چرا موهایمان می ریزد

نگاهی به علل و راه های درمان ریزش مو

ریزش مو در مردان و زنان دلایل متعددی دارد اما مهمترین و رایج‌ترین دلیل آن عامل وراثتی است که به طاسی الگوی مردانه معروف است.

در زنان نیز این طاسی به طور مشابهی، ارثی است و به نظر می‌رسد تاثیر هورمون‌ها در پدید آمدن این نوع طاسی تا حدودی متفاوت با آقایان باشد.

همچنین دلایل دیگری نیز در خصوص طاسی و ریزش مو وجود دارد که به نظر می‌رسد با درمان به موقع قابل پیشگیری باشد. دلایلی مانند فقرآهن، تب زیاد، جراحی یا بیهوشی، اختلالات تغذیه، مصرف برخی از داروها، زایمان و بیماری‌های پوستی موجب ریزش موقت یا دائم مو می‌شوند.

در مورد ریزش مو باید به این نکته توجه داشت که در بیشتر افراد بالغ، به طور متوسط روزی ۷۵ تا ۱۲۵ عدد مو می‌ریزد و این موضوعی طبیعی است چرا که سر به طور خودکار در ریشه‌های دیگری شروع به فعالیت و ساخت موی جدید می‌کند و تا زمانی که این تعادل برقرار باشد، موهای سر همواره تعداد مشخص و ثابتی خواهد داشت.

نکته مهم در مورد ریزش مو که باید مورد توجه قرار گیرد، عامل استرس است که حتی می‌تواند به عنوان تسریع کننده عامل وراثتی ریزش مو عمل کند.

ژن ریزش مو می‌تواند هم از پدر و هم از مادر به ارث برسد و معمولا آغاز این ریزش نیز پس از بلوغ خواهد بود. در این صورت موهای سر (بخصوص در قسمت جلو و بالای سر) ابتدا شروع به نازک شدن و سپس ریزش می‌کنند.

معمولا موهای پشت سر و شقیقه‌ها، بخصوص در آقایان، از پایداری بیشتری برخوردار هستند و تا آخر عمر باقی می‌مانند.

● ریزش مو بعد از زایمان

در شرایط ویژه‌ای بخصوص در دوران بارداری که مقدار هورمون «استروژن» در خون خانم‌ها افزایش می‌یابد تعداد زیادی از موها وارد مرحله غیر فعال شده و دچار ریزش نمی‌شوند و همچنان به فعالیت و رشد خود ادامه می‌دهند که در نتیجه موهای سر پرپشت و انبوه می‌شوند اما بعد از زایمان، موهایی که در دوران بارداری به طور فوق‌العاده در مرحله فعالیت و رشد باقی مانده بودند، همگی همزمان با هم وارد مرحله قطع فعالیت و ریزش می‌شوند. این موضوع می‌تواند منتهی به کاهش قابل توجهی از موهای سر، گردد که بین خانم‌ها به طور شایع در حدود ۳ تا ۹ ماه بعد از زایمان مشاهده می‌شود.

با این نوع ریزش مو، بیشتر با عقب رفتن موها از ناحیه پیشانی جلب توجه می‌کند و گاهی اوقات در زایمان‌های بعدی نیز تکرار می‌شود. به هر حال این پدیده به خودی خود محدود شونده است و خانم‌های مبتلا به این نوع ریزش مو، باید مطمئن باشند که رشد موهایشان بدون هیچ‌گونه اقدام درمانی مجدد شروع می‌شود.

● کمبود ویتامین D و ریزش مو

نازکی و ریزش موها بویژه در زنان، ابتدایی‌ترین عارضه ناشی از کمبود این ویتامین است. بررسی‌ها نشان می‌دهد یکی از عوامل موثر در ریزش مو، کمبود ویتامین D در بدن است. این ویتامین نقش قابل ملاحظه‌ای در وضعیت بافت پوست و مو در بدن دارد.

از دیگر عوارض ناشی از کمبود این ویتامین می‌توان به احتمال بروز بیماری‌هایی نظیر دیابت/ افزایش فشار خون/ اختلالات قلبی/ افسردگی/ ام اس و بیماری‌های دهان و لثه اشاره کرد.

در برخی از موارد متخصصان به منظور درمان ریزش و نازکی موها و کنترل بیماری‌های فوق از مکمل‌های ویتامین ۳D و در مواردی نیز از کپسول‌ها و یا آمپول‌های آن استفاده می‌کنند.

اسیدهای چرب امگا۳ نیز تا حدی مانند این ویتامین عمل کرده و می‌تواند در کنترل اختلالات موثر واقع شوند.

● جلوگیری از ریزش مو

ساختمان اصلی مو از کراتین تشکیل شده که نوعی پروتئین است. پس مصرف غذاهای پروتئین‌دار برای رشد و نمو و جلوگیری از ریزش آن لازم است.

بسیاری از غلات و حبوبات، تخم‌مرغ/ ماهی/ گوشت/ لبنیات و سویا حاوی پروتئین هستند.

مصرف ویتامین‌ها و مواد معدنی نیز که علاوه بر سبزیجات و میوه‌جات در بعضی از غلات و حبوبات وجود دارند در رشد مو تاثیر بسزایی دارد. با توجه به اینکه مصرف زیاد از حد بعضی از این مواد مانند ویتامین A اثر معکوس بر رشد و نمو دارد، بهتر است مصرف ویتامین‌ها و مواد معدنی به صورت فرآورده‌های دارویی مانند قرص یا کپسول با مشورت پزشک باشد.

رعایت بهداشت مو، شست‌و‌شو با شامپوی مناسب نوع مو، برس کشیدن ملایم و منظم (نه زیاده از حد) مو با برس نرم، مانع از ریزش بی‌مورد مو می‌شود.

همچنین هر نوع کششی، از جمله محکم بستن موها بخصوص در زمان خیس بودن و بافتن سفت می‌تواند از عوامل ریزش مو باشد.

ماسا‌ژ و دستکاری شدید و طولانی مدت و استفاده مکرر از سشوار نیز می‌تواند منجر به ریزش مو بشود.

به نظر می‌رسد این شایعترین علت کم‌پشتی موی سر در زنان و مردان باشد. در این حالت درمان خاصی برای تسهیل و سرعت بخشیدن به رشد مجدد موها وجود ندارد و خود به خود با قطع عامل محرک، به مرور زمان به شکل اولیه باز می‌گردد. اما باید توجه داشت در صورتی که عامل تحریک مدت طولانی وجود داشته باشد ممکن است فولیکول (ریشه) ضعیف شده و به ریزش برگشت ناپذیر منجر شود.

از میان درمان‌های مرسوم و متداول ریزش مو با نظر پزشک متخصص، می‌توان از تزریق کورتون به ناحیه ریزش مو، مصرف ماینوکسیدیل، آنترالین و دیگر داروهای تخصصی نام برد.

پیوند مو به روش تانچ، پیوند پایه‌دار مو، کاهش سطح پوست منطقه طاسی و درنهایت استفاده از کلاه گیس از روش‌های دیگر مقابله با ریزش مو و تبعات طاسی سر هستند.

● میوه بخورید تا طاس نشوید

میوه‌ها به دلیل دارا بودن املاح و ویتامین‌ها تاثیر بسزایی در سلامت بدن و پوست و مو دارند. میوه‌ها سرشار از کلسیم، فسفر، سدیم، پتاسیم، منیزیم، آهن و ویتامین‌های C و A بوده و برای رشد و استحکام پوست و مو بسیار موثر و سودمند هستند.

مصرف مداوم میوه‌ها در پیشگیری از بیماری‌های مختلف خصوصا بیماری‌های پوست و مو (ریزش مو) نقش چشمگیری دارد.

آنتی اکسیدان موجود در میوه‌‌ها، فرایندهای تخریبی پوست و مو را تا حدودی کاهش می‌دهد.

گفتنی است کرم‌های‌ گیاهی باعث لطافت و مرطوب کنندگی پوست و مو می‌شوند ولی هرگز سلامت پوست و مو را در پی ندارند.

حمیرا محمدی