعالیت کند و وضع او بدتر شود. توجه داشته باشیم درد یک مکانیسم دفاعی بدن است که موجب می‌شود از حرکات اضافه و غیرضروری خودداری کرده و بدن را در وضعیت بدون درد که همان شکل صحیح است نگه داریم. پزشک معمولا با تذکرات لازم و استراحت از دارو‌های مسکنی استفاده می‌کند که علاوه بر کاهش درد، خاصیت ضدالتهابی نیز دارد و به درمان سرعت می‌بخشد. داروهای شل‌کننده عضلات در برخی موارد کمردرد استفاده می‌شود، اما اگر خود عصب سیاتیک درگیر باشد معمولا تاثیری ندارد. مگر در مواردی که انقباض عضله‌ای در لگن نزدیکی عصب سیاتیک قرار دارد باعث فشار بر عصب و بروز درد شده باشد.

فیزیوتراپی در مواردی که بیرون زدگی علت بیماری باشد نقش مهمی در بهبودی بیمار دارد. ورزش‌هایی که به طور معمول در فیزیوتراپی داده می‌شوند، به قرار گرفتن بدن در وضعیت صحیح کمک کرده و موجب تقویت عضلات کمر می‌شود.

در موارد بسیار شدید بیماری که به دارو پاسخ نمی‌دهد یا احتمال آسیب شدید عصب و قطع قسمتی از آن می‌رود عمل جراحی ضرورت پیدا می‌کند.

۱۰ فرمان

برای این‌که دچار درد عصب سیاتیک و انواع دیگر کمر درد نشوید، توصیه‌های زیر را به کار ببرید:

۱) اگر اضافه وزن دارید وزن خود را متعادل کنید.

۲) اگر کار شما به شکلی است که باید ساعت‌ها نشسته باشید بهتر است در فواصلی بایستید و قدم بزنید تا فشار وارد به‌کمرتان کم شود.

۳) با کمک ورزش‌های مناسب می‌توانید عضلات پشتی خود را تقویت نمایید.

۴) قدم زدن و شنا کردن ورزش‌های بسیار خوبی برای حفظ سلامت کمر هستند.

۵) اشیاء سنگین را به سرعت و با یک حرکت سریع و ناگهانی از روی زمین بلند نکنید.

۶) هرگز در حالی که جسم دیگری را توسط یکی از دست‌هایتان بلند کرده‌اید، سعی نکنید با دست دیگر جسم سنگین دیگری را بلند کنید. اگر اصرار دارید هر دو بار را همزمان حمل کنید ابتدا باری را که در دست دارید زمین بگذارید و سپس هر دو جسم را به طور همزمان و با هم بلند کنید.

۷) هنگام بلند کردن اشیا، نزدیک شیء قرار بگیرید و زانوها را خم کنید. این کار باعث می‌شود بار را با نیروی پایتان بلند کنید و به کمر کمتر فشار وارد شود. بار را بغل و تا حد ممکن به کمرتان نزدیک کنید سپس به تدریج پاهایتان را صاف نمایید و بایستید.

۸) خوابیدن روی یک تشک سفت بهترین وضعیت برای کمر است ضمنا حتما از بالش‌ استفاده کنید.

۹) از چرخاندن بدن هنگام حمل بار خودداری کنید، چرخش از ناحیه کمر باعث افزایش فشار به کمر می‌شود.

۱۰) و در نهایت باید توصیه کرد کمردرد را از بروز نخستین علایم جدی بگیرید و آن را پیگیری کنید، حتی اگر سیاتیک نباشد.