جمعه, ۱۲ بهمن, ۱۴۰۳ / 31 January, 2025
مجله ویستا

کشف سیاره فراخورشیدی دیگر


کشف سیاره فراخورشیدی دیگر

با استفاده از تکنیک گذر سیارات از مقابل خورشید ، سیاره فرا خورشیدی دیگری کشف شد .
اخترشناسان تا کنون موفق به کشف بیش از صد سیاره فراخورشیدی شده اند. تقریبا در اکثر موارد فاصله …

با استفاده از تکنیک گذر سیارات از مقابل خورشید ، سیاره فرا خورشیدی دیگری کشف شد .

اخترشناسان تا کنون موفق به کشف بیش از صد سیاره فراخورشیدی شده اند. تقریبا در اکثر موارد فاصله سیاره تا ستاره و دوره تناوب این سیارات مشخص شده است اما درمورد جرم آنها تنها محدوده هایی پیش بینی شده است و تعیین جرم دقیق آنها با دقتی مناسب مقدور نیست. علت این امر در آنجا است که در روشهای معمول، کشف سیاره فراخورشیدی بر اساس رصد و ثبت تغییرات سرعت ستاره مادر انجام می شود. این تغییرات یکی از نتایج اثرات گرانشی سیاره بر مدار ستاره مادر است اما ازآنجا که ممکن است عوامل دیگری نیز در تغییرات این سرعت ستاره ای نقش ایفا کند تعیین جرم دقیق سیاره ممکن نیست.

اما تا کنون در کشف سیارات فراخورشیدی از روشی استفاده شده است که می تواند اطلاعات بیشتری از سیاره را در اختیار ما قرار دهد.در این روش هنگامی که سیاره فراخورشیدی از مقابل قرص ستاره مادر گذر می کند تغییراتی که در منحنی نوری و همچنین طیف ستاره به وجود می اید محاسبه شده و از طریق آن نه تنها وجود سیاره فراخورشیدی بلکه عناصر جو آن و جرم آن نیز تعیین می گردد. این روش با وجود محاسن فراوانش نقصی اساسی دارد . با کمک این روش قوی (که حتی دانشمندان امیدوارند با کمک آن و ابزارهای بزرگ، سیارات زمین مانند فرا خورشیدی را کشف کنند) تنها می توان سیاراتی را کشف کرد که از دید ناظر زمینی دارای گذر باشد. یعنی صفحه مداری آن از دید زمینیان از میان قرص ستاره مادر بگذرد.

اخیرا گروهی از اخترشناسان آلمانی موفق به کشف سومین سیاره فرا خورشیدی با این روش شده اند. آنها این سیاره را حول ستاره ای موسوم به OGL-TR۳ یافته اند. این سیاره که تنها اندکی از مشتری بزرگتر است تنها نیمی از جرم مشتری را دارد و هر ۵/۲۸ ساعت یکبار از مقابل قرص خورشید عبور می کند .ستاره ماد راین سیاره ستاره ای معمولی و شبیه به خورشید است و فاصله آن با سیاره غول پیکرشتنها ۵/۳ میلیون کیلومتر است.به خاطر نزدیکی زیاد این سیاره که با کمک طیف نگار تلسکوپ ۲/۸ متری VLT کشف شده است، به ستاره اصلی دمای جو آن به ۲۰۰۰ درجه می رسد و عملا جو آن در مجاورت گرمای سیاره در حال تبخیر شدن است. یلفتن ین گونه سیارات این امید را ایجاد کرده است که با کمک گرفتن از سیستمهای اپتیک سازگار و تکمیل تداخل سنجی تلسکوپهای VLT و با استفاده ازاین تکنیک سیارات احتمالی زمین مانند فرا خورشیدی نیز در آینده ای دور کشف شوند.